จับตาโลกฟ้องจีน #ค่าปฏิกรรมสงครามโควิด-19
ช่วงสัปดาห์ต้นเดือนเมษายน สื่อต่างประเทศรายงานว่ามีหลายองค์กรและบุคคลในต่างประเทศได้ยื่นฟ้อง "#การเรียกร้องค่าชดเชย" ต่อประเทศจีนเนื่องจากดำเนินการไม่เพียงพอที่จะจำกัดการแพร่กระจายของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ จนลุกลามกลายเป็นโรคระบาด
การอ้างสิทธิ์แม้ว่าจะแตกต่างกัน แต่สามารถจำแนกได้เป็นสามกลุ่มใหญ่ ฟ้องโดยตรงต่อรัฐบาลจีนในศาลต่างประเทศ กดดันผ่านรัฐบาลของตนให้ดำเนินคดีให้จีนชดเชยความเสียหาย หรือปลดหนี้ของประเทศตน ฟ้องศาลอาญาระหว่างประเทศ กับ คณะมนตรีสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติ เหล่านี้ผู้เชี่ยวชาญว่า บางมุมเปรียบเหมือน "ค่าปฏิกรรมสงคราม" ที่ผู้ก่อเหตุสงครามต้องจ่ายเป็นค่าชดเชยเพื่อให้ครอบคลุมความเสียหายระหว่างสงคราม เพียงแต่นี่เป็นรูปแบบสงครามที่เรียกว่า "สงครามไร้ขีดจำกัด" (Unrestricted Warfare)
#คดีความกลุ่มแรก ฟ้องโดยตรงต่อรัฐบาลจีนในศาลต่างประเทศ ตัวอย่างเช่น สำนักงานกฎหมายที่ตั้งอยู่ในฟลอริด้าในนามของผู้อยู่อาศัยในฟลอริด้าได้ยื่นคดีในศาลฟลอริดาตอนใต้กับรัฐบาลจีน กล่าวหาว่าจีนล้มเหลวในการควบคุมการระบาดของไวรัสโคโรนาฯ ในอู่ฮั่นและปล่อยให้มันกลายเป็นโรคระบาด มีผู้เสียชีวิตไปหลายหมื่นคนและก่อความเสียหายทางเศรษฐกิจอย่างมหาศาล
นอกจาก สำนักงานในฟลอริด้า ยังมีอีกหน่วยงานกฎหมายในรัฐมิสซูรี่ของสหรัฐอเมริกา ได้ฟ้องรัฐบาลจีนเพื่อเรียกร้องค่าชดเชยความเสียหาย
#คดีความกลุ่มที่สอง คือกลุ่มที่กดดันผ่านรัฐบาลของตนให้ดำเนินคดีให้จีนชดเชยความเสียหาย ตัวอย่างเช่น ในการสัมภาษณ์กับ Fox Television สมาชิกรัฐสภาของพรรครีพับลิกันจากรัฐอินเดียนากล่าวว่า จีนควรจ่ายค่าชดเชยสำหรับความเสียหายที่เกิดจากการแพร่ระบาดของโรคที่เกิดขึ้นกับสหรัฐอเมริกา หรือโดยในลักษณะให้ใช้วิธีปลดหนี้ที่สหรัฐฯ เป็นลูกหนี้อยู่ นอกจากนี้สมาชิกรัฐสภาออสเตรเลียได้เสนอให้ยึดคืนที่ดินจากบริษัทจีนในออสเตรเลียเพื่อชดเชยกับข้อหาว่าจีนแพร่ไวรัส
ในสหราชอาณาจักร Henry Jackson Society หน่วยงานนโยบายต่างประเทศของรัฐบาลอังกฤษ กำลังมองหาการสนับสนุนทั่วโลกในการฟ้องร้องเรียกค่าเสียหายจากประเทศจีน 5.6 ล้านล้านดอลลาร์ สำหรับการ 'ปกปิดข้อมูลไวรัส'
#คดีความกลุ่มที่สาม ฟ้องศาลอาญาระหว่างประเทศ กับ คณะมนตรีสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติ
มีองค์กรและบุคคลยื่นอุทธรณ์ผ่านหน่วยงานระหว่างประเทศ เพื่อให้จีน "รับผิดชอบ" ต่อการระบาดใหญ่และบังคับให้จ่าย "ค่าชดเชย" ตัวอย่างเช่น องค์กรพัฒนาเอกชนบางแห่งในอินเดียได้ยื่นเรื่องร้องเรียนต่อคณะมนตรีสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติ เรียกร้องให้จีนจ่ายเงิน "ชดเชย" ให้กับประชาคมระหว่างประเทศสำหรับความสูญเสียที่เกิดจากการระบาดใหญ่
