🕊กรุงโรมไม่ได้สร้างในวันเดียว ประชาธิปไตยก็เช่นกัน! 💪🏻 เนื่องในโอกาสที่วันนี้เป็น #วันประชาธิปไตยสากล🙌🏻 ชวนรีแคปย้อนดูไทม์ไลน์กันว่าประชาธิปไตยอังกฤษอาบมาแล้วกี่น้ำร้อนนะกว่าจะเป็นอย่างที่เราเห็นๆ กันในวันนี้

สถานเอกอัครราชทูตอังกฤษประจำประเทศไทย
18h ·

1. ยุคแรก: กลุ่มขุนนางรวมตัวเป็นที่ปรึกษากษัตริย์
ย้อนไปช่วงศตวรรษที่ 7 ถึง 11 ในตอนนั้นกษัตริย์ได้ใช้วิธีให้กลุ่มบารอนและบิชอปมารวมตัวกันเป็นกลุ่มที่ปรึกษาคอยให้คำแนะนำด้านการปกครองแก่กษัตริย์ ถือได้ว่าเป็นรูปแบบแรก ๆ ของรัฐสภาที่เรารู้จักกัน

2. Magna Carta กษัตริย์ต้องอยู่ใต้กฎหมาย
แต่พอถึงช่วงประมาณ 800 ปีที่แล้ว ความสัมพันธ์ระหว่างกษัตริย์และบรรดาที่ปรึกษา กลายเป็นการแก่งแย่งอำนาจกัน จนท้ายที่สุดกษัตริย์ในเวลานั้นหรือคิงจอห์นต้องจำใจลงนามในกฎบัตรแมกนา คาร์ตา เมื่อปีค.ศ. 1215 ซึ่งมีผลนำไปสู่การปฏิรูปการใช้อำนาจของพระมหากษัตริย์ และขอให้อำนาจของกษัตริย์อยู่ภายใต้กฎหมาย กลายเป็นต้นแบบของรัฐธรรมนูญในเวลาต่อมา (เราเคยเขียนเรื่องของแมกนา คาร์ตาไว้แล้ว ตามอ่านได้ที่ https://www.facebook.com/ukinthailand/posts/5892575184116166 #ขายของ)

สถานเอกอัครราชทูตอังกฤษประจำประเทศไทย
18h ·

3. สภา Montfort ตัวแทนประชาชนเข้าร่วม
50 ปีต่อมา เกิด “สภามงฟอร์ต” ขึ้นจากเหตุการณ์ความตึงเครียดที่เหล่าบารอนต้องการจะจำกัดอำนาจของกษัตริย์ บารอนชื่อ “ซิมง เดอ มงฟอร์ต” ได้ทำการกบฏต่อพระเจ้าเฮนรี่ที่ 3 และจัดตั้งสภาขึ้นในปี 1265 เพื่อเป็นตัวแทนของประชาชน โดยสมาชิกสภามีตัวแทนอัศวินเข้ามาเขตละ 2 คน และประชาชนอีกเมืองละ 2 คน แม้มงฟอร์ตจะเสียชีวิตในสงครามครั้งต่อมา แต่สภาที่เขาริเริ่มก็ถือเป็นต้นกำเนิดของระบบสภาผู้แทนราษฎรในปัจจุบัน

4. แยกเป็นสภาสามัญและสภาขุนนาง
ช่วงปี ค.ศ. 1295 พระเจ้าเอดเวิร์ดที่ 1 สร้างระบบสภาที่ประกอบไปด้วยขุนนางชั้นสูง นักบวช และตัวแทนประชาชนจากแต่ละเขตขึ้นเพื่ออภิปรายเรื่องภาษีเป็นหลัก เรื่อยมาจนถึงศตวรรษที่ 14 ตัวแทนประชาชนและบรรดาขุนนางก็แบ่งแยกกันเองชัดเจน กลายเป็นสภาสามัญ (House of Commons) หรือสภาผู้แทนราษฎร และสภาขุนนาง (House of Lords) ซึ่งคล้ายกับวุฒิสภา

5. ประธานสภาคนแรก
#เกร็ดความรู้ ตำแหน่งประธานสภาซึ่งเลือกขึ้นมาครั้งแรกเมื่อปี 1377 ในตอนนั้นมีหน้าที่เป็น “โฆษก” ของสมาชิกสภาสามัญ เพื่อเจรจากับสภาขุนนางและกษัตริย์ ดังนั้นตำแหน่งประธานสภาในภาษาอังกฤษจึงใช้คำว่า “Speaker” มาจนปัจจุบัน

 


