นักเรียนเลว
2d·
มาทิลด้า เด็กน้อยมหัศจรรย์ เป็นผลงานการประพันธ์สุดคลาสสิคของ Roald Dahl ที่ถูกดัดแปลงเป็นภาพยนต์และละครเวทีหลากหลายเวอร์ชัน เรื่องราวของเด็กสาวที่เกิดมาด้วยความไม่ตั้งใจของครอบครัวเวิร์มวูด ทั้งพ่อและแม่ไม่ชอบมาทิลด้าตั้งแต่แรกเกิด เมื่อมาทิลด้าโตพอจะเข้าโรงเรียนได้ ก็ถูกพ่อแม่ส่งไปอยู่โรงเรียนอนุรักษ์นิยมที่มีครูใหญ่บ้าอำนาจคอยกดขี่นักเรียนเช้าเย็น แต่สุดท้ายมาทิลด้าก็ไม่ยอมจำนนต่อการถูกรังแก เธอได้เป็นผู้นำในการปฏิวัติและนำความสุขกลับคืนมาสู่โรงเรียนแห่งนี้จนสำเร็จ
เรื่องราวในโรงเรียนของมาทิลด้ามีความคล้ายคลึงกับโรงเรียนไทยจนแทบจะเรียกได้ว่านี่คือสิ่งเดียวกัน ทุก ๆ การกระทำของตัวละครครูใหญ่ “ทรัชบูล” แทบจะถอดตัวอย่างมาจากครูในโรงเรียนไทย ที่ตัวเองจะต้องเป็นผู้ยิ่งใหญ่ ผู้รอบรู้ และผู้คู่ควรแก่การเคารพ ในเรื่องราวเราจะเห็นครูใหญ่ทรัชบูลใช้อำนาจกดขี่และรังแกนักเรียนในหลากหลายกรณีและสารพัดวิธี ไม่ว่าจะเป็นการทำร้ายนักเรียนที่ถักผมเปียเพราะครูใหญ่ไม่ชอบผมเปีย การให้นักเรียนร้องเพลงเชิดชูตัวเอง ไม่พอใจที่นักเรียนตอบคำถามที่ตนเองถามได้อย่างถูกต้อง หรือแม้แต่การจับนักเรียนที่ทำผิดกฎไร้สาระที่ตนเองตั้งขึ้นมาไปไว้ใน "Chokey" คุกมืดเล็ก ๆ แคบ ๆ กลางป่าที่เต็มไปด้วยเหล็กแหลมคม ด้วยความบ้าอำนาจของครูใหญ่ทรัชบูลที่มีอยู่เต็มเปี่ยม ทำให้เรื่องราวของมาทิลด้าส่วนใหญ่ถูกเล่าอยู่ภายในโรงเรียนแห่งนี้
การตั้งคำถามของมาทิลด้าแสดงออกมาได้อย่างเด่นชัดผ่านบทเพลงที่ได้ใจผู้ชมไปเป็นจำนวนมากในเวอร์ชันที่ถูกดัดแปลงเป็นมิวสิคคัล กับเพลง Naughty ที่แสดงวิธีคิดของมาทิลด้าว่าทำไมเธอถึงต้องลุกขึ้นมาเป็นตัวละครหลักในการปฏิวัติ และแนวคิดนี้ก็เป็นแนวคิดสำคัญที่ผลงานชุดนี้พยายามจะถ่ายทอดและสื่อสารไปยังผู้ชมที่เป็นเด็กอีกนับล้านคนทั่วโลกว่า "การเป็นเด็กไม่ใช่เหตุผลของการยอมจำนนเสมอไป"
(บางส่วนของเนื้อเพลง Naughty)
"Just because you find that life's not fair, it
Doesn't mean that you just have to grin and bear it
If you always take it on the chin and wear it,
nothing will change"
"Cause if you're little, you can do a lot, you
Mustn't let a little thing like 'little' stop you
If you sit around and let them get on top, you
Won't change a thing"
"แค่เธอพบว่าชีวิตนี้มันไม่แฟร์
ไม่ได้แปลว่าเราต้องฝืนยอมโดนรังแก
ถ้าเราปล่อยเอาไว้สิ่งนี้ไม่ดีแน่
ไม่มีอะไรเปลี่ยน"
"แม้จะเป็นแค่เด็ก แต่เธอทำอะไรได้มากมาย
