จารุพงษ์ ทองสินธุ์ เป็นรุ่นน้องธรรมศาสตร์ของผมหนึ่งปี เขาเป็นตัวแทนนักศึกษาสังกัดพรรคยูงทอง และเป็นกรรมการอมธ. (องค์การบริหารนักศึกษาธรรมศาสตร์) ทำงานประจำอยู่ชั้นสองของตึก ขณะที่ผมเป็นประธานชุมนุมนาฏศิลป์และการละคร มีที่ตั้งอยู่ชั้นล่างของตึกเดียวกัน
จา หรือที่พวกเราเรียกติดปากว่า “จ๋า” เป็นคนยิ้มง่าย หน้าของเขาจะเปื้อนยิ้มแทบจะตลอดเวลา ภาพที่จำติดตาคือ เขามักจะวิ่งไปไหนมาไหนอย่างเร่าร้อนแทนการเดิน รู้กันทั่วไปว่า หากมีงานหนักต้องการแรงงานช่วยเหลือ เขานับเป็นคนแรก ๆ ที่พวกเราจะนึกถึง และเขาก็พร้อมที่จะเข้าแบกรับอย่างเต็มที่ ฉากละครหลายฉากของชุมนุมเรา เสร็จได้ด้วยการร่วมแรงอย่างเอาการเอางานของเขา...
เมื่อเกิดเหตุการณ์ 6 ตุลา 2519 พวกเราแตกกระจัดกระจาย บางคนถูกจับ บางคนบาดเจ็บ และบางคนถูกฆ่า เราเห็นภาพของเขาถูกมัดด้วยผ้าที่เข้าใจว่าน่าจะเป็นผ้าพันคอพระราชทานของลูกเสือชาวบ้าน แล้วลากไปตามสนามหญ้าอย่างป่าเถื่อน... แต่ในเวลานั้น เราไม่มีเวลาให้กับการเสียใจมากนัก ภัยร้ายของเผด็จการติดตามพวกเรากระชั้นชิดเข้าทุกที จนที่สุดเราต้องพกเอาความคับแค้นหลบหายเข้าป่า...
เหตุการณ์ผ่านไปนานถึงยี่สิบปี... เพื่อให้พวกเราคนเดือนตุลา มีที่อยู่ที่ยืนในสังคมนี้ พวกเราจึงจัดงานรำลึก 20 ปี 6 ตุลา ในปี 2539
อดีตอันขมขื่นและเจ็บแค้น จึงได้รับการสะสางในระดับหนึ่ง...
ในปีนั้นเองที่เพื่อน ๆ ได้ไปพบกับพ่อจินดา และแม่ลิ้ม ทองสินธุ์ พ่อและแม่ของจารุพงษ์ ที่บ้านสวน อ.พระแสง จ.สุราษฎร์ธานี พ่อแม่ยังเฝ้ารอคอยและตามหาลูกชายที่หายสาบสูญไปตลอดเวลา 20 ปี อย่างไม่ลดละ ทั้งสองคิดว่าจาหนีเข้าป่าไปเหมือนพวกเราส่วนใหญ่ ถึงขนาดเดินทางไปสอบถามชาวบ้านในเขตงานชายป่าหลายแห่ง...
การไปพบกับพ่อและแม่และแจ้งข่าวของจาให้ทั้งคู่ทราบ เป็นงานที่สร้างความลำบากใจแก่พวกเราอย่างมาก มันเหมือนกับไปดับไฟแห่งความหวังดวงเล็ก ๆ ที่เต้นอย่างอ่อนแรงอยู่ในใจของผู้เฒ่าทั้งสอง หวังที่ว่า ลูกชายของท่านยังมีชีวิตอยู่ และจะกลับมาสู่อ้อมอกของท่านในวันใดวันหนึ่ง....
การรอคอยและตามหาลูกชายนานถึง 20 ปี จะทรมานและบีบคั้นจิตใจของท่านเพียงใด เราไม่กล้าคาดประมาณ...
ปีนี้ จะครบรอบ 40 ปี เหตุการณ์ 6 ตุลา ในเดือนตุลาคมที่จะถึงนี้ พ่อจินดา อยู่ไม่ถึงเข้าร่วมงานเช่นที่ผ่านมา ท่านเดินทางไปพบลูกชายของท่านในภพภูมิอื่นเสียแล้ว...
เราหวังแต่ว่า พ่อลูก คงจะไอ้อยู่ร่วมกันอย่างสุขสงบ ในภพภูมิอันประเสริฐกว่าชาติภพนี้..
และได้แต่หวังว่า จะไม่มีพ่อลูกคู่ใด ต้องพลัดพรากกันด้วยเหตุการณ์ป่าเถื่อนทำนองนี้อีก แม้ดูเหมือนยากจะให้หวังเป็นจริง สังคมนี้ยังขาดแคลนสิทธิเสรีภาพดังที่เห็นกันอยู่ในปัจจุบัน
แต่ความหวังของเราจะไม่มีวันดับ จะยังคงหล่อเลี้ยงกายและใจของพวกเรา ให้มีพลังเพื่อทวงถามสิ่งที่ขาดหายไปนั้นคืนมาให้จงได้ในวันหนึ่งข้างหน้า...
*********
หนึ่งพ่อถึงหมื่นพ่อ
ยี่สิบปีรอลูกที่ถูกฆ่า
เฝ้าตามหาลูกชายที่หายสูญ
น้ำตาพ่อท่วมตาอั้นอาดูรย์
นับปีคูณน้ำตาท่วมตาปี
ยามรับรู้ลูกม้วยด้วยมือโฉด
กลับกลั้นโกรธโทษร้ายจนคลายคลี่
เฝ้าชี้ค่าอุทาหรณ์สอนคดี
ว่าบ้านนี้ผีร้ายครอบข่ายคลุม
ยี่สิบปีผ่านไปพ่ายสังขาร
สี่สิบปีพ้นผ่านมารยังสุม
พายุคย้อนต้อนขับสู่อับมุม
ติดหล่มหลุมขุมเก่าใต้เงาปืน
วันนี้พ่อจากไกลไปพบลูก
ความผิดถูกชัดแล้วไร้แนวอื่น
สิทธิเสรีมีแต่สู้เพื่อกู้คืน
พ่ออีกหมื่นจึงไม่พรากจากลูกชาย.
