ลัทธิชังชาติ

ภาพจาก twitter shutup 2557

ลัทธิชังชาติ

จาก FB

Supalak Ganjanakhundee

มีคนมาเม้นท์ว่า ผมเป็นสาวกลัทธิชังชาติ ทีแรกผมก็ไม่ค่อยเข้าใจหรอกว่าเขาหมายถึงอะไร แต่เดาว่าน่าจะหมายรวมถึงใครก็ตามที่วิพากษ์วิจารณ์รัฐบาลนี้หรือโครงการอะไรที่รัฐบาลคสช.ทำนี่เป็นพวกเกลียดชังประเทศชาติของตัวเองอะไรแบบนั้น เพราะคสช.เขาประกาศว่าเขาทำเพื่อชาติ โดยตรรกถ้าใครคัดค้านก็น่าจะแปลว่าไม่อยากทำเพื่อชาติ แต่ครั้นจะพูดว่าชังคสช.ตรงๆก็จะดูเล็กไป ถ้าเป็นอะไรที่ใหญ่โตและเป็นนามธรรมกว่านั้นสักหน่อยคงจะดูดีกว่า

ผมก็วิพากษ์วิจารณ์ทุกอย่างที่ผ่านตาอยู่แล้ว ก็คงมีโอกาสถูกมองว่าเป็นเช่นนั้นได้ และความจริงเราก็รักและชังชาติได้ด้วย ขึ้นอยู่กับว่าเรามองเห็นชาติเป็นอย่างไร

ความเห็นของผมโดยทั่วไป "ชาติ" เป็นนามธรรมอยู่ในจินตนาการของทุกคน ตอนเรียนหนังสือผมก็เรียนเรื่องรัฐอยู่บ้างแต่เรื่องชาตินี่สารภาพว่าไม่ได้เรียน ทั้งนี้ผมเข้าใจเอาเองว่า รัฐนั้นเป็นรูปแบบที่จับต้องได้ มีแผ่นดิน ประชากร และ อำนาจรัฐ รวมกันก็เป็นรัฐได้ แต่จะเป็นแบบไหนก็อีกเรื่องแหละ

ส่วนชาตินั้น เป็นสิ่งเปิดโอกาสให้เราใช้จินตนาการได้ล้นเหลือ ปราชญ์บางท่านว่า ชาติเป็นจินตนาการรวมหมู่ ผมว่าใช่ส่วนหนึ่ง แต่อาจจะมีกลุ่มย่อยเยอะ ผมจึงมีความเข้าใจเรื่องชาติไม่ค่อยเหมือนคนอื่นดูเหมือนจะมีพื้นที่ส่วนตัวอยู่ไม่น้อย แต่พอดีไม่ได้ศึกษามากมาย ผมอ่านเอาจาก Facebook ของคนที่เป็นเพื่อนกันอยู่นี้ (เอาเพื่อนคนไทยเป็นหลักก่อนละกัน) ผมเห็นว่าคนใส่องค์ประกอบของความเป็นชาติแตกต่างกันพอจะจัดกลุ่มได้ ดังนี้

ชาติของคนกลุ่มหนึ่ง มีองค์ประกอบของ เผด็จการทหาร อำนาจนิยม ราชานิยม เหลื่อมล้ำ ลำเอียง มีเจ้า มีนาย มีบ่าว มีไพร่ฟ้าข้าแผ่นดิน บางทีมีเชื้อชาติไทยและความเป็นไทยอยู่ด้วย แต่ผมเห็นว่าความเป็นไทยไม่ค่อยลงตัวเท่าไหร่เพราะเวลาอ้างว่าอะไรเป็นไทยเรามักพบว่ามันมาจากที่อื่นเสมอๆ เลยขอตัดไปก่อน อย่างไรก็ตาม มีคนชมชอบชาติแบบนี้อยู่ไม่น้อยเหมือนกัน เพราะเห็นพยายามโปรโมตกันหนัก เหตุการณ์ที่จุฬาหลายวันก่อน ก็เป็นความพยายามในการสร้างจินตนาการเกี่ยวกับชาติเหมือนกันนะครับ บังเอิญว่าฝีมือการสร้างไม่เนี๊ยบเลยเกิดแรงต้าน

ชาติอีกฝ่ายหนึ่ง ซึ่งดูเหมือนจะเป็นคู่ตรงกันข้าม จะมีองค์ประกอบของ สิทธิ เสรีภาพ เสมอภาค นิติธรรม อยู่ค่อนข้างมาก บางคนอาจจะใส่ประชาธิปไตยไปด้วย แต่ผมเห็นว่า คำนี้มีปัญหา เพราะฝ่ายแรกก็พูดคำนี้อยู่เหมือนกัน แต่เข้าใจว่าความหมายคงต่างกันมาก ดังนั้นตัดทิ้งไป คำสองสามคำนั้นก็มีผู้นำเสนอให้เป็นองค์ประกอบของความเป็นชาติอยู่มากมาย โดยที่ฝ่ายแรกปฏิเสธเพราะเห็นว่ามันไม่เหมาะกับชาติในจินตนาการของเขา

เข้าใจว่าทั้งสองชาติกำลังต่อสู้กันอยู่เพื่อกำหนดให้ได้ว่านี่คือชาติไทย จึงมีความเป็นไปได้ว่า อีกฝ่ายหนึ่งจะเห็นว่าอีกฝ่ายหนึ่งไม่รักชาติหรือชิงชังชาติ (ในจินตาการของตัว) แต่ผมเห็นว่า วาทกรรมนี้ไม่ค่อยเข้มแข็งเท่าไหร่ คือผมไม่ค่อยรู้สึกอะไรเวลามีคนมาเม้นท์แบบนี้กลับรู้สึกเสียอีกว่า ชาติในจินตการของคุณที่กำลังมายัดใส่หัวผมนี่ น่าชิงชังและรังเกียจหนักเข้าไปอีก
...

Tri Thongpisut ใช่ครับ นิยาม ชาติ ต่างกัน คง ปรองดอง ยาก