วันพุธ, พฤษภาคม 04, 2565

"ตะวัน" อดอาหารเข้าสู่วันที่ 13 แล้ว 🌻เมื่อถูกรัฐคุมขัง ‘ร่างกาย’ จึงเป็นอาวุธชิ้นสุดท้าย...

...
ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน
13h ·

"ตะวัน" อดอาหารเข้าสู่วันที่ 13 แล้ว
.
ชวนอ่านความเห็นของ ผศ.ดร.กรพินธุ์ พัวพันสวัสดิ์ อาจารย์ประจำคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ถึงการนำกลยุทธ์ “อดอาหาร” มาใช้ประท้วงเพื่อให้บรรลุข้อเรียกร้องทางการเมืองบางประการไว้ โดยเฉพาะสิทธิในการประกันตัว
.
ซึ่งตั้งแต่หลังรัฐประหารปี 2557 เป็นต้นมา มีประชาชนและนักกิจกรรมอย่างน้อย 18 ราย ใช้เครื่องมืออดอาหาร โดยเริ่มต้นจาก "ไผ่" จตุภัทร์ ในปี 2559 จนถึง "ตะวัน" ทานตะวัน ผู้อดอาหารคนล่าสุดและคนแรกของปีนี้
.
อ่านต่อบนเว็บไซต์: https://tlhr2014.com/archives/43179
...
กรพินธุ์ พัวพันสวัสดิ์: เมื่อถูกรัฐกักขัง การทรมานร่างกายด้วยการ “อดอาหาร” จึงเป็นอาวุธอย่างสุดท้ายของประชาชน


จากปฏิบัติการของนักกิจกรรมในรอบหลายปีที่ผ่านมาดังกล่าว ผศ.ดร.กรพินธุ์ พัวพันสวัสดิ์ อาจารย์ประจำคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ให้ความเห็นถึงการนำกลยุทธ์ “อดอาหาร” มาใช้ประท้วงเพื่อให้บรรลุข้อเรียกร้องทางการเมืองบางประการไว้ว่า

“ขบวนการเคลื่อนไหวปัจจบุันมีการใช้วิธีการต่อสู้หลักเพื่อให้บรรลุข้อเรียกร้องหลากหลายรูปแบบและสร้างสรรค์มาก ไม่ว่าจะเป็นการทำโพล การเดินขบวน การไม่ยืนในโรงภาพยนตร์ ฯลฯ นี่คือรูปแบบการเคลื่อนไหวหลักที่ขบวนการต้องการให้บรรลุข้อเรียกร้องทางการเมือง อย่างข้อเรียกร้องปฏิรูปสถาบันกษัตริย์ เขียนรัฐธรรมนูญใหม่ และให้นายกรัฐมนตรีลาออก


กลุ่มทะลุฟ้า ร่วมกับ กลุ่มเฟมินิสต์ปลดแอก จัดกิจกรรม ‘เปลือย’ คาร์ม็อบ เมื่อวันที่ 9 ต.ค. 2564 
ภาพจากเดลินิวส์


กิจกรรมการทำโพลสำรวจความคิดเห็นเรื่องคุณยินดียกบ้านให้กับราชวงศ์หรือไม่ ของกลุ่มทะลุวัง


พิราบขาวแห่งเสรี ในม็อบคณะประชาชนปลดแอก 16 ส.ค. 2563 
ภาพจากมติชน

“การเคลื่อนไหวระลอกล่าสุดของคนรุ่นใหม่ ‘การอดอาหาร’ หรือ ‘Hunger Strike’ คือกลยุทธ์การต่อสู้รูปแบบรอง ไม่ใช่การต่อสู้รูปแบบหลัก การอดอาหารเกิดขึ้นบ่อยครั้งภายใต้เงื่อนไขที่เฉพาะเจาะจงเมื่อนักเคลื่อนไหวถูกดำเนินคดีทางกฎหมาย ถูกจับกุม ถูกคุมขัง และมีเป้าหมายระยะสั้น โดยเฉพาะเป้าหมายเกี่ยวกับข้อเรียกร้องให้ปล่อยตัวชั่วคราวหรือสิทธิในการประกันตัว


(ซ้ายมือ) พริษฐ์ ชิวารักษ์ นักกิจกรรมที่อดอาหารประท้วงนานที่สุดขณะถูกคุมขังในคดี ม.112
โดยอดอาหารนานถึง 58 วันจนได้รับการปล่อยตัวชั่วคราว
(ขวามือ) ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล 1 ในนักกิจกรรมที่ถูกคุมขังและอดอาหารประท้วงกับพริษฐ์

