การฌาปนกิจโดยไร้พิธีกรรม (direct cremation) ซึ่งเป็นการเผาร่างผู้วายชนม์โดยไม่มีการจัดงานศพ แล้วส่งอัฐิคืนให้แก่ครอบครัวกำลังได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นในสหราชอาณาจักร

ค่าใช้จ่ายการจัดงานศพโดยเฉลี่ยเมื่อปีก่อนอยู่ที่รายละ 3,953 ปอนด์ ขณะที่การฌาปนกิจโดยไร้พิธีกรรมมีราคาเฉลี่ยประมาณ 1,511 ปอนด์

ปัญหาค่าครองชีพสูงทำคนอังกฤษเลือกฌาปนกิจโดยไร้พิธีศพเพิ่มมากขึ้น

26 กุมภาพันธ์ 2023

บีบีซีไทย

การฌาปนกิจโดยไร้พิธีกรรม (direct cremation) ซึ่งเป็นการเผาร่างผู้วายชนม์โดยไม่มีการจัดงานศพ แล้วส่งอัฐิคืนให้แก่ครอบครัวกำลังได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นในสหราชอาณาจักรในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ส่วนหนึ่งเป็นเพราะการปลงศพวิธีนี้มีค่าใช้จ่ายน้อยกว่า

เจเน็ต โจนส์ อายุ 70 ปี จากมณฑลนอร์ฟอล์กกำลังพิจารณาว่าจะจองบริการทำศพแบบนี้ให้กับตนเองและสามีหรือไม่ เพราะเธออยากทำให้แน่ใจว่าลูกทั้งสองของเธอจะได้ประโยชน์จากเงินมรดกมากที่สุด

เจเน็ตทำงานในคลินิกแห่งหนึ่ง ส่วนคริส สามีที่เธอแต่งงานอยู่กินกันมาร่วม 50 ปี ก็เคยทำงานในโรงงานมา 33 ปี

"พวกเราทำงานมาทั้งชีวิต และเราอยากให้ลูก ๆ เอาเงินมรดกที่ได้ไปทำอะไรที่จะสร้างความทรงจำเกี่ยวกับเราในแบบที่พวกเขาต้องการ" เธอบอก

เจเน็ตอยากให้ลูก ๆ เอาเงินที่เธอกับสามีทิ้งไว้ไปท่องเที่ยว แทนที่จะมาดื่มกินเพื่อเฉลิมฉลองชีวิตของพ่อแม่

เจเน็ตกับคริสอยากให้ลูก ๆ เอาเงินไปท่องเที่ยวมากกว่าใช้จัดงานศพที่สิ้นเปลือง

แต่สำหรับ เบอร์ดี ลูกสาวของเจเน็ตไม่แน่ใจนักว่านี่คือทางเลือกที่ใช่

เธอกล่าวว่า "เพราะอายุของพ่อแม่ ฉันเลยคิดว่าพวกท่านอยากทำไปตามธรรมเนียมดั้งเดิม มีผู้คนมากมายที่รักท่านและอยากบอกลาพวกท่านอย่างเหมาะสม"

"พ่อกับแม่ไม่เคยคิดถึงตัวเอง และพวกท่านไม่อยากให้เรารับภาระค่าจัดงานศพราคาแพง..."

การฌาปนกิจโดยไร้พิธีกรรมได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นในช่วงการระบาดใหญ่ของโควิด-19 และแนวโน้มนี้ยังไม่มีท่าทีว่าจะลดน้อยลง บรรดาผู้ให้บริการจัดงานศพระบุว่า ความต้องการจัดการปลงศพแบบเรียบง่ายกำลังเพิ่มขึ้นเนื่องจากวิกฤตค่าครองชีพสูงในปัจจุบัน

ข้อมูลจาก SunLife บริษัทให้บริการด้านการเงิน ระบุว่า ค่าใช้จ่ายการจัดงานศพโดยเฉลี่ยเมื่อปีก่อนอยู่ที่รายละ 3,953 ปอนด์ (ราว 166,000 บาท) ขณะที่การฌาปนกิจโดยไร้พิธีกรรมมีราคาเฉลี่ยประมาณ 1,511 ปอนด์ (ราว 63,500 บาท) ซึ่งมีสัดส่วน 18% ของการทำศพทั้งหมด

อิโซเบล รู้สึกขอบคุณที่พ่อมีคำสั่งเสียอย่างชัดเจนเรื่องการปลงศพ

โดนัลด์ เพียซ มีอายุ 72 ปีตอนที่เขาเสียชีวิตลงกะทันหันที่บ้านพักของลูกสาวในวันคริสต์มาสปี 2019 ก่อนหน้านี้เขามีคำสั่งเสียอย่างชัดเจนว่าต้องการให้ฌาปนกิจร่างของตนโดยไม่ต้องมีพิธีรีตองใด ๆ

อิโซเบล ลูกสาวของเขาบอกว่า ไม่รู้สึกแปลกใจที่พ่อต้องการเช่นนั้น เพราะทั้งคู่ได้เคยพูดคุยกัน และเธอรู้สึกขอบคุณที่พ่อมีคำสั่งเสียอย่างชัดเจน

"ฉันรู้สึกว่ามันคือการตัดสินใจที่ถูกต้อง...พ่อใช้ชีวิตอย่างเงียบสงบจวบจนวาระสุดท้ายของชีวิต และใช้เงินอย่างระมัดระวังเสมอมา ท่านอยากให้เงินทั้งหมดตกไปอยู่กับลูก ๆ"

