สภาพการณ์ขณะนี้ ดูทีรัฐบาล ‘ประยุทธ์ จันทร์โอชา’ เป๋ทีเดียว ด้วยผลจากความชั่วร้ายและผิดพลาดของตัวเองเป็นหลัก
การกลั่นแกล้งมุ่งทำลายพรรคฝ่ายค้าน การข่มขู่ข่มเหงนักศึกษา และความ ‘ไร้ฝีมือ’ ในการรับมือวิกฤตโรคระบาด
ทำให้ต้องออกสารจากนายกฯ ๑๓ มีนา
มาลดอุณหภูมิ “ขอความกรุณาทุกส่วนช่วยกันหาทางออกให้ประเทศ ด้วยความเข้าใจใคร่ครวญ
คิดวิเคราะห์ รับฟังและเชื่อมั่น...ไม่ใช่เอาแต่มองว่าล้มเหลวไปเสียทั้งหมด
หรือรัฐบาลไม่มีความสามารถ”
มันเป็นจังหวะพอดีกับที่ ประเวศ วะสี
นายแพทย์นักประชาสังคมอันเป็นที่เชิดชูของพวกเป่านกหวีดปิดกรุงเทพฯ ต้อนรับคณะรัฐประหาร
‘rises to the occasion.’ เข้าด้ายเข้าเข็มเป็นทางออกให้แก่รัฐบาลสืบทอดอำนาจของประยุทธ์พอดี
มิใยที่นักวิชาการศาสนาอย่าง สุรพศ ทวีศักดิ์ จะชี้ว่าข้อเสนอของประเวศ
ที่อ้างอิงหลัก ‘มัชฌิมาปฏิปทา’ ในพุทธศาสนามาประยุกต์ใช้กับการเมือง
เพื่อให้ “ได้มาซึ่งนายกรัฐมนตรีด้วยวิถีทางสายกลางทางการเมือง”
โดยมิพักพูดถึงประเด็นร้อน “แล้วตู่อยู่ไหน”
ซึ่งเวลานี้ลุ้นกันหนักว่า ‘ตู่จะไป-แดงจะมา’ ทั้งที่ยังไม่มีใครมั่นใจได้ว่าตู่จะยอมลาออกละหรือ
ที่ตู่บ่นๆ ว่าเหนื่อยเหลือเกินแต่ก็ยังไปไม่ได้ เพราะประชาชนอ้อนวอนให้อยู่ต่อไปนานๆ
นั่นก็เป็นเช่นเนื้อร้องลิเก “แบบบทของแม่ (ง) ช่างหยดช่างย้อย”
นักวิจารณ์บางคนอย่างเช่น Atukkit Sawangsuk
ว่านายกฯ ทางสายกลางของประเวศก็คือ ‘นายกฯ คนนอก’ ที่ “จะหาทางออกให้ตู่ตั้งรัฐบาลอนุรักษ์นิยมแห่งชาติ โดยไม่ต้องรัฐประหาร”
เพราะการยึดอำนาจเป็นครั้งที่สาม ไม่ ‘charm’ อรชรเหมือนก่อน
กระทั่ง ประจักษ์ ก้องกีรติ
นักวิชาการรัฐศาสตร์ก็ยังบอกว่า ช่วงนี้ถึงเดือนหน้า สิ่งที่ต้องจับตาก็คือ “การมาของ
#นายกคนนอก” นี่ละ เหตุด้วยรัฐธรรมนูญเปิดช่องไว้
เป็นข้อยกเว้นไม่ต้องจัดหานายกฯ จากบัญชีพรรค ถ้าได้เสียง ส.ส. และ ส.ว. รวมกัน ๕๐๐
ขึ้นไป เอาคนนอกที่ไหนมายัดใส่ก็ได้
ฉะนั้นถ้าแดงจะมา หรือ ตู่กลับมาใหม่
ก็ด้วยวิธีพิเศษแห่งรัฐธรรมนูญ ๒๕๖๐ นี้เอง ซึ่ง ‘ไอลอว์’
ก็เตือนไว้เหมือนกันว่า “ประยุทธ์ลาออกอย่าเพิ่งเฮ รัฐธรรมนูญ ๖๐
เตรียมล่วงหน้า ‘นายกฯ คนนอก’
จากขั้วเดิม” เขาอธิบายลงรายละเอียดว่า
“รัฐธรรมนูญ ๒๕๖๐ ที่ คสช.