“ทั้งนี้ข้อเรียกร้องของผู้อดอาหารประท้วงอาจไม่เกี่ยวข้องกับข้อเรียกร้องของขบวนการเคลื่อนไหวโดยตรง แต่เป็นการประท้วงต่อการถูกจับกุมและการกระทำที่ไม่ชอบธรรมของรัฐที่เป็นปัญหามากกว่า เพื่อบอกกับรัฐว่าการจับกุมและดำเนินคดีนั้นไม่เป็นธรรม เป็นการพรากเสรีภาพ ถูกทำให้เป็นนักโทษ ทั้งๆ ที่ไม่ได้ทำผิดทางกฎหมาย หรือกฎหมายนั้นอาจมีปัญหาตั้งแต่แรก เป็นการยืนกรานต่อการต่อสู้รูปแบบหลักว่าไม่ใช่สิ่งที่เป็นอาชญากรรม

“การอดอาหารเป็น ‘อาวุธชิ้นสุดท้าย’ เมื่ออาวุธและทรัพยากรอย่างอื่นในการเคลื่อนไหวถูกรัฐพราก ไปทั้งหมดแล้ว เหลือเพียง ‘ร่างกาย’ เท่านั้นที่สามารถใช้เป็นอาวุธใช้ต่อสู้ต่อไปได้ รัฐคุมขังคุณไว้ในเรือนจำรัฐเพื่อที่จะพยายามพรากการเคลื่อนไหวไปจากคุณ การอดอาหารจึงตีความทางการเมืองได้ว่าเป็นการยืนกรานว่า ‘ยังมีชีวิตทางการเมืองอยู่’ เพียงเท่านี้ก็อาจมองได้ว่าเป็นความสำเร็จเบื้องต้นของการอดอาหารได้แล้ว และเมื่อคุณหาแนวร่วมจำนวนมากเข้าร่วมได้ รวมถึงสื่อสารไปยังสังคมภายนอกให้สร้างแรงกดดันต่อรัฐได้ แน่นอนว่าย่อมสร้างแรงกดดันที่มากขึ้น และอาจจะบรรลุข้อเรียกร้องได้มากกว่าด้วยเวลาน้อยกว่าด้วย


ภาพ ไผ่ จตุภัทร์ บุญรักษา ถูกคุมขังอยู่ที่เรือนจำอำเภอภูเขียว และได้อดอาหารเป็นเวลา 12 วัน เพื่อประท้วงต่อกระบวนการทำประชามติที่ไม่เสรีและการจับกุมที่ไม่ยุติธรรม ซึ่งถือเป็นคนแรกที่นำกลยุทธ์การอดอาหารมาใช้
ตั้งแต่มีการรัฐประหาร ปี 2557

“หากมองการอดอาหารผ่านเลนส์ประวัติศาสตร์วงกว้าง จะพบว่าเป็นการประท้วงที่บ่อยครั้งถูกทำให้เกิดขึ้นในเรือนจำเสียส่วนใหญ่โดยนักเคลื่อนไหวที่ถูกจับกุม การอดอาหารเป็นการต่อต้านของผู้ที่มีทรัพยากรต่ำ มีต้นทุนต่ำเพราะไม่ต้องระดมทรัพยากรเพิ่ม ไม่ต้องใช้เครื่องมืออะไรมาก ใช้เพียงร่างกายของตัวเองเป็นอาวุธเท่านั้น

“กรณีของประเทศตุรกี จะเห็นได้ชัดว่าการอดอาหารส่วนใหญ่ถูกนำมาใช้เป็นเครื่องมือของผู้ต้องขังที่เป็นนักโทษทางการเมืองในเรือนจำ ถูกกระทำขึ้นเป็นหมู่คณะ โดยเฉพาะในช่วงปี 2001 มีจำนวนผู้ทั้งหมดอาหารมากถึง 1,500 คน เมื่อมีแนวร่วมจำนวนมากขึ้นการต่อสู้นั้นก็จะมีอำนาจต่อรองมากขึ้นตามไปด้วย ทั้งนี้แรงกดดันจากภายนอกก็สำคัญด้วยเช่นกัน ทั้งจากภาคประชาสังคม การเมืองบนถนนที่รับช่วงต่อนำวิธีการอดอาหารไปกดดันรัฐด้วยอีกแรงหนึ่ง หากทำได้ ก็จะทำให้มีอำนาจต่อรองให้รัฐผ่อนปรนมากยิ่งขึ้น