การทำศพวิธีนี้มีขึ้นโดยที่บริษัทผู้ให้บริการจะรับร่างผู้เสียชีวิตไปเผาโดยตรงจากโรงพยาบาล หรือสถานที่เก็บศพ โดยที่ครอบครัวไม่ต้องไปร่วมการฌาปนกิจด้วย จากนั้นจะส่งอัฐิไปให้แก่ครอบครัว

ครอบครัวของโดนัลด์ไม่รู้ว่าศพเขาถูกฌาปนกิจเมื่อใด บริษัทผู้ให้บริการได้ส่งการ์ดไปให้พวกเขาในภายหลัง เพื่อแจ้งว่าการเผาศพมีขึ้นเมื่อใด และมีการนำเถ้ากระดูกไปโปรยไว้ที่ไหน

แม้ครอบครัวของอิโซเบลจะไม่ได้ไปร่วมการเผาศพโดนัลด์ แต่พวกเธอบอกว่าไม่ใช่เรื่องที่สลักสำคัญ เพราะพวกเธอได้จองสถานที่ในสำนักทะเบียนเพื่อจัด "การเฉลิมฉลองชีวิต" ของเขา อิโซเบลและน้องสาวได้อ่านคำไว้อาลัย และเปิดเพลงโปรดของพ่อ ซึ่งงานทั้งหมดรวมทั้งค่าฌาปนกิจและอาหารเลี้ยงแขกในงานอยู่ที่ประมาณ 1,500 ปอนด์ (ราว 63,000 บาท)

"มันคืองานเฉพาะคนในครอบครัว เป็นงานที่เหมาะกับเด็ก ๆ มากกว่างานศพตามปกติ มันเป็นบรรยากาศที่น่ารัก เป็นกันเอง และเป็นไปตามความประสงค์ของพ่อ อีกทั้งยังเป็นโอกาสที่พวกเราจะได้กล่าวคำอำลาอย่างที่ต้องการ" อิโซเบลกล่าว

ซินดี (ซ้าย) ไม่อยากให้ลูกสาวต้องจัดงานศพของเธอตามลำพัง

ซินดี อีฟ วัย 68 ปี จากมณฑลเคนต์ได้จองและจ่ายค่าฌาปนกิจโดยไร้พิธีกรรมของตัวเองไว้แล้ว เพราะเธอไม่อยากให้ลูกสาวต้องโศกเศร้าอยู่ตามลำพังในงานศพที่จัดขึ้นที่โบสถ์หรือสถานฌาปนกิจ

"ญาติพี่น้องส่วนใหญ่ของฉันอยู่ที่แอฟริกาใต้ บ้านเกิดของฉัน...แม่ฉันเสียตั้งแต่ฉันยังเด็ก และงานศพก็สร้างบาดแผลทางใจให้ฉันอย่างมาก ฉันเลยไม่อยากให้ลูกสาวต้องเจอเรื่องแบบเดียวกัน" ซินดีอธิบาย

ซินดีบอกว่า เซแมนตี ลูกสาวของเธอและสมาชิกคนอื่นในครอบครัวเข้าใจและยอมรับการตัดสินใจนี้

"งานศพมีค่าใช้จ่ายสูงมาก ฉันอยากให้ลูกสาวเอาเงินไปลงกับบ้าน หรือซื้อรถคันใหม่มากกว่า ฉันไม่ต้องการพิธีรีตองอะไรมากมาย เพราะมันสิ้นเปลืองเงิน"

ฟรานซิสบอกว่าเป็นเรื่องสำคัญที่ผู้คนต้องเข้าใจว่าการฌาปนกิจโดยไร้พิธีกรรมเป็นอย่างไร

บริษัทบางแห่งประกาศโฆษณาออนไลน์ว่าให้บริการฌาปนกิจโดยไร้พิธีกรรมในราคาเพียง 995 ปอนด์ (ราว 41,800 บาท) โดยบริษัทจะรับศพผู้เสียชีวิตจากโรงพยาบาลไปยังสถานฌาปนกิจ แล้วส่งคืนเถ้ากระดูกให้แก่ครอบครัว

อย่างไรก็ตาม คนส่วนหนึ่งรู้สึกว่า การปลงศพโดยไม่มีการจัดงานศพตามปกติทำให้พวกเขาไม่มีกระบวนการทำใจ และการร่ำลาบุคคลอันเป็นที่รักอย่างเหมาะสม

ฟรานซิส อัลค็อก เจ้าของบริษัทจัดงานศพ Opals Funerals ในมณฑลบักกิงแฮมเชียร์ แสดงความกังวลว่า ปัจจุบันเริ่มมีบริษัทที่ขายบริการลักษณะนี้ทางออนไลน์เพิ่มขึ้น โดยที่ไม่มีประสบการณ์เพียงพอ และไม่ได้ให้ความช่วยเหลือแก่ครอบครัวผู้สูญเสียในการทำใจอย่างเหมาะสม

เธออธิบายว่า "เป็นเรื่องสำคัญที่ผู้คนต้องเข้าใจว่าการฌาปนกิจโดยไร้พิธีกรรมเป็นอย่างไร เพราะคุณจะไม่มีโอกาสได้กล่าวอำลาผู้ตาย เว้นเสียแต่คุณจะจัดงานขึ้นเอง"

อย่างไรก็ตาม เธอเห็นด้วยว่าการปลงศพรูปแบบนี้อาจเหมาะกับบางครอบครัว แต่สิ่งสำคัญคือการพูดคุยและตกลงกันให้ชัดเจนระหว่างคนในครอบครัว เพื่อประโยชน์ของทั้งผู้เสียชีวิตและคนที่ยังอยู่เบื้องหลัง