โดย เกษียร เตชะพีระ
ที่มา FB
คำถามพื้นฐานที่สุดในทางรัฐศาสตร์คือ ชีวิตคุณเป็นของใคร?
-ถ้าชีวิตคุณเป็นของตัวคุณเอง คุณก็มีสิทธิเสรีภาพเหนือร่างกาย ชีวิต ทรัพย์สินของตัวคุณ รัฐหรือคนอื่นจะเข้ามาล่วงล้ำก้ำเกินไม่ได้ หากคุณไม่ยินยอม
-แต่ถ้าชีวิตคุณเป็นของรัฐ รัฐนึกจะเอาชีวิตคุณเมื่อไหร่ก็ย่อมได้เพื่อเห็นแก่ "ประโยชน์ส่วนรวม", "ความมั่นคงแห่งชาติ", "การอยู่รอด/เจริญก้าวหน้าของรัฐ" ฯลฯ ตามนิยามของรัฐ
นี่คือความแตกต่างขั้นมูลฐานระหว่างรัฐเสรีนิยมที่มีอำนาจจำกัด (limited government) กับรัฐสัมบูรณาญาสิทธิ์ (absolutist government) ที่รัฐมีอำนาจเด็ดขาดสัมบูรณ์ไร้ขีดจำกัด (unlimited government) เหนือร่างกาย ชีวิต ทรัพย์สินของผู้คนพลเมือง นึกจะฆ่าเมื่อไหร่ก็ฆ่า นึกจะขังเมื่อไหร่ก็ขัง นึกจะไล่เมื่อไหร่ก็ไล่ เหมือนเราเป็นสมบัติของรัฐที่จะจัดการกับเราอย่างไรก็ได้ตามใจชอบ ไม่ว่าอำนาจสัมบูรณ์เด็ดขาดของรัฐนั้นจะได้มาด้วยการรัฐประหารหรือฮั้วกันในค่ายทหารหรือแม้แต่ผ่านการเลือกตั้งก็ตาม
การก้าวเดินไปสู่รัฐเสรีนิยมที่รัฐมีอำนาจที่ถูกจำกัดด้วยสิทธิเสรีภาพของประชาชนก้าวแรกสุดจึงได้แก่การไม่ยอมให้รัฐฆ่าคนฟรี เมื่อไหร่รัฐฆ่าพลเมืองของตนเมื่อนั้นต้องพร้อมรับผิด ขึ้นศาลไต่สวนพิสูจน์ความจริงและความยุติธรรมจนถึงที่สุด ไม่มีการนิรโทษกรรม
มิฉะนั้นเราก็จะเป็นสมบัติของรัฐไปตลอดกาล
ศพผู้ชุมนุมโดนเจ้าหน้าที่ยิงที่อียิปต์ |
ศพชาวบ้านโดนแก๊สพิษรัฐบาลโจมตีที่ซีเรีย |
ศพพยาบาล เจ้าหน้าที่หน่วยกู้ภัยและมูลนิธิที่วัดปทุมวนาราม |