ท่านผู้นำครับ...ผมขอพูดเรื่องนโยบายจำนำข้าว
นโยบายจำนำข้าวนั้นมีขึ้นมาตั้งแต่ในยุคพล.อ.เปรม ติณสูลานนท์ เป็นนายกรัฐมนตรีแล้วครับ นโยบายจำนำข้าวเป็นนโยบายเพื่อแก้ปัญหาราคาข้าวตกต่ำ ที่มักจะตกต่ำในช่วงต้นฤดูเก็บเกี่ยว เพราะชาวนาจะเร่งขายข้าวออกมามากในช่วงนั้น การจำนำข้าวจึงเป็นกุศโลบายในการให้ชาวนาฝากข้าวเก็บเอาไว้ก่อน (เพื่อลดอุปทานของข้าวในช่วงต้นฤดู) โดยชาวนาก็มีเงินสดไปใช้จ่ายก่อน แล้วค่อยให้ชาวนาตัดสินใจไปไถ่ถอนข้าว ออกไปขายในช่วงปลายฤดู เมื่อราคาข้าวช่วงปลายฤดู สูงกว่าราคาที่รับจำนำไว้ การไถ่ถอนข้าวออกไปขาย ก็จะทำให้ชาวนาได้รับราคาเพิ่มมากขึ้นแทนที่จะเร่งขายกันในช่วงต้นฤดู
ดังนั้น การตั้งราคารับจำนำข้าวจึงเป็นเรื่องที่สำคัญมาก โดยมีหลักการพื้นฐานอยู่ข้อเดียวคือ ราคารับจำนำต้องสูงกว่าราคาต้นฤดู (มิฉะนั้นชาวนาจะขายข้าวทั้งหมดในราคาต่ำ) และต้องต่ำกว่าราคาปลายฤดู (มิฉะนั้น ชาวนาจะไม่มาไถ่ถอน ข้าวก็ต้องตกเป็นของรัฐ)
ในช่วง 20 ปีกว่าปีที่ผ่านมา นโยบายรับจำนำข้าว สามารถช่วยให้ราคาต้นฤดูสูงขึ้นได้ โดยกลไกตลาด (ด้วยการลดอุปทานในช่วงต้นฤดู) และขึ้นอยู่กับการตัดสินใจของเกษตรกรแต่ละคน ว่าจะจำนำหรือไม่ และจะไถ่ถอนไปขายในช่วงเวลาใด โดยที่ผ่านมา แต่ละปีมีข้าวที่ไม่ได้รับการไถ่ถอนมีน้อยมาก ดังนั้น นโยบายรับจำนำข้าวจึงมิใช่นโยบายที่ขาดทุนมากมายเช่นในปัจจุบัน บางปียังมีกำไร (จากดอกเบี้ยของเงินที่รับจำนำ) ด้วยซ้ำ
แต่ในยุคทักษิณ สมัคร และยิ่งลักษณ์ กลับมีกำหนดราคารับจำนำข้าวไว้สูงกว่าราคาตลาดในช่วงปลายฤดูไปมาก ข้าวทั้งหมดจึงต้องตกเป็นของรัฐ กลายเป็นนโยบาย “รับซื้อ” ข้าวไป โดยที่รัฐบาลไม่มีความสามารถมากพอในการระบายข้าว จนกลายมาเป็นภาระทางการคลัง และส่งผลกระทบต่อตลาดข้าว และต่อเกษตรกร ดังที่ทราบกันในปัจจุบันครับ
ดังนั้น การยกเลิกนโยบายจำนำข้าว จึงทำให้เกิดความเสี่ยงที่ราคาข้าวจะตกต่ำในช่วงต้นฤดู เพราะอุปทานข้าวจะออกมามากในช่วงนั้น และภาครัฐเองก็ยังมิได้เตรียมการรองรับไว้เลย ผมจึงไม่อยากให้การยกเลิกนโยบายการจำนำข้าวเป็นไปด้วยเหตุผลทางการเมือง (ที่จะถอนรากถอนโคนระบอบทักษิณ) มากกว่าที่จะเป็นการยกเลิกโดยการพิจารณาอย่างรอบคอบ และกำหนดหามาตรการอื่นๆ ที่มีประสิทธิผลและประสิทธิภาพในการแก้ไขปัญหาที่จะเกิดขึ้นกับพี่น้องชาวนาอย่างแท้จริง
นั่นคือ สิ่งที่ผมอยากจะพูดกับท่าน เรื่องจำนำข้าวครับ ท่านผู้นำ
