วันศุกร์, มิถุนายน 16, 2560

ทหาร-ตร. บุก 2 แกลเลอรีภาพกลางกรุง สั่งปลดงานศิลปะทางการเมือง ("Whitewash" โดยหฤษฏ์ ศรีขาว) - BBC Thai



JIRAT RATTHAWONGJIRAKUL
บรรยากาศภายในนิทรรศการแสดงผลงานศิลปะที่จัดแสดงที่ Ver Gallery

ผู้สื่อข่าวบีบีซีไทย

ตำรวจ ทหารบุก 2 แกลเลอรีย่านช่องนนทรี สั่งปลดศิลปะทางการเมือง 7 ชิ้น อ้างเกรงฝ่ายตรงข้าม "ทำลายผลงานศิลปะหรือแกลเลอรีของคุณ" ด้านผู้ประกอบการแกลเลอรีกลัวว่าในอนาคตจะเกิดการ "เซ็นเซอร์ตัวเอง"

ภาพคล้ายนักเรียนเตรียมทหารสามคนเล็งปืนมาทางช่างภาพ เป็นหนึ่งในงานศิลปะ 7 ชิ้นที่ถูกทหารและตำรวจสั่งให้ปลดออกจากนิทรรศการแสดงผลงานศิลปะที่จัดแสดงที่ "แกลเลอรีเว่อร์" เหลือเพียงตะปูที่แขวนรูปเหล่านั้นไว้

"ทหารเดินเข้ามาดู ไล่ดูทีละรูป แล้วสั่งให้ปลดเฉพาะรูปที่เขาคิดว่าค่อนข้างสุ่มเสี่ยง ก่อนจากไป เขาบอกว่าเดี๋ยวจะส่งคนมาดูทุกวัน อย่างวันนี้บ่ายโมง เขาก็เข้ามา" นายจิรัสย์ รัฐวงศ์จิรกุล ผู้อำนวยการ Ver Gallery (แกลเลอรีเว่อร์) กล่าวกับบีบีซีไทย



JIRAT RATTHAWONGJIRAKUL
ภาพที่ถูกปลดออกจากฝาผนังของนิทรรศการ เหลือเพียงตะปูที่แขวนรูปเหล่านั้นไว้


เขาเล่าว่า ในช่วงบ่ายของวันที่ 15 มิ.ย. ทหารและตำรวจนอกเครื่องแบบรวมกันประมาณ 7 นาย ได้เดินทางมาที่แกลเลอรีของเขา ซึ่งอยู่ย่านนราธิวาสราชนครินทร์เพื่อมาตรวจสอบหลังรับแจ้งว่ามีการแสดงผลงานศิลปะทางการเมืองที่นี่

ภาพถ่ายที่ถูกปลดมีทั้งหมด 3 ชิ้น ภาพหนึ่งเป็นภาพถ่ายตัดแปะ (photo collage) แสดงให้เห็นคนนั่งเฝ้าสองข้างถนนอย่างสงบ ฝั่งใกล้ภาพมีชายผมเกรียนไม่ได้สวมเสื้อราว 20 คน ผิวไหม้เกรียม นั่งหันหน้าเข้าถนน โดยศิลปินอ้างว่าเป็น "นักเรียนโรงเรียนเตรียมทหาร" โดยตัดต่อมาใส่แทนภาพ "ประชาชน" อีกภาพเป็นผู้หญิงในชุดคล้ายเครื่องแบบข้าราชการสีขาว ยืนเข้าแถวเรียงกัน 4 แถว โดยมีกรอบรูปขนาดใหญ่ที่ปราศจากภาพถ่ายหรือภาพวาดใดๆ ใบหน้าของทุกคนมีหน้ากาก "เดอะ เฮด" (The Head) ประติมากรรมที่เป็นสัญลักษณ์ของห้างสรรพสินค้าเซ็นทรัลเวิลด์ทาบทับอยู่ ส่วนภาพที่สามเป็นภาพชายผมเกรียนสามคมเล็งปืนไปที่ช่างภาพ

นอกจากนั้นยังมีสเก็ตช์ภาพอีก 3 แผ่น และกระดาษบันทึกเรื่องราวส่วนตัวของศิลปิน 7 แผ่นที่เขียนเกี่ยวกับเหตุการณ์ต่างๆ ที่เขาเจอจากคนที่มาชุมนุมปี 2553