ร่างขึ้นนั้นได้วางกลไกเอาไว้
ไม่ให้ประเทศเดินหน้าตามระบอบประชาธิปไตยจากการเลือกตั้งได้โดยง่าย”
โดยใช้วิธีการพิเศษ สมการสามชั้น เริ่มด้วยมาตรา ๘๘ ที่ให้พรรคการเมืองกำหนดว่าที่นายกรัฐมนตรีของตนไว้ล่วงหน้า
๓ รายชื่อ
ชั้นที่สอง มาตรา ๑๕๙ สั่งให้
ส.ส.ต้องพิจารณาให้ความเห็นชอบใครจะได้เป็นนายกฯ จากรายชื่อที่พรรคการเมืองเสนอไว้ตั้งแต่ก่อนเลือกตั้งแล้วเท่านั้น
ไอลอว์บอกว่ามาตรา ๘๘ และ ๑๕๙ นี่กำหนดมา “ไว้ให้เกิดทางตันทางการเมือง
ทำให้การเสนอชื่อนายกรัฐมนตรีมีเงื่อนไขและอุปสรรคมากมาย”
เป็นขวากหนามชั้นที่สาม จากการที่ระบุว่า พรรคการเมืองที่จะเสนอรายชื่อนายกฯ ได้
ต้องมี ส.ส.อย่างน้อยร้อยละ ๕ คือ ๒๕ คน
และรายชื่อว่าที่นายกฯ
ที่จะเอามาพิจารณากันในสภาผู้แทนฯ ได้ ต้องมี ส.ส.รับรองจำนวนไม่น้อยกว่า ๑ ใน ๑๐
หรือ ๕๐ คนขึ้นไป พรรคพลังประชารัฐได้เสนอชื่อ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา คนเดียวเป็นแคนดิเดทนายกฯ
ดังนั้นถ้าประยุทธ์เกิดงอนขึ้นมาประกาศลาออกจากตำแหน่ง
พรรคพลังประชารัฐไม่สามารถเสนอชื่อนายกฯ ได้อีก ส่วนพรรคอนาคตใหม่ พรรคภูมิใจไทย
และพรรคประชาธิปัตย์ เสนอชื่อแคนดิเดทคนเดียวเช่นกัน แต่ อนค.กับ ปชป.หมดสิทธิ์
ธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ หัวหน้า อนค.ถูกยุบพรรคและตัดสิทธิทางการเมือง
๑๐ ปีไปแล้ว อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ ของ ปชป. ลาออกจาก ส.ส.ไปแล้วจึงอดเช่นกัน
มีแต่พรรคเพื่อไทยกับภูมิใจไทยที่ยังสามารถเสนอตัวแคนดิเดทนายกฯ ของตนได้
เพื่อไทยนั้นไม่ต้องพูดถึง ในเมื่อเป็นฝ่ายค้านที่เดี๋ยวนี้กลายเป็นเสียงข้างน้อยขาดลอยหลังจากอนาคตใหม่ถูกยุบ
มีแต่อนุทิน ชาญวีรกูล ที่สามารถเป็น ‘ม้ามืด’ แทนประยุทธ์ได้ในกระบวนการปกติ จะเห็นว่าหลังๆ นี่อนุทินกร่างหนัก
จนดูเหมือนจะ ‘backfired’ โดนแรงสะท้อนถีบกลับ
รูปการณ์ที่จะเป็นได้ตามความเห็นของ ‘pundits’
นักวิทยายุทธ์เรื่องการเมืองทั้งหลายขณะนี้จึงไปอยู่ที่
กรรมวิธีพิเศษซึ่งรัฐธรรมนูญ ๖๐ แอบเหน็บไว้ที่มาตรา ๒๗๒ ที่ว่า “ส.ส. บวก ส.ว.
ไม่น้อยกว่าครึ่งหนึ่งของรัฐสภา หรือ ๓๗๖ คน เข้าชื่อเพื่อขอให้เสนอชื่อนายกฯ
นอกบัญชีพรรคการเมืองได้”
แล้วให้สองสภาลงมติด้วยเสียงไม่น้อยกว่า ๒
ใน ๓ (๕๐๐ คน) ของจำนวนทั้งหมด อนุมัติการเสนอชื่อนายกฯ คนนอกนี้ จากนั้นกลับไปที่ใช้เสียง
๓๗๖+ “มากกว่ากึ่งหนึ่งของรัฐสภา ลงมติเห็นชอบบุคคลดำรงตำแหน่งนายกฯ”
(https://www.facebook.com/iLawClub/posts/10163367328130551?__tn__=K-R และ https://www.isranews.org/article/isranews/86362-open00-2.html)
ฉะนี้ถ้าแดงไม่มา
ประยุทธ์ก็ยังมีสิทธิกลับมาด้วยมาตราวิเศษ ๒๗๒ อีกได้ หรือแม้แต่ ‘ประเวศ’ เอง (ขนาด ‘ชวน’ หลีกภัย ยังกลับมาอีกแล้วเลย ช่วยได้ตั้งเยอะในสภาผู้แทนฯ) หรือไม่เช่นนั้นอาจเป็นใครไม่รู้ที่เล่นแร่แปรธาตุเก่งกว่าประยุทธ์
คิดอีกที ลุ้นให้ประยุทธ์อยู่ต่อก็ท่าจะดี
เวลาอีกสามปีไม่นานเกินรอ และไม่น้อยเกินไปที่จะพอให้ ประยุทธ์ทำยำ
เละตุ้มเป๊ะกว่านี้อีกเยอะ จนถึงเลือกตั้งคราวหน้าฝ่ายค้านพลิกกลับมาแทน พร้อมกับการ
#ก้าวไกล
