หนึ่งปีเต็มแล้ว ที่พรรคเพื่อไทยประกาศจัดตั้งรัฐบาลร่วมกับพรรคการเมืองที่นำโดยพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา โดยมีสัญญาสำคัญที่ให้ไว้กับประชาชนคือการ “จัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่” จนถึงวันนี้กระบวนการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ยังไม่ได้เริ่มต้นขึ้น และถูก “เตะถ่วง” ด้วยลูกเล่นต่างๆ ครั้งแล้วครั้งเล่า

iLaw
2 days ago
·
หนึ่งปีเต็มแล้ว ที่พรรคเพื่อไทยประกาศจัดตั้งรัฐบาลร่วมกับพรรคการเมืองที่นำโดยพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา โดยมีสัญญาสำคัญที่ให้ไว้กับประชาชนคือการ “จัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่” โดยมีแนวทางว่า จะมีมติให้จัดทำประชามติทันทีที่มีการประชุมคณะรัฐมนตรีครั้งแรก และจะไม่แก้ไขหมวดที่เกี่ยวข้องกับพระมหากษัตริย์ https://www.ilaw.or.th/articles/6256?swcfpc=1
จนถึงวันนี้กระบวนการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ยังไม่ได้เริ่มต้นขึ้น และถูก “เตะถ่วง” ด้วยลูกเล่นต่างๆ ครั้งแล้วครั้งเล่า
เริ่มตั้งแต่การตั้งคณะกรรมการขึ้นมาเพื่อ "ศึกษา" แนวทางการทำประชามติ ซึ่งใช้เวลาการจัดประชุมและรับฟังความคิดเห็นไปสามเดือน https://www.ilaw.or.th/articles/6249?swcfpc=1
ต่อด้วยการการเสนอเรื่องไปให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่าจะต้องทำประชามติสองครั้ง หรือสามครั้ง ซึ่งใช้เวลาไปอีกสามเดือน https://www.ilaw.or.th/articles/23194?swcfpc=1
และการเสนอแก้ไขพ.ร.บ.ว่าด้วยการจัดทำประชามติ ซึ่งใช้เวลาพิจารณาในสภาผู้แทนราษฎรไปประมาณห้าเดือนจึงจะผ่านได้ https://www.ilaw.or.th/articles/39186?swcfpc=1
แต่ร่างพ.ร.บ.ว่าด้วยการจัดทำประชามติ ก็เดินทางเข้าสู่มือของสว.​ชุดใหม่ ที่กำลังมีแนวโน้มจะ "ไม่เห็นด้วย" และทำให้การพิจารณาร่างพ.ร.บ.นี้ช้าออกไปอีก แบบยังไม่มีกำหนดเสร็จ ซึ่งอาจใช้เวลาอีกไม่ต่ำกว่า 3-4 เดือนนับตั้งแต่เดือนนี้ จนอาจต้องล่วงเลยไปถึงปี 2568
หากรัฐบาลชุดใหม่ภายใต้การนำของแพทองธาร ชินวัตรยังคงพยายามเดินหน้าทำประชามติ ตามแนวทางที่วางไว้ว่า จะต้องทำประชามติถึงสามครั้ง อาจจะเกิดอุปสรรคที่จะขวางทางให้รัฐธรรมนูญประชาชนไม่เกิดขึ้น คือ “ไม่ทัน” และไม่เสร็จภายในระยะเวลาที่เหลืออีกสองปีแปดเดือนของรัฐบาลชุดนี้
ทางออกเดียวที่จะมีรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ได้จริง คือ ไม่จำเป็นต้องรอการพิจารณาพ.ร.บ.ประชามติฯ เสร็จ และไม่จำเป็นต้องทำประชามติถึงสามครั้ง แต่สามารถเริ่มต้นกระบวนการแก้ไขรัฐธรรมนูญ และจัดตั้งสภาร่างรัฐธรรมนูญ (สสร.) ชุดใหมด้วยอำนาจของรัฐสภาชุดนี้ได้เลย ซึ่งล่าสุดพรรคร่วมรัฐบาลหลายพรรคก็ประกาศแล้วว่า พร้อมจะสนับสนุนการตั้งสสร. ท่ีมาจากการเลือกตั้งของประชาชน
ดูสรุปปัญหากระบวนการรัฐธรรมนูญที่ยังไม่เกิดขึ้นได้ทาง https://www.ilaw.or.th/articles/42391?swcfpc=1
ทำความเข้าใจข้อเสนอให้ทำประชามติสองครั้ง ไม่ต้องทำครั้งที่ไม่จำเป็นได้ทาง https://www.ilaw.or.th/articles/43155?swcfpc=1