นอกจากนี้นักกฎหมายชาวอเมริกันได้ยื่น "คดี" ในศาลอาญาระหว่างประเทศ (ไอซีซี) กล่าวหาจีนว่า "จงใจพัฒนา" ไวรัสฯ เป็น "อาวุธชีวภาพร้ายแรง" อ้างความล้มเหลวของรัฐบาลจีนและทหาร "เพื่อป้องกันอู่ฮั่น บุคลากรของไวรัสวิทยาจากการติดเชื้ออาวุธชีวภาพ จากนั้นนำไวรัสออกสู่ชุมชนโดยรอบและแพร่กระจายไปยังสหรัฐอเมริกา " นักกฎหมายอ้างว่า เนื่องจากเป็น "อาชญากรรมต่อมนุษยชาติ" ศาลอาญาระหว่างประเทศ ควรสอบสวนปัญหานี้ ถ้าอัยการไอซีซีเชื่อว่าคำฟ้องและหลักฐานที่ส่งมานั้นมีความแข็งแกร่งเพียงพอที่จะเริ่มการสอบสวน
และนี่คือส่วนหนึ่งที่ผู้เชี่ยวชาญบางกลุ่มให้ความเห็นถึงความพยายามในการเชื่อมโยงข้อมูลโดยตั้งสมมติฐานไปในทิศทางให้ไวรัสเป็นสิ่งที่ถูกพัฒนาขึ้นจากห้องปฏิบัติการชีวภาพ มากกว่าการสืบหาสาเหตุเพื่อพัฒนาวัคซีน ซึ่งความเป็นไปได้มากน้อยก็คงขึ้นอยู่กับความน่าเชื่อถือของหลักฐานแต่ละฝ่าย
ผู้เชี่ยวชาญฯ เสริมว่า ในเรื่อง #การตัดยกหนี้ให้สหรัฐฯ และ #ยึดที่ดินบริษัทจีนในออสเตรเลีย เป็นเรื่องผิดกฎหมายไม่น้อยเพราะเชื่อมโยงไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่กับการอ้างสิทธิ์ละเมิดสัญญาอย่างไร้เหตุผล
ณ เวลานี้ #ข้อกล่าวหาเรื่องจีนสร้างไวรัสอู่ฮั่นยังไม่ได้รับการยืนยันทางวิทยาศาสตร์ที่พิสูจน์ได้ และยังถกเถียงกันอีกกับความจริงที่ว่ามีการรายงานการระบาดครั้งแรกในอู่ฮั่น มณฑลหูเป่ยเพียงอย่างเดียวไม่ได้หมายความว่ามันมาจากประเทศจีน
ผู้เชี่ยวชาญกฎหมายกล่าวว่า ในกฎหมายระหว่างประเทศ นอกจากข้อพิจารณาเรื่องเขตอำนาจศาล ยังมีการกระทำของบุคคลหรือนิติบุคคลอื่นไม่สามารถนำมาประกอบกับการกระทำของรัฐ การแพร่เชื้อของคนในประเทศใดไม่ใช่จะนำมาประกอบเป็นการกระทำของรัฐบาลนั้นได้ ยังมีเหตุอื่น ๆ อีก อาทิ ความล้มเหลวของจีน หรือความล้มเหลวในการบริหารจัดการของรัฐบาลอื่น ๆ ในการป้องกันการแพร่กระจายของไวรัสในประเทศนั้น ๆ เพื่อประกอบคดีความทั้งในทางข้อกฎหมายและและข้อเท็จจริง
สามกลุ่มคดีนี้ (และจะมีกลุ่มคดีที่สี่อื่น ๆ อีกหรือไม่) น่าสนใจติดตามกันว่าจะเป็นอย่างไรต่อไป
...........
ข้อมูล -
1. US State files lawsuit against China on Covid-19 handling
2. Can China Be Sued Over the Coronavirus?
3. UK Think Tank Plans To Sue China for $5.6 Trillion Over Coronavirus
4. Why this Mumbai lawyer sued China for $2.3tn over the coronavirus outbreak
5. The outrageous reason why Australian businesses and coronavirus victims WON'T be able to sue China for 'covering up' severity of deadly virus
6. Biological Weapons the Focus of China’s Military Research in the Last 20 Years
(ภาพจากคลิป - UK Think Tank Plans To Sue China for $5.6 Trillion Over Coronavirus)
บูรพาไม่แพ้
https://www.facebook.com/TheDongFangBubai/photos/a.541063909609692/1066005640448847/?type=3&theater
