Matichon Information Center
19h ·
วันวาเลนไทน์
เทศกาลที่ไม่มีตัวตน
.
อาจจะขัดใจบ้างสำหรับคู่รักที่จะฉลองวันวาเลนไทน์
เมื่อ ไมเคิล ไรท์ เคยเขียนบทความเกี่ยวกับเรื่องวันวาเลนไทน์
.
ผมติดตามเรื่องวันวาเลนไทน์ (St. Valentine's Day) เผื่อมันจะมีความน่าสนใจทาง Mythology แต่แล้วผมคว้าน้ำเหลว เพราะมันเป็นของใหม่เอี่ยม ที่ดูเหมือนกับว่าพ่อค้าจะอุปโลกน์ขึ้นมา เพื่ออุดช่องว่างระหว่างปีใหม่กับ Easter ซึ่งเป็นการฉลองฤดูใบไม้ผลิ
.
Encyclopedia Britanica อธิบาย Valentine ดังต่อไปนี้ :
วาเลนไทน์, นักบุญ (มรณภาพ คริสต์ศตวรรษที่ 3 ที่กรุงโรม) ชื่อนักบุญมรณสักขีสองท่านในตำนานซึ่งอาจจะมีตัวตนได้ (maybe historically based) วันฉลอง 14 กุมกา ถูกจักรพรรดิ Caudus ที่ 2 ประหาร แจ้งว่าสันตะปาปานักบุญ Julius ที่ 1 สร้างวิหารเหนือที่ฝังศพ
.
อีกองค์หนึ่งเป็นสังฆราชเมือง Temi ถูกประหารที่กรุงโรม สงสัยว่าสองท่านนี้แต่เดิมอาจเป็นคนเดียวแต่เกิดตำนานต่างกันออกไปภายหลัง
.
การฉลองวันวาเลนไทน์ด้วย การส่งสารรักระหว่างคู่รักนั้นเป็นของใหม่ ไม่เกี่ยวกับนักบุญวาเลนไทน์ ไม่มีใครทราบว่าวันวาเลนไทน์สมัยใหม่เกิดจากอะไร แต่อาจจะเป็นการรื้อพื้นงานฉลองความอุดมสมบูรณ์ Lupercalia (วันที่ 15 กุมภาพันธ์) ของชาวโรมัน
.
การ์ดวันวาเลนไทน์ที่เป็นฝีมือชาวบ้านปรากฎเป็นครั้งแรก ในคริสต์ศตวรรษที่ 16 ซึ่งเป็นต้นสมัยรื้อพื้นความรู้เกี่ยวกับกรีก/โรมัน (สมัยคลาสสิก) ต่อมาได้มีการพิมพ์ขายการ์ดวันวาเลนไทน์เป็นการค้าแพร่หลายมาก ในสมัยพระนางเจ้าวิคตอเรีย (ราวๆ สมัยรัชกาลที่ 5) ซึ่งถือกันว่าเป็นสมัยที่วัฒนธรรมอังกฤษกำลังปัอแป้ที่สุด (แม้จักรวรรดิอังกฤษกำลังรุ่งโรจน์ที่สุด)
.
หลักฐานที่มีอยู่คือการ์ดจำนวนมากที่หนุ่มสาวจะส่งไปมาสู่กันโดยไม่ลงนาม เกมอยู่ที่ว่าหนุ่มสาวจะต้องตาว่าใครส่งมา, และใครที่ส่งมานั้นจริงใจแค่ไหน หรือเพียงส่งมาหลอกเล่น
.
การ์ดแต่ละใบจะปักตัวยหัวใจ ที่ด้วยผ้าแพรหรือกำมะหยี่ มีลูกศรแทงบ้าง มีกามเทพ (Eros) ล้อมรอบ มีลูกไม้ปักรอบบ้าง แล้วจะต้องมีกวีนิพนธ์ประกอบด้วย เช่น :
.
Roses are red
Violets are blue
Sugar is sweet
And so are you.
.
กุหลาบนั้นสีแดง
ไวโอเล็ตสีฟ้า
น้ำตาลนั้นหวาน
เธอเป็นเช่นนั้น
.
หลังสมัยพระนางเจ้าวิคตอเรีย วันวาเลนไทน์ไม่เป็นที่นิยมในยุโรป หากถามฝรั่งว่าวันที่ 14 กุมภาพันธ์เป็น วันอะไรเขาจะไม่รู้
.
แต่ถ้าถามคนไทยกรุงเทพฯ เขาจะตอบได้ทันทีว่า "วันแห่งความรัก” ทั้งนี้คงเกิดจากพ่อค้าอยากหากินในระหว่างปีใหม่สากลกับตรุษจีนจึงปลอมเทศกาล "วันวาเลนไทน์" ขึ้นมาใหม่
.
เสียแต่ว่าปีนี้ (1991) ตรุษจีน ตกในเดือนมกราคม ก่อนวันที่ 14 กุมภาพันธ์เสียอีก แล้วจะฉลองวันวาเลนไทน์กันทำไมผมก็ไม่รู้
.
ที่คนไทยชอบเล่นวันวาเลนไทน์ นั้นผมไม่ว่า เพราะการฉลอง "วันแห่งความรัก" ดีกว่าการฉลอง "วันแห่งความโกรธ"
.
แต่คนไทยควรทราบว่าวันวาเลนไทน์ไม่มีเค้าเดิมในประวัติศาสตร์ และเขากำลังฉลองเทศกาลปลอมที่พ่อค้าอุปโลกน์ขึ้นมาเพื่อหากิน
.
ถ้าใครรักใครก็รักไปเถิด อย่าคอยวันที่ 14 กุมภาพันธ์เลย เพราะคนเรามีสิทธิ์รักกันได้ทั้งปี
.
ท่านผู้อ่านได้หอมเมียของ ท่านหรือยัง?
.
อย่าคอยวันที่ 14 กุมภาพันธ์เลย รีบๆ หอมเธอเถิด เธอจะได้เป็นลมตายแล้วท่านจะได้หาใหม่
.
(คัดจาก วันวาเลนไทน์ เทศกาลที่ไม่มีตัวตน เขียนโดย ไมเคิล ไรท์ ในศิลปวัฒนธรรมฉบับ กุมภาพันธ์ 2533)
.
E-Magazine : bit.ly/SILAPAWATTANATHAM
ราคาฉบับละ120 บาท
สมาชิก E-Magazine 6 เดือน รับส่วนลด 10%
สมาชิก E-Magazine 1 ปี รับส่วนลด 15%
.
สามารถอ่านได้ทั้งระบบ iOS และ Android ผ่าน Application
Ookbee, MEB, SE-ED, NAIIN, Hytexts, Google Play Books