บันทึกเยี่ยมบุ้ง-ใบปอ 24 วันกับความขมขื่นในเรือนจำ

ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน
5h

25 พ.ค. 2565 กว่า 24 วันแล้วที่ #บุ้งและใบปอ ถูกถอนประกัน ทั้งคู่ยังมีความเครียด บุ้งเองแม้จะไม่ได้อดอาหาร แต่ก็กินข้าวได้น้อยและมีอาการอ้วกเนื่องจากความเครียดด้วย เธอยังเป็นห่วงสมาชิกในกลุ่มทะลุวังว่าหลังจากทั้งคู่ถูกคุมขัง คนอื่นๆ จะเป็นอย่างไร กิจกรรมเพียงเล็กน้อยที่ทำเพื่อผ่อนคลายคือการอ่านหนังสือ แต่ตอนที่ทั้งคู่เข้าไปมีแต่ “หนังสือแจ่มใส” ที่ไม่ถูกจริตทั้งสองคนนัก
.
“อยากอ่าน Harry Potter ภาค 1-7 หนูอยากอ่านเพื่อหลุดออกไปจากที่นี่ หนังสือมันสำคัญกับหนูมาก” บุ้งบอกไว้ตั้งแต่วันแรกๆ ที่เข้าเรือนจำ
.
+++รู้สึกไม่ปลอดภัย แออัด น้ำไม่สะอาด+++
.
ช่วงวันแรกๆ ใบปอบอกว่า “รู้สึกไม่ปลอดภัย” เพราะว่ามีกล้องวงจรปิดติดอยู่ในห้อง
.
“เจ้าหน้าที่เขาดูเราได้ตลอดเวลา แม้กระทั่งตอนเข้าห้องน้ำ เพราะห้องน้ำกั้นขึ้นมาไม่สูง ทิศทางของกล้องก็เห็นห้องน้ำ ทำให้รู้สึกว่าไม่มีความเป็นส่วนตัวเลย” ในวันแรกๆ ที่เข้ามา บุ้งและใบปอเลยนำขวดน้ำดื่มมากั้นเขตเพื่อให้รู้สึกว่ามีพื้นที่ของตัวเอง
.
แต่พอทั้งคู่ได้พูดคุยกับผู้ต้องขังอื่นก็รับรู้ถึงความเจ็บปวด เศร้าเสียใจ ความเหลื่อมล้ำ ทั้งห่วงลูก ยังไม่ได้ตั้งทนายความ มีคนอื่นๆ ที่ยังไม่ได้ถูกพิพากษา แต่ไม่มีหนทางประกันตัว
.
“บางคนเค้าไม่มีเงินประกัน แค่ 10,000 บาท เค้าก็ต้องเข้ามาติดคุกแล้ว ในนี้มันเห็นชัด สำหรับเรา วินาทีเดียวก็ไม่อยากอยู่ แต่บางคนกลับบอกว่าอยู่ในนี้ก็ดีแล้ว เพราะอยู่ข้างนอก เขาหากินไม่ได้ ทั้งที่ประชาชนไม่ควรคิดแบบนั้น คุณค่ามนุษย์ไม่ควรพึงพอใจอะไรแบบนี้”
.
บุ้งและใบปอเล่าให้ฟังว่าตอนนี้ย้ายมาอยู่ในแดนกันชน จากเดิมที่อยู่แดนแรกรับซึ่งไม่ได้แออัดขนาดนี้ ในห้องตอนนี้มีคนอยู่ในห้อง 63 คน ขนาดห้องประมาณ 50 ตารางเมตร
.
“ห้องขนาดเท่าๆ คอนโดพี่ แต่อยู่กัน 63 คน คิดดูว่าแออัดขนาดไหน แต่วันนี้ (25 พ.ค.) น่าจะเริ่มนับหนึ่ง เพราะคงไม่มีคนมาเพิ่มในห้องแล้ว ก่อนหน้านี้ที่ย้ายมาแล้วยังไม่เริ่มนับเพราะยังมีคนย้ายมาเพิ่มเรื่อยๆ อยู่แดนนี้เจ็ดวัน หลังจากนั้นจึงลงแดน ถ้าได้ออกศาลก็จะต้องไปแดนแรกรับใหม่”
.