รูปสุดท้ายของ Timtik ถ่ายจากห้องพยาบาลในเรือนจำ ทนายหญิงชาวตุรกีผู้ถูกรัฐจับกุมและอดอาหาร 238 วันจนตัวตาย เมื่อปี 2020

“บทเรียนจากตุรกีอีกอย่างคือ ในสมัยนั้นการอดอาหารยังคงเป็นวัฒนธรรมต่อเนื่องมา ขณะที่ขบวนการการเคลื่อนไหวอยู่ใน ‘ขาลง’ และผู้ต้องขังทางการเมืองถูกปล่อยตัวออกมาแล้วก็ตาม แต่พวกเขายังยืนกรานที่จะใช้การอดอาหารเพื่อบรรลุข้อเรียกร้องบางอย่างอยู่ต่อไป เมื่อสังคมชินชาและเพิกเฉยกับวิธีการอดอาหาร จนมีผู้เห็นด้วยและเข้าร่วมน้อยลงมาก ทำให้การอดอาหารกลายเป็นการประท้วงแบบปัจเจกบุคคลกระทำแบบกระจัดกระจาย ทำไม่พร้อมกัน ท้ายที่สุดต้องยอมรับว่าแรงกดดันหรืออำนาจต่อรองกับรัฐที่จะให้รัฐตอบสนองต่อข้อเรียกร้องของผู้ประท้วงก็ย่อมยากขึ้นตามไปด้วยเช่นกัน”

“ตะวัน” ทานตะวัน ตัวตุลานนท์ นักกิจกรรมที่อดอาหารประท้วงขณะถูกคุมขังเป็นคนแรกของปี 2565
และเป็นคนล่าสุดตั้งแต่มีการรัฐประหาร 2557 
ภาพจากประชาไท
.
อ่านบทความของ ผศ.ดร.กรพินธุ์ ที่เผยแพร่ในประชาไทเพิ่มเติม >> กายาศาสตราวุธของผู้ถูกกดขี่: การเมืองเรื่องการอดอาหาร

อ่านรายงานสรุปการอดอาหารของนักกิจกรรมและประชาชน ตั้งแต่หลังรัฐประหาร 2557 เป็นต้นมา >> จากไผ่ถึงตะวัน: ทบทวนปฏิบัติการ 18 ราษฎร “อดอาหาร” เพื่อประท้วง-เรียกร้อง-ต่อต้าน ให้รัฐและตุลาการมอบความยุติธรรมกลับคืน...
ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน

ย้อนอ่านบทความ: จากไผ่ถึงตะวัน: ทบทวนปฏิบัติการ 18 ราษฎร “อดอาหาร” เพื่อประท้วง-เรียกร้อง-ต่อต้าน ให้รัฐและตุลาการมอบความยุติธรรมกลับคืน >> https://tlhr2014.com/archives/43053
...

Friends Talk
19h ·

วันนี้ 3 พ.ค.65 ตะวัน ตัวตุลานนท์ อดอาหารในเรือนจำมาแล้วกว่า 13 วัน
ทางทนายแจ้งว่าตอนนี้ตะวัน ทานเพียงนมวันละสามกล่อง โดยไม่ได้ทานอะไรอย่างอื่นเลย ตะวันอยู่ในสภาพค่อนข้างอิดโรย เพราะไม่ได้ทานอะไรมานานกว่า 13 วันแล้ว
ส่วนตอนนี้ทางทัณฑสถานหญิงกลางกรุงเทพ ก็มีการส่งแพทย์เข้ามาดูอาการของตะวัน เป็นระยะๆ
ส่วนสภาพจิตใจ ตะวันยังอยู่ในสภาพเข้มแข็ง จริงไม่จริงไม่รู้ หนึ่งเพื่อนสนิทของตะวัน กล่าวว่า โดยปกติตะวัน จะทำตัวเข้มแข็ง เพื่อเป็นที่พึ่งของคนอื่นเสมอ ส่วนในใจตะวันเป็นยังไงไม่รู้ แต่ที่แน่ๆไม่เคยเห็นตะวันบ่น ไม่เคยเห็นตะวันท้อ
อย่างไรก็ตาม 13 วันของการอดอาหาร ผมคิดว่า ด้วยสรีระของตะวัน เป็นคนร่างเล็ก ผอม ก็ยังคิดว่า ร่างกายของตะวันจะเข้าขั้นวิกฤตในไม่ช้า อย่างแน่นอน