The Momentum
April 2 at 8:00 AM ·
แกนนำกลุ่มราษฎรที่โดน คดี ‘112’ กับ ‘โทษสูงสุด’ ของแต่ละราย
.
ตลอดช่วงสัปดาห์นี้ กระแสการเรียกร้องความยุติธรรมให้แก่บรรดาผู้ถูกคุมขังคดีผิดตามประมวลกฎหมายอาญา ‘มาตรา 112 หมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์’ เริ่มกลับมาเป็นกระแสสังคมอีกครั้ง ภายหลังมีความพยายามขอ ‘ประกันตัว’ จากผู้ต้องหาระหว่างการพิจารณาคดีหลายครั้ง แต่ศาลยังคงยืนยันว่า ‘ไม่มีเหตุให้เปลี่ยนแปลงคำสั่งเดิม’
.
สมยศ พฤกษาเกษมสุข หนึ่งในผู้ต้องหา ประกาศกลางศาลอาญาเมื่อวันที่ 29 มีนาคมที่ผ่านมาว่า ขอให้ ‘ประหารชีวิต’ ตัวเขา เพื่อจะได้ไม่ต้องมีใครบาดเจ็บจากการเรียกร้องขอให้ ‘ปล่อยตัว’ เขาอีก ขณะเดียวกัน จำเลยในคดีตามมาตรานี้จำนวนไม่น้อย ขอ ‘อดอาหาร’ เพื่อยืนยันว่าการดำเนินคดีตามมาตรานี้ โดยที่พวกเขาอยู่ในคุก และยังไม่ได้รับการพิสูจน์ว่ามีความผิดนั้น ‘ไม่เป็นธรรม’
.
แน่นอนว่ามาตรา 112 มี ‘ปัญหา’ ในตัวเอง ทั้งการที่ใครก็ตามแต่สามารถยื่นฟ้องได้ ไม่จำเป็นต้องเป็นผู้เสียหาย ไม่มีขอบเขตของกฎหมายที่แน่ชัดว่าทำแบบไหนถึงเรียกว่าหมิ่น บรรทัดฐานการตัดสินคดีย้อนกลับไปถึงพระมหากษัตริย์ในอดีต ทั้งยังครอบคลุมไปถึง ‘สุนัขทรงเลี้ยง’
.
การใช้มาตรานี้อย่างเข้มข้นในช่วงไม่กี่เดือนให้หลังมานี้ ได้ทำให้การพูดถึงข้อเรียกร้องข้อที่ 3 ของคณะราษฎร คือ ‘การปฏิรูปสถาบันพระมหากษัตริย์’ เป็นไปอย่างยากลำบาก การพูดเรื่องนี้แต่ละครั้งทำให้คดี ม.112 ของแกนนำราษฎรยาวเป็นหางว่าว
.
ขณะเดียวกัน โทษของมาตรา 112 ยังอยู่ในอัตราที่ค่อนข้างสูง การแก้กฎหมายอาญามาตรานี้ภายหลังเหตุการณ์ 6 ตุลาคม 2519 ได้กำหนดโทษ ‘ขั้นต่ำ’ ให้อยู่ที่ 3 ปี และสูงสุด 15 ปี ต่อการถูกยื่นฟ้อง 1 คดี ตามแนวทางปฏิบัติของศาลยุติธรรม
.
ที่ผ่านมา ‘สถิติ’ ของโทษตามมาตรา 112 เป็นของ อัญชัญ ปรีเลิศ อดีตข้าราชการกระทรวงพาณิชย์ ซึ่งได้รับโทษสูงสุด 87 ปี แต่ลดโทษกึ่งหนึ่งเหลือ 43.5 ปี เมื่ออัญชัญรับสารภาพจากการ ‘แชร์’ คลิปเสียงลงยูทูบจำนวนหลายรอบ ซึ่งศาลคิดแยกเป็นเรื่องต่างกรรมต่างวาระ
.
แต่หากเทียบกับแกนนำคณะราษฎรในปัจจุบัน จะพบว่าแต่ละคนก็มีคดี ม.112 ติดตัวอยู่จำนวนไม่น้อย และหากได้รับโทษสูงสุดในทุกคดี พวกเขาอาจต้องถูกจำคุกยาวนานนับร้อยปี
.