เราถามบุ้งว่านอนได้หรือเปล่า “มีพื้นที่นอนแค่สองถึงสามแผ่นกระเบื้อง” บุ้งตอบกลับมา
.
ใบปอเล่าเพิ่มอีกว่า “เวลาอาบน้ำทำทุกอย่างแค่นับ 1 ถึง 15 น้ำที่อาบก็มีสนิม มีตะกรัน ทำให้ผิวหนังใบปอมีผื่นและสิวขึ้น น้ำในบ่อก็เป็นสีเขียวเลย น้ำไม่สะอาดทั้งน้ำกินน้ำอาบเลย พี่คิดดูว่าผมใบปอยาวมาก จะอาบยังไงทัน เขาเลยบอกว่าแก้ไขปัญหาด้วยการตัดผมสั้น”
.
+++อยากให้มีการตรวจสอบเรือนจำ ปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม+++
.
ทั้งคู่อยากให้มีการตรวจสอบเรือนจำทั้งเรื่องความแออัด “ในคุกมีคนเกือบ 4,000 คน แออัด คดีบางคดีมันเกิดจากความเหลื่อมล้ำ เค้าจึงขโมย แต่ต้องมาติดคุกเป็นความผิด ทั้งที่มันเป็นปัญหาเชิงโครงสร้าง เอาคนไปติดคุก การทำให้คนในเรือนจำลดลง ไม่ใช่แค่ติด EM แต่มันคือการปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม”
.
บุ้งและใบปอยังคับข้องใจประเด็นเรื่องการติด EM “หนูเคยอ่านว่าถ้าติด EM แล้วมันต้องลดเงินประกันด้วยใช่มั้ย แต่คดีหนูก่อนหน้านี้ติด EM ก็ยังเก็บวงเงินประกันเต็ม เขาติดเพื่อติดตามเรามากกว่าลดความแออัด”
.
ในเรื่องเรือนจำนอกจากความแออัดแล้ว เรื่องอาหารของทางเรือนจำนั้น ก็มีแต่เศษไก่ เศษหมู สุขอนามัยไม่ดี “เราไม่ได้คิดว่าอยู่ในคุกต้องมีคุณภาพชีวิตที่ดี ไม่ได้ต้องการความหรูหรา แต่เราเป็นคน”
.
“การติดต่อญาติหรือทนายความยังทำได้ลำบาก ไม่เข้าใจว่าทำไมไม่อำนวยความสะดวกให้ประชาชน อยากให้มีการตรวจสอบ”
.
นอกจากนี้บุ้งยังเล่าว่า ครั้งหนึ่งที่ทั้งคู่ไปศาลกลับมาเรือนจำ นอกจากต้องผ่านเครื่องตรวจแล้ว เจ้าหน้าที่พยายามจะตรวจภายในร่างกายทั้งคู่ด้วย แต่ทั้งคู่ไม่ยินยอม เพราะเห็นว่าแม้จะออกไปศาล แต่พวกเขาก็ถูกเจ้าหน้าที่ควบคุมตัวและอยู่ในสายตาตลอดเวลาและผ่านเครื่องสแกนแล้ว หากต้องการตรวจร่างกายจริงให้ติดต่อทนายความ แม้เจ้าหน้าที่จะแจ้งว่าเป็นระเบียบ แต่ทั้งคู่ก็ยืนยันสิทธิตามรัฐธรรมนูญที่ใหญ่กว่าระเบียบของเรือนจำ
.
+++ดีใจที่ตะวันได้ประกัน ไม่มีใครสมควรอยู่ในนี้+++
.
แม้ตะวันจะถูกคุมขังอยู่ก่อน แต่บุ้งและใบปอแทบไม่ได้คุยกับตะวัน บุ้งมักถามข่าวตะวันจากทนายความแทน
.
บุ้งเล่าว่า “ตะวันมันอดทนและไม่ค่อยพูดแต่สภาพที่ตาบุ้งเห็นเมื่อเช้า (วันที่ 23 พ.ค.) คือมันไม่ไหวแล้ว ตะวันออกไปหาหมอต้องมีคนพยุงออกไป บุ้งพยายามถามว่าออกไปหาหมอที่ไหน ก็ไม่มีใครตอบ เหมือนทางราชทัณฑ์พยายามไม่ให้เราคุยกัน บุ้งเห็นแค่ตอนตะวันเดินผ่านไปและมีคนพยุง บุ้งไม่รู้ว่ากระแสข้างนอกเป็นยังไง แต่ตอนนี้ทุกวันทุกวินาทีคือชีวิตของเขาแล้ว”
.
