เปิดเบื้องหลัง สร้างกรุงเทพ ในโอกาศครบ 240 ปี เพื่อให้ ตาสว่าง

สำนักข่าวประชาชื่น
Yesterday at 6:03 AM ·

ตาสว่าง เปิดเบื้องหลัง สร้างกรุงเทพ
21 เมษาฯ สถาปนากรุงเทพ ครบ 240 ปี
.
อ่านสกู๊ปหน้าประชาชื่น มติชนรายวัน
เปิดเบื้องหลังสร้างบางกอก 21 เมษาฯ สถาปนา‘กรุงเทพ’
https://www.matichon.co.th/prachachuen/news_3295701

มีใครสงสัยไหมว่า เกิดอะไรขึ้นในกรุงเทพฯบ้าง มีการจัดการในเชิงอำนาจหลายอย่าง สมัยก่อนวิธีที่รัฐปกครองชุมชนชาติพันธุ์ คือตั้งคนของพวกเขาเองให้เป็นหัวหน้าติดต่อกับชนชั้นนำ คนเหล่านั้นก็ถูกรวบอำนาจ ตัดอำนาจ สร้างระบบบริหารใหม่ ถ้าขัดขืนความรุนแรงก็เกิด ผู้นำชุมชนชาวจีนถูกสังหารไปเท่าไหร่
ต่อให้ไม่เป็นอั้งยี่ก็ตาม หรือกรณีของชาวลาว ซึ่งเป็นกำลังการผลิตหลักของสยาม คนลาวถูกกวาดต้อนมาจากทางเหนือ อีสาน และในลาวเอง นอกจากเป็นการกวาดต้อนคนมาเป็นกำลังการผลิตให้ตัวเองในกรุงเทพฯแล้ว ในขณะเดียวกันก็เป็นการลดกำลังของอีกฝ่ายด้วย ลาวถูกกระทำย่ำยี ถูกย้ายไปตามอำเภอใจ พอถึงช่วงเปลี่ยนแปลง ฝรั่งเข้ามา ความเป็นลาวถูกทำให้หายไปอย่างรวดเร็ว เพราะกลัวสิทธิสภาพนอกอาณาเขต นี่คือกระบวนการเปลี่ยนให้ทุกคนกลายเป็นไทย ซึ่งเกิดขึ้นในภาคใต้ด้วย
.
ยุกติ มุกดาวิจิตร


กรุงเทพฯ เมืองเทพสร้าง จริงๆ ไม่ใช่ แต่สร้างโดยไพร่ เชลยสงคราม สามัญชนคนสารพัดกลุ่มที่อพยพมา ทำให้เป็นกรุงเทพฯทุกวันนี้ คนแต่ละกลุ่มอยู่ไม่ห่างกัน สภาพแวดล้อมที่อยู่อาศัยทรุดโทรม

ถ้าปัจจุบันกรุงเทพฯมีเทพปกป้อง เทพเหล่านั้นคงต้องเป็นเทพเจ๊ก ลาว เขมร ญวณ หนังสือเล่มนี้ทำให้เห็นเมืองที่เราอยู่ชัดเจนขึ้น เป็นแว่นที่ใช้มองความเป็นกรุงเทพฯต่อไปด้วย รัฐเลือกปฏิบัติกับคนบางกลุ่ม ไม่สนใจคนบางกลุ่ม ความโกลาหล ที่เห็นในกรุงเทพฯจากเรื่องผังเมือง มีรากมาจากประวัติศาสตร์ที่เลือกปฏิบัติตามที่ผู้มีอำนาจตัดสินใจ
.
พวงทอง ภวัตรพันธุ์


สังฆราชปาลเลอกัวซ์เขียนไว้เมื่อสมัยรัชกาลที่ 3 ว่ามีการสำรวจประชากรในกรุงเทพฯ ตอนนั้นมีทั้งหมด 500,000 คน ปรากฏว่ามีคนไทย 200,000 คน อยู่ในกรุงเทพฯ มีคนจีน 210,000 คน ที่สุดแล้ว หนังสือเล่มนี้ได้มาขยายความต่อจากปาลเลอกัวซ์ แยกไปเลยว่า จีน แขก ฝรั่ง ลาว มอญ ชาติพันธุ์อะไรต่างๆ มีเขียนแยกไว้เต็มไปหมด ปรากฏว่าเกี่ยวข้องตั้งแต่ระดับบนสุดจนถึงล่างสุด เต็มไปด้วยความเป็นไทย ความเป็นไทยที่แท้จริงล้วนเต็มไปด้วยความหลากหลาย ไม่ใช่หนึ่งเดียวอย่างในเพลงชาติไทยที่บอกว่า ประเทศไทยรวมเลือดเนื้อชาติเชื้อไทย

ไทยมีร้อยพ่อพันแม่ ฉะนั้น คำว่า Melting Pot เป็นภาษาฝรั่งที่หมายถึง สังคมนิวยอร์ก ซึ่งเป็นเมืองท่า ฝรั่งใช้คำว่า Melting Pot เพื่ออธิบายสังคมนิวยอร์ก บ้านเราก็คือ จับฉ่าย หรือแกงโฮะ เต็มไปด้วยความหลากหลาย น่าสนใจมาก อ่านแล้วจะเห็นว่าแม้แต่คนระดับสูง ขุนนาง พ่อค้า ชาวบ้าน ที่มีความหลากหลาย คือความเป็นไทย ที่มีความเป็นอื่นผสมผสานกัน
.
สมฤทธิ์ ลือชัย
.....
อ่านบทความเต็มที่ https://www.matichon.co.th/prachachuen/news_3295701

#สำนักพิมพ์มติชน #Matichonbook #Thaibookfair
Live : เสวนาก่อร่างเป็นบางกอก: เบื้องลึกเบื้องหลังนานาชาติพันธุ์ในบางกอก

Streamed live on Apr 2, 2022

เสวนาก่อร่างเป็นบางกอก: เบื้องลึกเบื้องหลังนานาชาติพันธุ์ในบางกอก
.
…ร่วมพูดคุยย้อนอดีตสำรวจวิวัฒนาการของบางกอก ที่มีเสน่ห์อันล้ำค่ามาจากการก่อร่างของหลากหลายชาติพันธุ์ และเปิดมุมมองดูกรุงเทพฯ ในปัจจุบัน ผ่านหนังสือ “Siamese Melting Pot ก่อร่างเป็นบางกอก” มานุษยวิทยาชิ้นสำคัญที่จะเผยให้เห็นว่ากรุงเทพฯ มีเบื้องหลังประวัติศาสตร์ที่ซุกซ่อนอยู่ในทุกย่านให้ได้ร่วมสืบเสาะกัน…
. 2 เม.ย. 65 (14.00-15.00 น.)
วิทยากร: ยุกติ มุกดาวิจิตร และพวงทอง ภวัครพันธุ์
ดำเนินรายการ: สมฤทธิ์ ลือชัย
เวทีกลาง สถานีกลางบางซื่อ
งานสัปดาห์หนังสือแห่งชาติ ครั้งที่ 50 และสัปดาห์หนังสือนานาชาติ ครั้งที่ 20