The Momentum ประเมินสถานการณ์ ณ เวลานี้ ของแกนนำผู้ชุมนุมคณะราษฎรที่ถูกดำเนินคดี ม.112 ทั้ง 9 ราย ให้เห็นว่า ระหว่างช่วงปี 2563-2564 พวกเขาโดนสั่งฟ้องด้วยคดีดังกล่าวไปแล้วทั้งหมดกี่ครั้ง และมีสิทธิได้รับโทษจำคุกสูงสุดเป็นระยะเวลากี่ปี โดยอ้างอิงตามข้อมูลบนเว็บไซต์ ‘ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน’ ที่ได้ออกมาเปิดเผยสถิติผู้ถูกดำเนินคดีมาตรา 112 (ข้อมูลล่าสุด 30 มีนาคม 2564)
.
1. พริษฐ์ ชิวารักษ์ (เพนกวิน) ถูกดำเนินคดีมาตรา 112 ทั้งหมด 20 คดี
- คดี ม.112 ที่ถูกส่งควบคุมตัวคือคดี #MobFest และคดี #19กันยาทวงอำนาจคืนราษฎร
- ถูกส่งตัวฝากขังตั้งแต่วันที่ 9 กุมภาพันธ์ 2564 (สถานกักขังกลาง จังหวัดปทุมธานี)
- โทษจำคุกต่ำสุด 60 ปี สูงสุด 300 ปี
.
2. อานนท์ นำภา (ทนายอานนท์) ถูกดำเนินคดีมาตรา 112 ทั้งหมด 12 คดี
- คดี ม.112 ที่ถูกส่งตัวควบคุมคือคดีการชุมนุม #19กันยาทวงอำนาจคืนราษฎร
- ถูกส่งตัวฝากขังตั้งแต่วันที่ 9 กุมภาพันธ์ 2564 (เรือนจำพิเศษกรุงเทพ)
- โทษจำคุกต่ำสุด 36 ปี สูงสุด 180 ปี
.
3. ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล (รุ้ง) ถูกดำเนินคดีมาตรา 112 ทั้งหมด 9 คดี
- คดี ม.112 ที่ถูกส่งตัวควบคุมคือคดีการชุมนุม #19กันยาทวงอำนาจคืนราษฎร
- ถูกส่งตัวฝากขังแต่วันที่ 8 มีนาคม 2564 (ทัณฑสถานหญิงกลาง)
- โทษจำคุกต่ำสุด 57 ปี สูงสุด 135 ปี
.
4. ภานุพงศ์ จาดนอก (ไมค์ ระยอง) ถูกดำเนินคดีมาตรา 112 ทั้งหมด 8 คดี
- คดี ม.112 ที่ถูกส่งตัวควบคุมคือการชุมนุม #19กันยาทวงอำนาจคืนราษฎร
- ถูกส่งตัวฝากขังตั้งแต่วันที่ 8 มีนาคม 2564 (เรือนจำพิเศษกรุงเทพ)
- โทษจำคุกต่ำสุด 24 ปี สูงสุด 120 ปี
.
5. ชูเกียรติ แสงวงศ์ (จัสติน) ถูกดำเนินคดีมาตรา 112 ทั้งหมด 4 คดี
- คดี ม.112 ที่ถูกส่งควบคุมตัวคือคดีติดกระดาษบนพระบรมฉายาลักษณ์รัชกาลที่ 10 ในระหว่างการชุมนุม #ม็อบ20มีนา ที่สนามหลวง
- ถูกส่งตัวฝากขังตั้งแต่วันที่ 23 มีนาคม 2564 (เรือนจำพิเศษกรุงเทพ)
- โทษจำคุกต่ำสุด 12 ปี สูงสุด 60 ปี
.
6. สมยศ พฤกษาเกษมสุข ถูกดำเนินคดีมาตรา 112 ทั้งหมด 2 คดี
- คดี ม.112 ที่ถูกส่งตัวควบคุมคือการชุมนุม #19กันยาทวงอำนาจคืนราษฎร
- ถูกส่งตัวฝากขังตั้งแต่วันที่ 9 กุมภาพันธ์ 2564 (เรือนจำพิเศษกรุงเทพ)
- โทษจำคุกต่ำสุด 6 ปี สูงสุด 30 ปี
.