วันที่ 25 พ.ค. บุ้งเล่าเพิ่มว่า “ตะวันเลือดออกตามไรฟันเพราะไม่มีสารอาหาร ที่ตะวันออกไปหาหมอ คือเรื่องนี้ แต่บุ้งได้คุยกับตะวันไม่กี่วิ เจ้าหน้าที่ก็มาเรียกให้ตะวันเข้าไปข้างใน”
.
เราอ่านแถลงการณ์ของกรมราชทัณฑ์เมื่อวันที่ 20 พ.ค. ให้บุ้งและใบปอฟัง เพราะราชทัณฑ์ยังแถลงว่าตะวันยังสุขภาพเป็นปกติอยู่ ใบปอรีบโต้ขึ้นมาว่า “อะไรที่ราชทัณฑ์แถลงทันไม่จริงเลย”
.
ใบปอยังบอกอีกว่า “อยากให้เจ้าหน้าที่ UN เข้ามาเยี่ยมจะได้เห็นสภาพในเรือนจำและสุขอนามัยในนี้ หนูมีเรื่องจะบอกเยอะมาก”
.
ล่าสุด วันที่ 26 พ.ค.65 ตะวันได้ประกัน บุ้งบอกว่า “ดีใจกับตะวันมาก ตะวันไม่ควรต้องมาอยู่ในนี้ ที่จริงพวกเราทั้ง 11 คน ไม่ควรต้องอยู่ที่นี ดีใจที่ตะวันได้ออกจะได้ไปรักษาตัว เพราะน้องเดินไม่ไหวแล้ว”
.
+++กำลังใจจากข้างในและข้างนอก+++
.
แม้ว่าบุ้งจะบอกว่า ตอนนี้กำลังใจไม่ค่อยดี แต่การย้ายมาแดนชนกัน ก็ทำให้เจอมิตรภาพอยู่บ้าง “อยู่ในนี้ไม่ได้โดดเดี่ยวขนาดนั้น มีป้าๆ เสื้อแดงคอยช่วยดูแลด้วย ป้าแกเล่าว่าเห็นชื่อเราจากพี่ๆ ที่ยืนหน้าเรือนจำ แกเลยตามหาว่าบุ้ง-ใบปอคือใคร แล้วแกเล่าประวัติศาสตร์เสื้อแดงให้ฟังตอนถูกยิง”
.
บุ้งบอกเราว่าสิ่งที่เสียใจที่ไม่ได้ทำตอนอยู่ข้างนอกและอยากออกไปทำคือ “เสียดายที่ไม่ได้สมัครทำงานกับสหภาพคนทำงาน มีไอเดียที่เราอยากเห็น เราเชื่อการเปลี่ยนแปลงที่มาจากคน 99 % มากกว่า 1 % ออกไปจะสมัคร”
.
อาทิตย์ต่อมา เรานำจดหมายที่สหภาพคนทำงานเปิดรับจดหมายออนไลน์ผ่าน #ส่งใจให้เพื่อนในเรือนจำ ทั้งสองคนก็จะฟังอย่างตั้งใจ และฝากขอบคุณป้าๆ เสื้อแดง และทะลุแก๊ส ที่ไม่ทิ้งกัน
.
“ฝากถึงทุกคนที่ยังสู้ ที่ยังออกมา เราจะรักษาตัวเองให้ดีที่สุด”
.
อ่านบนเว็บไซด์ >>> https://tlhr2014.com/archives/44067
.
พรุ่งนี้ ! 27 พ.ค. 65 เวลา 13.00 น. ศาลอาญากรุงเทพใต้ นัดไต่สวนคัดค้านฝากขังพร้อมยื่นประกัน ใบปอ - เนติพร #ทะลุวัง ในผัดสุดท้าย และจับตาว่าอัยการจะมีคำสั่งฟ้องหรือไม่
.
อ่านรายละเอียดเพิ่มเติม >>> tlhr2014.com/archives/43656