วันพฤหัสบดี, ธันวาคม 10, 2563

เมื่อไม่ยอมรับ "การปฎิรูป" กระแสลม "สาธารณรัฐ" ก็เริ่มพัดแรง!



เมื่อไม่ยอมรับ "การปฎิรูป" กระแสลม "สาธารณรัฐ" ก็เริ่มพัดแรง!

Dec 8, 2020

เรื่องเล่าข่าว การเมืองออนไลน์

เมื่อไม่ยอมรับ "การปฎิรูป" กระแสลม "สาธารณรัฐ" ก็เริ่มพัดแรง! 
หรือนี่คือ การนับถอยหลังการเปลี่ยนแปลงใหญ่ ในรอบ ร้อยปี......
...
Jaran Ditapichai
15h ·

(ต่อ) ว่าด้วยศัพท์ “สาธารณรัฐ”
จะรู้ว่า สาธารณรัฐเป็นอย่างไร ต้องทำความเข้าใจ “รัฐ” ก่อน ซึ่งแต่ละสำนักคิดแต่ละกลุ่มคน จะมีความคิดเห็นแตกต่างกันไปตามจุดยืน ความเขื่อทางการเมือง แต่ที่เหมือนกัน เห็นว่า รัฐเป็นองค์การปกครองที่กำหนด บงการ และควบคุมผู้คนในชาติในประเทศให้เป็นอย่างนั่นเป็นอย่างนี้ ทำนั้น ทำนี้สารพัด โดยมีรัฐบาลเป็นผู้จัดการ
ดังนั้น รัฐจะมีลักษณะ สภาพเช่นไร ขึ้นกับระบอบการปกครอง ในประวัติศาสตร์และปัจจุบันมีหลากหลายระบอบ โชคร้าย มนุษยชาติส่วนใหญ่มีขีวิตภายใต้ระบอบกษัตริย์(monarchy)กว่า 3 พันปี ระบอบนี้กำหนดรูปของรัฐเป็นราชอาณาจักร์(Kingdom) เป็นรัฐของกษัตริย์ กษัตริย์มีอำนาจสูงสุด เป็นเจ้าแผ่นดิน เป็นเจ้าชีวิต เป็นประมุข เป็นผู้บริหารผู้สั่งการทุกอย่าง นอกจากนี้ ยังมีระบอบการปกครองอื่นๆคล้าคลึงกัน เช่น ระบอบอำมาตยาธิปไตย ของขุนนาง ระบอบคณาธิปไตย ซึ่งเป็นรัฐเผด็จการโดยคนหยิบมือเดียว
แม้ว่า ในสมัยโบราณ เข่น สมัยกรีก บางนครรัฐเป็นสาธารณรัฐ สมัยโรมัน บางช่วง เป็นสาธารณรัฐ แต่มนุษยชาติเราเพิ่งสร้างสาธารณรัฐอย่างจริงจังและดำรงมาถึงปัจจุบัน ก็200 กว่าปีมานี้เอง สาธารณรัฐแรก คือ สหรัฐอเมริกา ตั้งขึ้นหลังจากทำสงครามขับไล่กองทัพกษัตริย์อังกฤษ เจ้าอาณานิคมออกไป ประกาศอิสรภาพ และปฏิวัติประชาธิปไตยตั้งแต่ค.ศ.1776
ดังที่กล่าวมาแล้ว รัฐจะเป็นอย่างไรขึ้นกับระบอบการปกครอง สหรัฐอเมริกา เป็นสาธารณรัฐเกิดมาจากการสถาปนาระบอบประชาธิปไตย ทำไมบิดาก่อตั้งสหรัฐอเมริกา ไม่เรียกรัฐของตนเป๋นสาธารณรัฐ เพราะเวลานั้น คำว่า สาธารณรัฐ คนรู้จักกันน้อย แล้วต้องการผนึก 13 รัฐ เข้าด้วยกัน จึงต้องเป็น »รัฐรวม « คำว่า สหรัฐ (united states ) เหมาะสมกว่า
15 ปี ต่อมา ในช่วงการปฏิวัติใหญ่ฝรั่งเศส1789 ซึ่งตามด้วยการปฏิวัติ10 สิงหาคม 1792 นักปฏิวิตฝรั่งเศสล้มเลิกระบอบกษัตริย์ สถาปนาสาธารณรัฐที่1 ขึ้นมา เพื่อสร้างรัฐฝรั่งเศสให้เป็นของประชาชนพลเมืองและเป็นรัฐสิทธิมนุษยชน และประชาธิปไตย
กลางศตวรรษที่19 เกิดกระแสปฏิวัติประชาธิปไตย เริ่มจากการปฏิวัติฝรั่งเศส 1848 ที่โค่นระบอบกษัตริย์ตั้งสาธารณรัฐที่2 บรรดานักการเมืองและประชาชนนิยมสาธารณรัฐทั่วยุโรป พยายามต่อสู้ปฏิวัติล้มระบอบกษัตริย์ เพื่อสถาปนาสาธารณรัฐ แต่ไม่สำเร็จ ประเทศทั่วโลกยังปกครองด้วยระบอบกษัตริย์
จะเห็นได้ว่า ในศตวรรษที่18-19 สาธารณรัฐทุกประเทศเกิดมาจากการปฏิวัติล้มเลิกระบอบกษัตริย์ และสร้างขึ้นตามระบอบประขาธิปไตยที่ประชาชนเป็นผู้มีอำนาจสูงสุด