7. ไชยอมร แก้ววิบูลย์พันธุ์ (แอมมี่ The Bottom Blues) ถูกดำเนินคดีมาตรา 112 ทั้งหมด 2 คดี
- คดี ม.112 ที่ถูกส่งตัวควบคุมคือคดีวางเพลิงเผาพระบรมฉายาลักษณ์ หน้าเรือนจำคลองเปรม วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2564
- ถูกส่งตัวฝากขังตั้งแต่วันที่ 3 มีนาคม 2564 (เรือนจำพิเศษกรุงเทพ)
- โทษจำคุกต่ำสุด 6 ปี สูงสุด 30 ปี
.
8. ปติวัฒน์ สาหร่ายแย้ม (หมอลำแบงค์) ถูกดำเนินคดีมาตรา 112 ทั้งหมด 1 คดี
- คดี ม.112 ที่ถูกส่งตัวควบคุมคือการชุมนุม #19กันยาทวงอำนาจคืนราษฎร
- ถูกส่งตัวฝากขังตั้งแต่วันที่ 9 กุมภาพันธ์ 2564 (เรือนจำพิเศษกรุงเทพ)
- โทษจำคุกต่ำสุด 3 ปี สูงสุด 15 ปี
.
9. จตุภัทร์ บุญภัทรรักษา (ไผ่ ดาวดิน) ถูกดำเนินคดีมาตรา 112 ทั้งหมด 1 คดี
- คดี ม.112 ที่ถูกส่งตัวควบคุมคือการชุมนุม #19กันยาทวงอำนาจคืนราษฎร
- ถูกส่งตัวฝากขังตั้งแต่วันที่ 8 มีนาคม 2564 (เรือนจำพิเศษกรุงเทพ)
- โทษจำคุกต่ำสุด 3 ปี สูงสุด 15 ปี
.
ทั้งนี้ การตัดสินความผิดยังอยู่ในกระบวนการพิจารณาคดีความ โดยโทษตัดสินของแต่ละรายขึ้นอยู่ดุลยพินิจของศาลยุติธรรม นอกจากนี้ ยังมีผู้ที่ถูกดำเนินคดี ม.112 รวมทั้งสิ้น 81 ราย ใน 72 คดี ทว่าสิ่งที่น่าจับตามองเป็นอย่างยิ่งคือ ‘กระบวนการยุติธรรมของศาล’ หลังผู้ต้องหาหลายรายถูกปฏิเสธการยื่นขอประกันตัวปล่อยตัวชั่วคราว ซึ่งผิดต่อหลักสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐาน ที่มักเกิดขึ้นเฉพาะในคดี ‘ม112’ ตามที่เว็บไซต์ iLaw ได้กล่าวอ้างต่อประเด็นนี้ว่า
.
“สิทธิในการประกันตัว หรือสิทธิในการได้รับการปล่อยตัวชั่วคราวระหว่างการพิจารณาคดี ก่อนที่ศาลจะพิพากษาจนถึงที่สุด เป็นสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐาน โดยเป็นสิทธิที่มาจากหลักการที่จะต้องสันนิษฐานไว้ก่อนว่าผู้ต้องหรือจำเลยที่ถูกกล่าวหานั้นเป็นผู้บริสุทธิ์จนกว่าศาลจะมีคำพิพากษาถึงที่สุด เพราะการคุมขังเป็นการจำกัดสิทธิเสรีภาพอย่างร้ายแรงกระทบต่อเสรีภาพและความมั่นคงในชีวิตและร่างกายของมนุษย์” (สามารถอ่านเนื้อหาแบบเต็มทาง https://ilaw.or.th/node/5819) โดยศาลมักให้เหตุผลต่อการปฏิเสธประกันตัวไว้ 2 ข้อ คือ 1. กลัวจำเลยหลบหนี และ 2. กลัวจำเลยก่อเหตุซ้ำภายหลังได้รับการประกันตัว
.
อ้างอิง:
- https://www.bbc.com/thai/thailand-56553700
- https://freedom.ilaw.or.th/blog/20marchinmates
- https://freedom.ilaw.or.th/freedom-of-expression-101/QA-112
- https://ilaw.or.th/node/5819
- https://tlhr2014.com/archives/27450
- https://tlhr2014.com/archives/27264
- https://tlhr2014.com/archives/23983
- https://www.thairath.co.th/news/politic/2055311
.
เรื่องและภาพ: The Momentum Team
.
#TheMomentum #StayCuriousBeOpen #ม112 #คดี112 #คดีหมิ่นพระมหากษัตริย์ #ศาลยุติธรรม #การเมืองไทย