JIRAT RATTHAWONGJIRAKUL
หนึ่งในภาพที่จัดแสดงในนิทรรศการ "Whitewash" โดยหฤษฏ์ ศรีขาว


นายจิรัสย์ยืนยันว่านิทรรศการโดย นายหฤษฏ์ ศรีขาว จะยังจัดแสดงถึงวันที่ 22 ก.ค. โดยเป็นมุมมองของศิลปินในฐานะคนที่เคยมีประสบการณ์ในการชุมนุมทางการเมือง ตั้งแต่ปี 2553 หลังจากนั้นพอเข้ามหาวิทยาลัย ก็มีรัฐประหารปี 2557

"มุมมองศิลปินเลยเกิดความรู้สึกว่า เกิดอะไรขึ้นกับประเทศนี้ ท้ายที่สุดไปเจอชุดข้อมูลที่ตรงกันข้าม หรือไม่ได้ถูกบอกโดยฝั่งรัฐบาล เลยเกิดความสนใจเกี่ยวกับข้อมูลที่ได้มา จนกระทั่งนำมาสู่การสร้างงาน ในฐานะที่เป็นปัจเจกชนและคนที่เคยเห็นด้วยกับการที่คนที่ออกมาชุมนุม" เขากล่าว

นายจิรัสย์เล่าว่า ก่อนหน้านั้นช่วงเช้าทหารและตำรวจประมาณ 20 นาย ได้เดินทางไปยัง Cartel Artspace ซึ่งอยู่ในอาคารเดียวกันกับ Ver Gallery และจัดนิทรรศการแสดงผลงานศิลปะโดย นายธาดา เฮงทรัพย์กูล แต่ทางแกลเลอรียังไม่เปิด หลังจากนั้นทีมงานจึงโทรแจ้งกับนายธาดา ทำให้เขาตัดสินใจที่จะเก็บงานของตัวเอง ก่อนที่ทหารจะมาอีกทีในช่วงบ่าย บีบีซีไทยได้พยายามติดต่อเจ้าของ Cartel Artspace แต่ยังไม่สามารถติดต่อได้


JIRAT RATTHAWONGJIRAKUL
หนึ่งในภาพที่จัดแสดงในนิทรรศการ "Whitewash" โดยหฤษฏ์ ศรีขาว


"ทหารบอกว่าสถานการณ์บ้านเมืองตอนนี้กำลังสุ่มเสี่ยงต่อการแตกแยกอยู่ เราไม่ต้องการให้ใครทำให้เกิดความแตกแยกกับประเทศตอนนี้อีก เขาบอกว่าเอาจริงๆ ทหารไม่ได้มีปัญหากับงานของคุณ แต่เราไม่มั่นใจว่าอาจมีคนที่เป็นฝั่งตรงข้ามกับคุณมาดูงาน เขาอาจเกิดความไม่พอใจ และทำลายผลงานศิลปะของคุณหรือแกลเลอรีของคุณก็ได้" นายจิรัสย์กล่าว

พ.อ.วินธัย สุวารี โฆษกคณะรักษาความสงบแห่งชาติ กล่าวกับบีบีซีไทยว่า ยังไม่ได้รับรายงานเรื่องนี้

นายจิรัสย์กล่าวว่า Gallery Ver ก่อตั้งมาตั้งแต่ปี 2549 โดยได้ย้ายมาอยู่ บนถนนนราธิวาสฯ เมื่อต้นปีที่ผ่านมา ก่อนหน้านั้นแสดงนิทรรศการทุกรูปแบบ แต่ส่วนใหญ่จะเป็นของศิลปินร่วมสมัย โดยประเด็นทางการเมืองเป็นประเด็นหนึ่งที่ศิลปินหยิบยกเพื่อแสดงออกทางความคิดเห็น



JIRAT RATTHAWONGJIRAKUL
หนึ่งในภาพที่จัดแสดงในนิทรรศการ "Whitewash" โดยหฤษฏ์ ศรีขาว


ก่อนหน้านี้เคยมีทหารมา "เยี่ยมเยียน" งานเปิดงานนิทรรศการของ WTF Gallery and Café และ The Reading Room ที่เคยเป็นห้องสมุดและพื้นที่จัดเสวนา และบางครั้งมีงานแสดงศิลปะ ก็เคยมีทหารมาเฝ้า

