Shinji Stoichkovsky
13h·
ในสังคมชนบท เกณฑ์ทหารคือ Event ระดับเดียวกับงานบุญประจำปี ตั้งแต่กลับมาอยู่หมู่บ้าน ก็ได้ไปให้กำลังใจทีมงานทุกปี
แล้วปีก่อนนี้ ก็เป็นปีที่ได้เป็นประจักษ์พยานการแสดงตัวของรัฐ แบบที่เราเห็นพลังของมันลอยอยู่ในอากาศจริงๆ
ขณะที่เรารอให้กำลังใจทีมงานวัยรุ่นหมู่บ้านเรา ที่จับช่วงท้ายๆเนื่องจากผู้ใหญ่บ้านจับเรียงลำดับได้ท้ายๆ จึงได้รอลุ้นกับหมู่บ้านตำบลอื่นด้วย ไล่หมู่บ้านตามตำบลมาเรื่อยๆ จนมาถึงผู้บ่าวไทบ้านร่างใหญ่คนหนึ่ง เดินตามคิวเข้ามาจับใบดำใบแดง จากเสียงประกาศคืออยู่หมู่บ้านไม่ไกลกัน
วินาทีที่เจ้าหน้าที่ประกาศออกไมค์ว่า “แดง ทบ.2”
วัยรุ่นหมู่บ้านท่านนั้น ก็ล้มตึ๊ง! ลงกับพื้น
ไม่ใช่ค่อยๆล้ม ไม่ใช่ค่อยๆขาอ่อนแบบที่เราเห็นกันเป็นประจำด้วย แต่เหมือนมีมือที่มองไม่เห็นซัดเข้าเต็มเหนี่ยว จนเขาล้มแนวตั้งปะทะกับพื้นเสียงดัง กึ๊งง! สนั่นห้องประชุมอำเภอ
แล้วตรงฝั่งกองเชียร์ที่เราอยู่ ก็ได้ยินเสียงญาติพี่น้องร้องขึ้นมา มีวัยรุ่นหญิงคนนึง กำลังอุ้มลูกตัวน้อย อายุน่าจะไม่กี่เดือน เธอก็พูดขึ้นมาว่า “ลูกยังน้อยอยู่ๆๆ” พร้อมกับร้องไห้ลั่นตรงนั้น
ฟังจากเสียงของครอบครัวเราก็คงได้แต่จินตนาการว่าเขาจะต้องเผชิญปัญหาชีวิตเบื้องหลังอะไรบ้าง จึงเกิดเป็นอาการล้มทั้งยืนแบบนี้ ชีวิตวัยรุ่นรากหญ้าสร้างตัว ความเปลี่ยนแปลงแค่เพียงเล็กๆน้อยๆ ยังส่งผลต่อชีวิต เช่น วิ่งไรเดอร์เสริมวันนี้ได้รายได้เพิ่ม 100-200 ก็พอได้ค่านมลูก
แต่นี่มันคือระดับต้องชีวิตหายไป 2 ปี กับครอบครัวเล็กๆที่ต้องรับผิดชอบ
สุดท้ายเจ้าหน้าที่ต้องมาดึงตัวขึ้น ต้องใช้ 2 คนเพราะตัวใหญ่ แล้วต้องลากไป เพราะเขาไม่สามารถเดินได้ เหมือนวิญญานออกจากร่างชั่วขณะ
วินาทีที่เขาล้มทั้งยืนนั้น เรานั่งอยู่ตรงพื้นห้องประชุมไม่ไกลนัก ตามมุมที่ถ่ายภาพนี้ สิ่งที่เราเห็นคือ เวลาเราอธิบายนามธรรมว่า “รัฐ” มันคือ “มือที่มองไม่เห็น” ที่มาคอยกำกับชีวิตเราในทุกแง่มุม
วินาทีนั้น เราเห็น "รัฐ" ที่มาในรูปกำปั้นเหล็กล่องหน ซัดวัยรุ่นไทบ้านเข้าจังๆ จนคนร่างใหญ่ขนาดนี้ต้องล้มทั้งยืน
นี่คือรูปธรรมของอำนาจที่แสดงตัวออกมาเป็นมวลพลังให้เราเห็น และย้ำเตือนเราทุกคนว่า ชีวิตมนุษย์ในประเทศนี้ไร้ค่าและไร้อำนาจแค่ไหน มือของรัฐที่ไม่อาจต่อรอง ยื่นมือของมันมาทุกหนแห่ง แม้แต่ในพื้นที่ชนบทห่างไกล เพื่อเอาไปทำงานเป็นไพร่รับใช้ ไม่ต่างจากยุคผีบุญ
แม้เราจะเข้าใจว่า ทุกคนที่รอด หมายถึงมีคนอื่นที่ต้องซวย แต่ชีวิตในหมู่บ้านแบบนี้ มันก็เป็นเรื่องอดไม่ได้ที่ต้องฉลอง ปีที่แล้วทีมงานจับได้ใบดำรวดทุกคน จึงได้กระทำการวิ่งแก้บนจากหอประชุมในอำเภอ มาจนถึงหมู่บ้าน ทีมงานที่ไปให้กำลังใจขี่มอไซค์ติดตามมาเป็นพรวน อย่างกะกองเกียรติยศที่ชนะในเกมวัดดวงของรัฐครั้งนี้ได้ แม้ว่าสุดท้ายทีมงานที่จับได้ใบดำคนนึงของปีที่แล้ว ไม่กี่เดือนถัดมาก็ต้องเข้าเมืองใหญ่ ไปทำงานโรงงานที่ชลบุรี ก็นะ ไม่ว่าจะผ่านรัฐหรือผ่านทุน พวกเขาก็หาทางหยิบไพร่ไปรับใช้จนได้นั่นแหละ
#ยกเลิกเกณฑ์ทหาร
#ยกเลิกการเกณฑ์ไพร่ยุคใหม่
