กระบวนการ “ยกเลิกพาสปอร์ต”
เป็นไปตามระเบียบกระทรวงการต่างประเทศว่าด้วยการออกหนังสือเดินทาง พ.ศ.2548
หมวด 7 การปฏิเสธหรือยับยั้งคําขอหนังสือเดินทาง
โดยในข้อ 21 กำหนดให้พนักงานเจ้าหน้าที่สามารถปฏิเสธหรือยับยั้งการขอหรือแก้ไขหนังสือเดินทางในกรณีที่เมื่อได้รับแจ้งว่าผู้ร้องเป็นผู้ซึ่งกำลังรับโทษในคดีอาญาหรืออยู่ระหว่างปล่อยตัวชั่วคราว
หรือเป็นผู้ต้องหาในคดีอาญาที่ได้มีการออกหมายจับไว้แล้ว
ซึ่งศาลหรือพนักงานฝ่ายปกครองหรือตำรวจเห็นว่าไม่ควรออกหนังสือเดินทางให้
และเมื่อผู้ร้องขอหนังสือเดินทางเป็นผู้ที่ศาลหรือเจ้าพนักงานซึ่งมีอำนาจตามกฎหมายอื่นสั่งห้ามไม่ให้เดินทางออกนอกราชอาณาจักร
โดยในระเบียบฯ ข้อที่ 23
กำหนดให้พนักงานเจ้าหน้าที่สามารถยกเลิกและเรียกคืนหนังสือเดินทางได้
เมื่อปรากฏภายหลังว่าผู้ถือหนังสือเดินทางเป็นบุคคลซึ่งพนักงานเจ้าหน้าที่ไม่อาจออกหนังสือเดินทางให้ตามเงื่อนไขที่ระบุในข้อ
21
อ่านระเบียบกระทรวงการต่างประเทศว่าด้วยการออกหนังสือเดินทาง
พ.ศ.2548 : http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2548/00159885.PDF
จากกรณีที่ พรรณิการ์ วาณิช เปิดเผยเมื่อ 20
เมษายน 2565 ว่า
สน.พญาไทมีหนังสือขอให้เพิกถอนหนังสือเดินทางของเธอ รวมทั้งธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ
ประธานคณะก้าวหน้า และปิยบุตร แสงกนกกุล เลขาธิการคณะก้าวหน้า โดยเอกสารลงวันที่ 19
เมษายน 2564 ระบุว่า เนื่องจากทั้งสามเป็นผู้ต้องหาคดีอาญาตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา
116 อย่างไรก็ตาม
การถูกยกเลิกพาสปอร์ตไม่เพียงเกิดขึ้นกับนักการเมืองฝ่ายตรงข้ามรัฐบาลเท่านั้น
เมื่อเดือนพฤศจิกายน 2564
อั๋ว จุฑาทิพย์ นักกิจกรรม
ได้โพสต์ภาพหนังสือของสถานีตำรวจนครบาลสำราญราษฎร์ถึงอธิบดีกรมการกงสุล
กระทรวงการต่างประเทศ
ที่มีเนื้อหาใจความระบุถึงสาเหตุที่มีการขอให้ยกเลิกหนังสือเดินทางของผู้ต้องหาความผิดเกี่ยวกับความมั่นคงแห่งราชอาณาจักร
จำนวน 6 คน จากเหตุชุมนุมทางการเมือง ได้แก่ จุฑาทิพย์
ศิริขันธ์, กรกช แสงเย็นพันธ์, สุวรรณา
ตาลเหล็ก, บารมี ชัยรัตน์, เดชาธร
บำรุงเมือง และภาณุมาศ สิงห์พรม สืบเนื่องจากทั้ง 6 คนถูกดำเนินคดีเป็นคดีอาญาหมายเลขที่
428/2563 ซึ่งพนักงานอัยการได้มีคำสั่งเห็นควรให้สั่งฟ้องตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา
116 จึงทำให้บุคคลเหล่านี้ยังเป็นที่ต้องการตัว
นอกเหนือจากการยกเลิกพาสปอร์ตแล้ว
ไอลอว์ชวนย้อนอ่านตัวอย่างของการคุกคาม “รูปแบบใหม่”
จากเจ้าหน้าที่กระทำต่อผู้ที่ออกมาเคลื่อนไหวทางการเมือง ตลอดปี 2564
ได้ที่นี่ 
https://freedom.ilaw.or.th/en/node/1009
