Nithiwat Wannasiri
9h
·
ว่าด้วย "จดหมายปรีดี","เอกสารปรีดี","จดหมายเหตุปรีดี" และ"จดหมายลายมือปรีดี"
เป็นที่ถกเถียงกันมาตลอด1สัปดาห์เกี่ยวกับประเด็น"จดหมายปรีดี"
ขอเขียนถึงประเด็นถกเถียงบางประการในมุมมองของเราเอง
ถ้าเราพูดถึงคำว่า"จดหมายปรีดี"ในความเข้าใจของโซเชี่ยลผู้สนใจ"กระแสหลัก" หลายคน"เข้าใจว่า"เป็น"จดหมายที่ปรีดีเขียนฝากไว้ และเปิดได้เมื่อผ่านไป50ปี และคาดหวังกันว่าอาจจะมีข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับการสวรรคตของร.8เพิ่มเติม
ความเข้าใจดังกล่าวมาจาก1ใน2ข้อสันนิษฐานแรกของสมศักดิ์เจียมว่า"เอกสารปรีดี2024"น่าจะเป็นอะไรได้บ้าง และข้อสันนิษฐานนั้นนำไปสู่ความคาดหวังและเฝ้ารอเหมือนการเปิดลายแทงสมบัติ
และนำไปสู่มีม"สูตรช้าวมันไก่-สูตรผัดไท"ฯลฯ สำหรับผู้ที่สนใจเนื้อหานอกวงวิชาการแต่ก็ยังไม่รู้ว่ามันมีอะไรข้างในกันแน่ และในทางอ้อมกระแสดังกล่าวมันหมายถึงความสนใจที่จะรู้ข้อเท็จจริงในกรณีสวรรคตร.8 หนึ่งในเรื่องลี้ลับทางการเมืองไทย
ความสนใจต่อคดีสวรรคตดังกล่าวก็เป็นจุดนึงที่ทำให้ฝ่ายกษัตริย์นิยมหวั่นใจกับเรื่องดังกล่าวและพยายามดิสเครดิตข้อมูล/แหล่งข้อมูล/ผู้เผยข้อมูล เกี่ยวกับ จดหมายปรีดี ให้กลายเป็นเรื่องตลกเรื่องแต่งเรื่องหลอกลวงเฟคนิวส์
จดหมายปรีดีในความเข้าใจของคนแต่ละกลุ่ม
จดหมายปรีดี ที่หมายถึง "จดหมายลายมือปรีดี"
คนที่สนใจข้อสัณนิษฐานแรกของสมศักดิ์เจียมจำนวนมากเข้าใจว่าเอกสารที่จะเปิดได้ปี2024คือสิ่งนั้นคือจดหมายลายมือปรีดี ซึ่งเพิงมีการพยายามแก้ข่าวในท้ายปี2023ว่ามันไม่มีจดหมายลายมือปรีดีในเอกสารที่จะเปิดใหม่นี้แน่ๆ(เพราะรูปแบบเป็นเอกสารบันทึกทางการทูตเหมือนพวกเคเบิ้ลวิกิลีคส์)
นักวิชาการผู้พบเอกสารดังกล่าวจึงออกมาแก้ข่าวกันจ้าละหวั่นด้วยการให้ทุกคนเรียกตามตนเองว่า "เอกสารปรีดี" เท่านั้น ใครยังเรียกว่า "จดหมายปรีดี อยู่" ให้นับเป็นพวกปั่นเฟคนิวส์ เพื่อกลบความเข้าใจผิดที่ไม่ได้แก้ข่าวข้อสันนิษฐานของสมศักดิ์เจียมมาตลอด5ปี
แต่ก็ช้าเกินไป คนจำนวนมากยังคงเรียกแบบเดิมกันอยู่ และฝ่ายกษัตริย์นิยมก็ถือเอาประเด็นดังกล่าวมาโจมตีทางการเมืองว่า จดหมายปรีดีไม่มีจริงเป็นการปั่นเฟคนิวส์หลอกกันเอง
ถึงกระนั้นก็ตามผู้เขียนเองมิได้เห็นว่าการเรียก"จดหมายปรีดี"หรือเข้าใจไปแบบนั้นจะเป็นเรื่องผิด เพราะในเอกสารการทูตบางครั้งเราก็เห็นจดหมายลายมือแนบไว้ด้วยอยู่บ้างเช่นของลูกชายปรีดี ดังนั้นการที่จะมีใครสันนิษฐานว่าอาจจะมีจดหมายลายมือปรีดีแนบไว้ด้วยอยู่บ้างในอันที่จะเปิดใหม่(เช่นสมศักดิ์เจียม)ก็ไม่ใช่เรื่องผิด