อย่าให้แค่คำว่าเด็กมาหยุดและยั้งตัวเธอได้
ถ้าเธอยอมจำนนและปล่อยให้เขานั้นได้ใจ
คงเปลี่ยนอะไรไม่ได้"
อีกตัวละครหนึ่งที่ไม่พูดถึงไม่ได้ในการร่วมปฏิวัติโรงเรียนกับมาทิลด้า นั่นก็คือ "ครูฮันนี่" ครูแสนใจดีที่เข้าใจนักเรียนทุกคนและอยู่เคียงข้างนักเรียนเสมอ ครูฮันนี่มีส่วนสำคัญในการคอยให้กำลังใจนักเรียนและยืนหยัดเคียงข้างนักเรียนที่ลุกขึ้นสู้กับความอยุติธรรมที่เกิดขึ้นในโรงเรียนอย่างมั่นคง และยังเป็นการบอกโดยนัยไปในตัวว่าไม่ใช่แค่ครูที่จะต้องเป็นตัวร้ายในสายตานักเรียนเสมอไป ครูก็สามารถเป็นตัวเอกสำหรับนักเรียนได้เหมือนกัน ซึ่งครูฮันนี่ก็เป็นหนึ่งในนั้น ทำให้ในผลงานชิ้นนี้มีตัวละครครู 2 คนที่เป็นทั้งตัวเอกและตัวร้าย สารนี้ถูกถ่ายทอดออกมาอย่างทรงพลัง แสดงให้เห็นว่าครูไม่จำเป็นต้องปล่อยให้นักเรียนสู้กันเองเพียงลำพัง เพราะครูก็สามารถเป็นส่วนหนึ่งในการเปลี่ยนแปลงร่วมกับนักเรียนได้ หรืออย่างน้อยที่สุด เพียงแค่ให้กำลังใจและยืนเคียงข้างนักเรียนก็มีความหมายกับนักเรียนมาก ๆ แล้ว
มาทิลด้าได้ใช้ความหัวขบถของตัวเองในการต่อสู้กับทุก ๆ ความอยุติธรรมที่เกิดขึ้นในโรงเรียน และแสดงให้ทั้งเพื่อน ๆ และครูเห็นว่า ความเปลี่ยนแปลงสามารถเกิดขึ้นได้ถ้าเราลุกขึ้นมาสร้างมันด้วยตัวเอง เป็นจุดเริ่มต้นของเรื่องราวอันน่าประทับใจของเหล่าเด็ก ๆ ในการกอบกู้ความสุขและความฝันของพวกเขากลับคืนมาสู่โรงเรียน
มาทิลด้าฉบับภาพยนต์มีให้รับชมบน Netflix ทั้งเวอร์ชันภาพยนต์ธรรมดา ออกฉายปี 1996 และเวอร์ชันภาพยนต์มิวสิคคัล ออกฉายปี 2002 นอกจากนี้ยังมีเวอร์ชันละครเวทีที่ได้รับการแปลไปเป็นภาษาต่าง ๆ และทำการแสดงอยู่หลายประเทศทั่วโลก
มาทิลด้าไม่ใช่แค่เรื่องราวที่ให้เพียงแค่ความบันเทิง แต่ยังแฝงไปด้วยแง่คิดและมุมมองที่ควรค่าแก่การนำไปเป็นแบบอย่าง เรื่องราวความอยุติธรรมที่เกิดขึ้นในโรงเรียนของมาทิลด้า บางคนอาจจะดูเป็นเรื่องแฟนตาซี เป็นเรื่องแต่ง หรือเป็นแค่ความบันเทิง แต่หากคุณได้ลองมองไปยังสิ่งที่เกิดขึ้นในโรงเรียนไทยทุกวันนี้ ชะตากรรมของเด็กไทยแทบไม่ต่างอะไรกับเด็กในโรงเรียนที่มาทิลด้าเข้าไปเรียนเลย และเราต้องการคนแบบมาทิลด้าเพื่อสร้างความเปลี่ยนแปลงให้เกิดขึ้น อย่ามัวรอให้มีคนแบบมาทิลด้าโผล่เข้ามา แต่จงลุกขึ้นและเป็นมาทิลด้าด้วยตัวเราเอง
และโปรดจำไว้ "การเป็นเด็กไม่ใช่เหตุผลของการยอมจำนนเสมอไป”
——
#นักเรียนเลว
.....
ภัควดี วีระภาสพงษ์
1d·
นึกออกเลยว่าจะมีคนไทยแถวนี้ชื่นชมหนังน้ำหูน้ำตาไหล จากนั้นก็ไปคอมเมนท์ด่าหยก