นายจิรัสย์กล่าวว่า ทางแกลเลอรีไม่เคยมีประวัติโดนทหารเข้ามาที่แกลเลอรี และในประเทศไทยยังไม่เคยมีกรณีที่ทหารสั่งให้ปิดนิทรรศการ หรือสั่งปลดงานลง เพราะฉะนั้นเหตุการณ์เมื่อวาน ค่อนข้างเป็นเหตุการณ์สำคัญที่ทหารบุกเข้ามาในพื้นที่ศิลปะ

"โดยธรรมชาติพื้นที่ศิลปะถือเป็นพื้นที่ในการแสดงออกทางความคิดสร้างสรรค์ทางเสรีภาพ ไม่ว่าคนจากสายอาชีพอื่นๆ แสดงออกแล้วโดนบล็อคความคิด เรายังพอเข้าใจได้ แต่พื้นที่ศิลปะค่อนข้างเป็นพื้นที่มีสิทธิพิเศษประมาณหนึ่งเหมือนกัน ที่ศิลปินไม่สามารถพูดผ่านสื่อประเภทอื่นได้ แต่พูดผ่านศิลปะ" นายจิรัสย์กล่าว

และว่า "เราอาจจะต้องระวังมากขึ้นในการเลือกงานศิลปะ ถ้างานที่ตรงเกินไป อาจจะต้องคุยกับศิลปินว่าพอจะทำให้ไม่ตรงขนาดนี้ได้ไหม กลายเป็นว่าทางรัฐบาลทหารทำให้เราเกิดความรู้สึกว่าเราต้องเซ็นเซอร์ตัวเองภายในตัว ซึ่งมันไม่ควรจะเกิดขึ้น"


ooo


"งานชิ้นนี้ได้รับการผลักดันจากปฏิกิริยาเลือดเย็นของผมและผู้คนรอบข้างที่มีต่อกลุ่มผู้ชุมนุมในเวลานั้น จนผ่านไปแล้ว 5 ปี ผมจึงเพิ่งรับรู้สิ่งที่เกิดขึ้นและเข้าใจพวกเขาในฐานะเพื่อนมนุษย์ การที่ผู้คนในประเทศไม่รับรู้ ,นิ่งเฉย ตลอดจนสะใจต่อการตายของกลุ่มผู้ชุมนุม ได้สะท้อนความน่าสะพรึงกลัวของแนวคิดชาตินิยม สถานที่ต่างๆที่ปรากฎอยู่ในผลงานชุดนี้ เป็นที่ซึ่งนักเรียนทุกคนถูกพาไปกล่อมเกลาทางศีลธรรม - หฤษฏ์ ศรีขาว"

ไร้มลทิน

ศิลปิน : หฤษฏ์ ศรีขาว
สถานที่ : แกลลอรี่เว่อร์
3 มิถุนายน - 22 กรกฎาคม 2017
พิธีเปิด 3 มิถุนายน 2017 18:30 น.

ไร้มลทิน (2015-2016)

ปิดเทอมฤดูร้อนปี 2010 บรรยากาศความไม่สงบทางการเมืองในประเทศไทยเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้ผมและเพื่อนๆไม่สามารถกลับบ้านได้ พวกเราจึงไปอาศัยอยู่รวมกันที่บ้านของเพื่อนคนหนึ่ง เรารับรู้สถานการณ์ผ่านแถลงการณ์จากฝ่ายกองทัพที่ทำให้พวกเราพากันสาปแช่งกลุ่มผู้ชุมนุมอย่างขาดสติ และเฝ้าดูพวกเขาได้รับการลงฑัณฑ์ด้วยความสะใจ

ในปี 2014 รัฐประหารครั้งที่ 13 เกิดขึ้นโดยคสช. ส่งผลจนถึงปัจจุบันให้ประเทศถูกปกครองโดยกองทัพ ผมจึงเริ่มค้นหาข้อมูลเกี่ยวกับเหตุการณ์ทางการเมือง ทำให้พบว่าในปี 2010 มีประชาชนเสียชีวิตกว่า 90 ศพ และแม้จะเป็นจำนวนมากที่สุดในประวัติศาสตร์ไทย แต่เหยื่อจากเหตุการณ์ดังกล่าว ก็ไม่เคยได้รับความเป็นธรรมใดๆ จากกฎหมายหรือจากสังคม