และถึงจะไม่มี"จดหมายลายมืปรีดี"อยู่ในแฟ้มใหม่2024จริงๆ การเรียกเอกสารนี้ว่า"จดหมายปรีดี"ก็ไม่ใช่เรื่องผิดอยู่ดี เพราะเราค้นหาจดหมายต่างๆนี้จาก"หอจดหมายเหตุ" แต่เพื่อให้ง่ายต่อความเข้าใจตรงกันของวงการนักวิชาการและคนทั่วไปผู้เขียนจึงเสนอให้ใช้คำว่า"จดหมายเหตุปรีดี" แทนเพื่อเป็นทางออก
#จดหมายเหตุปรีดี ฉบับ2024 หรือที่นักวิชาการฝ่ายซ้ายไทยต้องการให้ทุกวงการเรียกว่า #เอกสารปรีดี ถูกเปิดเผยออกมาเมื่อวาน ไม่มี"#จดหมายลายมือปรีดี" ตามคาดหมาย ฝ่ายกษัตริย์นิยมเห็นดังนั้นจึงรีบโต้กลับทางการข่าวว่า #จดหมายปรีดี (ในความเข้าใจว่าคือจดหมายลายมือปรีดีไม่มีอยู่จริง) ไม่มีอยู่จริงเป็นเฟคนิวส์ปั่นข่าวหลอกลวง
ในฉบับ2024นี้มี134หน้า เป็นเรื่องราวทางการทูตไทย-ฝรั่งเศสในช่วงที่ปรีดีกำลังจะลี้ภัยจากจีนเข้าปารีสและบันทึกประเด็นสำคัญอีกหลายประเด็นไว้ซึ่งอีกไม่นานหลายฝ่ายก็คงมีคนทยอยแปลกันออกมา
แล้วสรุปว่า #จดหมายปรีดี ที่เป็น #จดหมายลายมือปรีดี จริงๆ ที่เนื้อหาเกี่ยวกับกรณีสวรรคตร.8 หรือเนื้อหาสำคัญเกี่ยวกับสถาบันฯนั้นมีอยู่จริงหรือไม่ ?
คำตอบที่ชัดเจนก็คือ มีอยู่จริงและถูกเปิดเผยไปบ้างแล้วทางเฟสบุ๊ค เช่นจดหมายลายมือปรีดี23แผ่นโพสต์โดยสมศักดิ์เจียมในปี2022 ฯลฯ
ซึ่งหากพูดถึงทัศนคติปรีดีจากจดหมายลายมือก็ได้ทรายจุดหมายปลายทางต่อสถาบันกษัตริย์และสรุปข้อสันนิษฐานจากรัฐบาลหลวงธำรงค์ฯจากการสอบสวนว่าใครฆ่าร.8 หรือแม้แต่ประโยคเด็ดจากท่านผู้หญิงพูนศุข ว่า"ถ้านักข่าวอยากรู้เรื่องกรณีสวรรคตร.8ให้ไปถามกษัตริย์องค์ปัจจุบัน(ร.9)"
นอกจากนั้นยังมีจดหมายลายมือปรีดีอีกกว่า100ฉบับ ทั้งที่อยู่กับครอบครัวปรีดีและถูกกระจายส่งต่อไปเก็บรักษาไว้กับราชสกุลต่างๆที่เคยสนิทสนมกับปรีดี เช่น มจ.ศุภสวัสดิ์วงศ์สนิท สวัสดิวัฒน์ มรว.สายสวัสดี สวัสดิวัฒน์ กรมพระยาดำรงค์ราชานุภาพ ฯลฯ ซึ่งสิทธิ์เปิดจดหมายเหล่านั้นตกอยู่กับทายาทรึ่นต่อๆไปของสายสกุล บางส่วนอยู่ในความครอบครองของเอกชน และในส่วนของจดหมายที่ฝากไว้กับกรมพระยาดำรงค์ฯน่าจะเปิดยากที่สุดเพราะทายาทผู้ถือสิทธิ์เปิดชื่อ มล.ปนัดดา ดิศกุล ซึ่งร่วมขับเคลื่อนกับคณะรัฐประหาร2557
ราชนิกุลผู้ให้ข้อมูลดังกล่าวระบุว่า "เคยได้ยิน มรว.สายสวัสดี(ปัจจุบันเสียชีวิตแล้ว) เคยพูดว่า "ถ้ามีคนจะใช้ข้อความของท่านปรีดีในทางการเมืองโจมตีกันสู้พี่เอาจดหมายท่านไปทำร้ายดีกว่า ดีกว่าสร้างความขัดแย้งให้คนรุ่นหลัง" แกเคยพูดที่สถาบันปรีดี 2 ปีก่อน
ทั้งนี้ได้แนบตัวอย่าง"จดหมาดลายมือปรีดี"บางส่สนที่เคยเผยแพร่สาธารณะมาก่อนแล้วเอาไว้ด้วย
