คนละ "นิ้ว" เดียวกัน “ประเทศไทย หรือ Panem?”

ที่มา ประชาชาติธุรกิจออนไลน์

ทันทีที่กลุ่มผู้ชุมนุมชู 3 นิ้วขึ้นเพื่อแสดงสัญลักษณ์ต่อต้านรัฐประหาร ท่าทางนั้นก็ถูกตีความทันทีว่า เป็นแรงบันดาลใจจากภาพยนตร์เรื่องดัง ""เดอะ ฮังเกอร์ เกม" " ที่ "แคทนิส" นางเอกใช้เพื่อแสดงถึงการไม่ยอมศิโรราบให้ผู้มีอำนาจที่กดขี่ประชาชน จนชาวบ้านที่เคยหวาดกลัวก็กล้าที่จะลุกขึ้นมาต่อต้านแบบอารยะขัดขืน

แต่ความจริงแล้ว คงไมใช่

เพราะในหนังสืออันเป็นที่มาของหนัง มีคำอธิบายชัดเจนว่า การชู 3 นิ้วดังกล่าวเป็นสัญลักษณ์ของเขต 12-ถิ่นที่อยู่ของ "แคทนิส" ที่มักจะใช้กันในงานศพ รวมถึงเพื่อขอบคุณ ยกย่องชื่นชม และบอกลาบุคคลอันเป็นที่รัก

ในหนังเธอแสดงอาการนั้นเมื่อต้องฝังศพ "รูห์" ในภาคแรก ซึ่งนอกจากจะเป็นการบอกลาเพื่อนจากต่างเขตที่ต้องมาร่วมในเกมแล้ว ยังเหมือนการตบหน้า "ประธานาธิบดีสโนว์" ด้วยว่าแม้จะอยู่ในเกมที่ต้องไล่ล่าเอาชีวิตอีกฝ่าย เพื่อให้ตัวเองรอด แต่พวกเธอก็สามารถรักกันได้ 

ส่วนที่เหล่าประชาชนชู 3 นิ้วขึ้นตอนดูการแข่งขันต่อจากนั้น ก็เพื่อบอกลารูห์และยกย่องแคทนิส

ส่วนในภาคสอง แคทนิสและ "พีต้า" ใช้มันในความหมายเดียวกันเพื่อบอกลาผู้คนในเขต 12 ค่ะ เพราะไม่รู้ว่าไปแข่งแล้วจะเกิดอะไรขึ้นบ้าง อาจจะไม่ได้กลับมาก็ได้

ขณะที่ในอีกทางหนึ่งระบุว่าสัญลักษณ์ที่เห็นนั้นน่าจะมีที่มาจากการปฏิวัติฝรั่งเศส ใน ค.ศ.1789-1799 ที่ทั้ง 3 นิ้วนั้นคือการเรียกร้องเสรีภาพ เสมอภาค และภราดรภาพ

การนำ 3 นิ้วต้านรัฐประหารไปผูกกับ "เดอะ ฮังเกอร์ เกม" ที่เกิดขึ้นคงเพราะความคุ้นกับหนัง มากกว่าจะรับทราบเรื่องของการปฏิวัติฝรั่งเศส 

ในหนังซึ่งมีไปแล้ว 2 ภาค คือ "The Hunger Games" และ "The Hunger Games Catching Fire" นั้น กำลังจะมีภาคต่อ "The Hunger Games Mockingjay" ที่จะแบ่งเป็น 2 ตอน เนื้อหาจะเล่าถึงความพยายามในการรวมทุกเขตให้เป็นหนึ่งเดียวและอยู่ภายใต้อำนาจการปกครองเดียว หากใครต่อต้านนั่นหมายถึงต้องยอมแลกชีวิต 

ซึ่งจากเนื้อหาและการดำเนินเรื่องที่เข้มข้มทำให้แฟนทั่วโลกต่างรอคอยที่จะได้ชมในช่วงปลายปีนี้และปีหน้าว่า "The Hunger Games" จะจบลงอย่างไร

"เช่นเดียวกับที่กำลังจับตามองประเทศไทยด้วยเช่นกัน"

...

เรื่องเกี่ยวเนื่อง....