สถานเอกอัครราชทูตอังกฤษประจำประเทศไทย
18h ·

6. Gunpowder Plot แผนสังหารกษัตริย์ (ที่ไม่สำเร็จ)
ผ่านมา 300 กว่าปีก็เกิดความวุ่นวายขึ้นอีก เหตุการณ์ “Gunpowder Plot” เมื่อปี 1605 คือความพยายามในการลอบปลงพระชนม์กษัตริย์เจมส์ที่ 1 ของกลุ่มเคร่งศาสนาหัวรุนแรง ด้วยการสุมดินปืนในชั้นใต้ดิน กะจะระเบิดสภายกหลัง! (น่ากลัวมาก ดีนะที่ไม่สำเร็จ ทุกวันนี้คนอังกฤษจึงจุดพลุเพื่อเฉลิมฉลองแทนในเทศกาล Guy Fawkes Night วันที่ 5 พฤศจิกายนของทุกปี)

7. English Civil War ล้มล้างราชวงศ์ ยุบสภาขุนนาง!
ปี 1625 พระเจ้าชาร์ลส์ที่ 1 ขึ้นครองราชย์ ขึ้นชื่อว่าการเปลี่ยนแปลงย่อมมีอุปสรรคเสมอ พระองค์ปฏิเสธที่จะฟังคำแนะนำจากสภาโดยสิ้นเชิงและรวบอำนาจการปกครองไปจากสภา! ความขัดแย้งนี้นำไปสู่สงครามกลางเมืองอังกฤษในเวลาต่อมา หลังคนล้มตายไปกว่าครึ่งล้าน ฝ่ายรัฐสภาเอาชนะไปได้ พระเจ้าชาร์ลส์จึงถูกไต่สวนและประหารชีวิตในปี 1649 ตามด้วยการล้มล้างราชวงศ์และยุบสภาขุนนาง (ชั่วคราวจ้ะ)

 


สถานเอกอัครราชทูตอังกฤษประจำประเทศไทย
18h ·

8. Oliver Cromwell นักปฏิวัติกลายร่างเป็นผู้ปกครอง
โอลิเวอร์ ครอมเวลล์ ผู้นำกองทัพฝ่ายรัฐสภาก้าวขึ้นมาปกครองประเทศ แต่พบว่าบรรดา ส.ส. นั้นช่างมากเรื่องเกินจะควบคุมไหว ก็เลยยุบสภาสามัญซะด้วยเลยอีกหนึ่ง ก่อนจะตั้งตัวเองขึ้นเป็น Lord Protector หรือ “ผู้พิทักษ์” ทำหน้าที่ปกครองสาธารณรัฐอังกฤษ แต่อังกฤษก็เป็นสาธารณรัฐได้ยังไม่ทันครบทศวรรษ เมื่อครอมเวลล์เสียชีวิตไประบบสภาและการปกครองราชวงศ์ก็กลับมาอีกครั้งหนึ่งในปี 1660

9. Bill of Rights กำเนิดสิทธิพื้นฐานของพลเมือง
ในที่สุดก็เกิดการเปลี่ยนแปลงใหญ่อีกครั้งเมื่อเกิด “Bill of Rights” ข้ึนในปีค.ศ. 1689 ร่างพระราชบัญญัติฉบับนี้ผลักดันสิทธิพื้นฐานของพลเมือง ลดอำนาจของสถาบันกษัตริย์และให้อำนาจสูงสุดแก่รัฐสภา กษัตริย์ไม่มีสิทธิ์เขียนหรือระงับกฎหมาย และไม่สามารถเรียกกองทัพได้อีกด้วย ประชาชนสามารถร้องเรียนต่อกษัตริย์ได้โดยไม่ต้องกลัวจะถูกดำเนินคดี และในสภาเองก็มีเสรีภาพในการแสดงความเห็น รวมทั้งการเลือกตั้งเสรี

————

การเมืองอังกฤษยังมีความวุ่นวายอีกหลายระลอก ผ่านการประท้วงมาหลายยก ไม่ว่าจะเป็นการเรียกร้องสิทธิ์ในการลงคะแนนโดยไม่ขึ้นกับความร่ำรวย สิทธิ์ทางการเมืองสำหรับผู้หญิง ลดอายุผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งมาอยู่ที่ 18 ปี การเลือกตั้งนายกรัฐมนตรี ไปจนถึงการสรรหา ส.ว. ที่ไม่ต้องสืบทอดทางสายเลือดอย่างเดียว ฯลฯ
.
แต่การเปลี่ยนแปลงทั้งหมดที่เกิดขึ้นตลอดเวลาแปดร้อยกว่าปีนั้นเป็นไปเพื่อให้ทุกคนได้มีสิทธิในการกำหนดทิศทางของประเทศตนเองตามหลักของประชาธิปไตยโดยแท้จริง และรัฐสภาอังกฤษก็เป็นหัวใจของประชาธิปไตยเสมอมา หล่อหลอมให้อังกฤษเป็นอังกฤษในแบบที่ชาวโลกรู้จักจนถึงทุกวันนี้