งานชิ้นนี้ได้รับการผลักดันจากปฏิกิริยาเลือดเย็นของผมและผู้คนรอบข้างที่มีต่อกลุ่มผู้ชุมนุมในเวลานั้น จนผ่านไปแล้ว 5 ปี ผมจึงเพิ่งรับรู้สิ่งที่เกิดขึ้นและเข้าใจพวกเขาในฐานะเพื่อนมนุษย์ การที่ผู้คนในประเทศไม่รับรู้ ,นิ่งเฉย ตลอดจนสะใจต่อการตายของกลุ่มผู้ชุมนุม ได้สะท้อนความน่าสะพรึงกลัวของแนวคิดชาตินิยม สถานที่ต่างๆที่ปรากฎอยู่ในผลงานชุดนี้ เป็นที่ซึ่งนักเรียนทุกคนถูกพาไปกล่อมเกลาทางศีลธรรม

กระบวนการฟอกอดีตดำเนินไปผ่านพิธีกรรมและงานเฉลิมฉลองอันศักดิ์สิทธิ์ ด้วยแนวคิดเรื่องกฎแห่งกรรมที่ถูกใช้เป็นอาวุธทางการเมืองสำคัญในการทำลายคุณค่าความเป็นมนุษย์

กระบวนการเหล่านี้ถูกกระทำอย่างต่อเนื่องเป็นเวลานาน มันคือการศัลยกรรมความคิดจิตใจ เพื่อควบคุมทั้งชีวิต, ความทรงจำและ ความใฝ่ฝันของผู้คนทั้งประเทศ

เกี่ยวกับศิลปิน

หฤษฎ์ ศรีขาว เกิดเมื่อปี 1995 ในแถบชานเมืองปทุมธานี เขาเริ่มถ่ายภาพเมื่ออายุ 13 ปี ด้วยสายตาที่ซุกซนต่อสิ่งรายรอบ พออายุ 16 ปี เขาก็ได้รับคัดเลือกเข้าอบรมเชิงปฏิบัติการกับศิลปินภาพถ่ายชาวฝรั่งเศส Antoine d'Agata (Magnum Photos) ใน Angkor Photo Workshop เมื่อกลับมาเมืองไทยเขาเริ่มถ่ายภาพชุดแรก Red Dream (2012) ด้วยการย้อนกลับไปถ่ายภาพถนนเส้นเดิมที่เขาเคยเดินหลงในค่ำคืน เกิดเหตุสลายการชุมนุมเมื่อปี2553

หฤษฎ์สร้างสรรค์ผลงานอย่างต่อเนื่อง ในลักษณะ Photo Essay ผลงานของเขาได้จัดแสดงทั้งในและนอกประเทศ อาทิ นิทรรศการ ‘Cross_Stitch’ ที่หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร, นิทรรศการ 'Margin of Visual Threshold' ที่ Circle Art Centre ประเทศจีน, เทศกาลภาพถ่าย GETXOPHOTO ประเทศสเปน, นิทรรศการ New Perspectives on Photography จัดโดย Musée de l’Elysée ที่จัดแสดงงานทั้งในประเทศสวิตเซอร์แลนด์, ประเทศอังกฤษ และประเทศเม็กซิโก

ผลงานชุดนี้ได้รับรางวัล Winner of Juror’s prize ในนิทรรศการ ‘Power and Politic’ จาก Filter Photo Festival ประเทศสหรัฐอเมริกา (www.filterfestival.com), รางวัล Second Prize Winner Gomma Grant 2016 (www.gommagrant.com) และรางวัล Special mention by the jury ที่ Dusseldolf Portfolio Review 2017 ประเทศเยอรมัน (www.portfolio-review.de) รวมถึงได้รับการตีพิมพ์ในนิตยสารภาพถ่ายระดับโลก Foam (www.foam.org) และปี 2016 หฤษฎ์ ศรีขาว ได้รับรางวัลยอดเยี่ยม สาขาภาพถ่าย Young Thai Artist Award (www.scgfoundation.org)

ปัจจุบันหฤษฎ์อยู่ระหว่างการสร้างผลงานชุดใหม่เกี่ยวกับพิธีกรรมศักดิ์สิทธิ์ของกลุ่มสิ่งมีชีวิตประหลาด สำหรับปริญญานิพนธ์ จากสถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง

ข้อมูลเพิ่มเติม
Gallery VER l แกลเลอร์เว่อร์
ที่อยู่ 2198/10-11 ซ.นราธิวาส 22 แขวงช่องนนทรี
เขตบางคอแหลม, กรุงเทพมหานคร
เวปไซด์: www.vergallery.com อีเมล: galleryver@gmail.com
Tel : 02 103 4067 ,080 580 2513
------------//-------------


Posted by at