“สัญลักษณ์แห่งการต่อต้านจากเรื่อง “Hunger Games” ปะทุในกรุงเทพฯ”

ผู้ประท้วงต่อต้านการรัฐประหารในประเทศไทย นำสัญลักษณ์แห่งการต่อต้านจากภาพยนตร์แนววิทยาศาสตร์ที่กล่าวถึงสังคมยุคมืดในอนาคตซึ่งประชาชนต้องดิ้นรนต่อสู้กับรัฐบาลเผด็จการ มาใช้เพื่อการประท้วงครั้งนี้

เมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมาเกิดการประท้วงแบบ Flash-mob ที่ห้างสรรพสินค้าในกรุงเทพฯ โดยผู้ประท้วงจำนวนหลายสิบรายถือป้ายต่อต้านทหารและชูมือเป็นสัญลักษณ์ 3 นิ้ว สื่อสารกับกองทัพทหารที่รายล้อมใกล้ตัว

สัญลักษณ์ 3 นิ้ว คล้ายคลึงกับสัญลักษณ์ของตัวละคร ชื่อ “Katniss Everdeen” และคนอื่น ๆ ที่แสดงบทบาทไว้ในภาพยนตร์เรื่อง “Hunger Games” ตอน “Catching Fire” ภาพยนตร์ที่ได้รับความนิยมทั่วโลกซึ่งสร้างมาจากหนังสือยอดนิยมของ “Suzanne Collins” ภาพยนตร์ตะวันตกและวัฒนธรรมร่วมสมัยอื่นซึ่งเป็นที่แพร่หลายในประเทศไทย

ฉากที่น่าจดจำในภาพยนตร์เป็นฉากที่ฝูงชนใช้สัญลักษณ์เพื่อประท้วงต่อการดูแลที่ไม่เป็นธรรมของรัฐบาล ผู้สูงวัยคนหนึ่งชูมือเป็นสัญลักษณ์ 3 นิ้ว ท่ามกลางฝูงชนและถูกห้ามปราม จนกระทั่งถูกยิงที่ศีรษะโดยกองทัพผู้รักษาความปลอดภัยติดอาวุธ

แบรด อดัมส์ (Brad Adams) ผู้อำนวยการแผนกเอเซียของฮิวแมนไรต์วอชต์ (Human Rights Watch’s Asia director : ผู้อำนวยการแผนกเอเชียขององค์กรเฝ้าระวังสิทธิมนุษยชน : ผู้แปล) กล่าวว่า “สำหรับผู้ประท้วง สัญลักษณ์มือ สื่อถึงสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง ซึ่งสะท้อนถึงความสะเทือนอารมณ์ (drama) และความยากลำบากที่พวกเขาต้องเผชิญเมื่อพยายามที่จะแสดงออกทางการเมือง “ภายใต้ความไม่ปกติและการตรวจสอบ(censorship)”

ตั้งแต่รัฐประหารเมื่อวันที่ 22 พฤษภาคม 2557 ทหารได้สั่งห้ามการชุมนุมทางการเมืองเกินกว่า 5 คน และห้ามไม่ให้มีการวิพากษ์วิจารณ์กองทัพบนเฟสบุค (Facebook) หรือ สื่อเครือข่ายสังคมอื่น (Social media)

ชาวไทยคนหนึ่งผู้ใช้ชื่อ Monday ได้โพสท์ (post) รูปกลุ่มผู้ประท้วงท่าสัญลักษณ์ 3 นิ้ว ลงบนเฟสบุค และเขียนข้อความว่า “ประเทศไทย หรือ Panem?” ซึ่งเป็นชื่อประเทศในหนังสือและภาพยนตร์

ผู้ใช้ทวิตเตอร์ (Twitter) รายหนึ่งได้โพสท์รูปภาพตัวละครในภาพยนตร์ท่าสัญลักษณ์มือ ควบคู่ไปกับภาพสัญลักษณ์มือของผู้ประท้วง เมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมา ผู้ใช้อีกท่านหนึ่งมาเขียนความเห็นต่อภาพนั้นว่า “คณะรัฐบาลทหารจะห้ามฉายภาคใหม่ในประเทศไทย รึเปล่านะ?”

แปลโดย ชาช่า & Rosa damascene
ที่มา : http://blogs.wsj.com/searealtime/2014/06/02/symbol-of-resistance-catching-fire-in-bangkok/

นักข่าวหน้าจอ