.jpg)
การเสียโอกาสทางเศรษฐกิจของคนไทยที่ต้อง "เข้าเดือน" ตามระบบไพร่ทาส แล้วยังต้องรับภาระภาษีที่ควรเป็นหน้าที่ของมูลนาย— น้ำ ปกป้องสถาบัน (@Angkut) November 25, 2019
ส่วนชาวจีนไม่อยู่ในระบบไพร่ทาส และรับภาระภาษีในสัดส่วนที่ต่ำกว่า จึงมีโอกาสทางเศรษฐกิจที่ดีกว่าอย่างมากhttps://t.co/OGBCW9Z21O via @ศิลปวัฒนธรรม
“คนจีนค้าขายเก่ง” แถมยังขยันและอดทน เหมือนเป็นองค์ประกอบหลักที่ทำให้คนทั่วไปมองว่าชาวจีนประสบความสำเร็จในการทำธุรกิจเมื่อเทียบกับคนไทย แต่ถ้ามองให้ลึกไปกว่านั้นโดยใช้ข้อมูลจากงานวิจัย นอกเหนือจากบุคลิกหรือลักษณะนิสัยส่วนตัวแล้ว ยังมีข้อสังเกตจากปัจจัยอื่นที่น่าสนใจซึ่งทำให้ชาวไทยค้าขายไม่เก่งเท่าชาวจีน
เหตุผลที่คนสนใจอย่างลักษณะนิสัยเรื่อง “ความขยัน”, “ประหยัด” และ “อดทน” เมื่อดูจากงานวิจัยของสุวิทย์ ธีรศาสวัต เรื่อง “ประวัติศาสตร์เศรษฐกิจการเมืองไทยตั้งแต่รัชสมัยพสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชถึงสมัยรัชกาลที่ 3 (พ.ศ. 2310-2394)” จะพบว่า ผู้วิจัยนำเสนอเหตุผลเบื้องหลังที่ลึกไปกว่าลักษณะนิสัยของคนแต่ละเชื้อชาติ ไปสู่เรื่องภูมิหลังทางเศรษฐกิจ สังคม และการเมือง
สุวิทย์ เขียนบทความสรุปปัจจัยที่เชื่อว่ามีแนวโน้มเป็นต้นตอที่ทำให้คนจีนค้าขายได้โดดเด่นกว่าคนไทยโดยแยกแยะเหตุผลหลักอย่างน้อย 2 ประการ คือ คนไทยถูกขูดรีดด้วยระบบไพร่ และ คนจีนได้รับอภิสิทธิ์ทางการค้ามากกว่า
สภาพแวดล้อมสมัยต้นรัตนโกสินทร์
ผู้วิจัยฉายภาพเบื้องหลังบริบทแวดล้อมที่นำมาสู่สภาพความเป็นไป 2 ประการข้างต้นว่า ในยุคต้นรัตนโกสินทร์ (รัชกาลที่ 1-3 พ.ศ. 2325-2394) เป็นช่วงที่สังคมแบ่งชนชั้นอย่างชัดเจน เรียงลำดับชนชั้นสูงไปถึงต่ำแบบคร่าวๆ ได้ 4 ลำดับ คือ ชนชั้นเจ้า, ชนชั้นขุนนาง (รับราชการกับกษัตริย์ ขุนนางมีศักดินา 400 ไร่ขึ้นไป ข้าราชการมีศักดินา 300-400 ไร่), ชนชั้นไพร่ (ราษฎรสามัญทั่วไป) และ ชนชั้นทาส หรือคนที่ถือเป็น “สมบัติ” ของชนชั้นอื่น
ชนชั้นของไทยไม่ได้ติดตัวมาแต่กำเนิดเหมือนระบบวรรณะของอินเดีย ของไทยสามารถเลื่อนชั้นได้ แต่ผู้วิจัยพบว่า การเลื่อนชั้นมีให้เห็นน้อยมากในช่วงต้นรัตนโกสินทร์ ทาสจะเป็นอิสระได้ต่อเมื่อมีสงครามแล้วอาสาไปรบ เมื่อรอดตายก็เป็นอิสระ หรือหาเงินไถ่ตัวได้
ทาสว่ายากแล้ว แต่สำหรับไพร่ ขุนนาง และข้าราชการ เลื่อนชั้นยากกว่าอีก สำหรับช่วงต้นรัตนโกสินทร์พบหลักฐานเกิดขึ้นครั้งเดียวคือการรัฐประหารล้มอำนาจสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช พวกที่มีโอกาสได้เลื่อนชั้นมากกว่าพวกอื่นคือ ไพร่ได้เป็นขุนนางและข้าราชการ ไพร่ในช่วง พ.ศ. 2374-2392 มี 675 คน จาก 4,355 คน ได้เลื่อนชั้นเป็นข้าราชการและขุนนาง
ขณะที่ชนชั้นปกครอง (เจ้า, ขุนนาง และข้าราชการ) รวมกันแล้วมีร้อยละ 8.5 ของประชากรทั้งหมด ได้ประโยชน์จากระบบดังกล่าว ส่วนไพร่และทาส รวมกันคิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 83.33 ถูกชนชั้นปกครองกดขี่ขูดรีด ซึ่งเป็นปัจจัยที่ทำให้คนไทยไม่มีโอกาสทำการค้า
กระบวนการขูดรีดที่ว่า ผู้วิจัยอธิบายว่า ทำผ่านระบบเกณฑ์แรงงาน และระบบภาษี
อ่านต่อ...
