นี่คือภาพบุคคลของแอนน์ แฟรงค์ในหนังสือเดินทางเมื่อปี 1939 ซึ่งถ่ายขึ้นก่อนที่เธอและครอบครัวจำเป็นต้องหลบซ่อนตัว โดยครอบครัวตระกูลแฟรงค์พยายามยื่นคำขออพยพไปที่สหรัฐอเมริกา 2 ครั้ง แต่เนื่องด้วยความเข้มงวดของข้อบังคับการตรวจคนเข้าเมืองของสหรัฐอเมริกาในช่วงเวลานั้นทำให้ครอบครัวของแอนน์ แฟรงค์ต้องอาศัยอยู่ในกรุงอัมสเตอร์ดัม อนุเคราะห์ภาพถ่ายโดย ANNE FRANK HOUSE
National Geographic Thailand
12h ·
12 มิถุนายน วันคล้ายวันเกิดแอนน์ แฟรงค์ ปีนี้เธอจะอายุครบ 92 ปี หากยังมีชีวิตอยู่
.
ปี 1942 แอนน์ แฟรงค์ เด็กหญิงชาวยิวได้รับสมุดลายตราหมากรุกสีแดงเป็นของขวัญวันเกิดอายุ 13 ปี เธอจดบันทึกเรื่องราวในชีวิตประจำวันอย่างตั้งใจลงในสมุดบันทึกเล่มนี้
.
สมุดเล็กเล่มนี้เอง ที่ต่อมากลายเป็น 'บันทึกของแอนน์ แฟรงค์' หลักฐานสำคัญทางประวัติศาสตร์ บันทึกเรื่องความโหดร้ายของการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ชาวยิว ซึ่งถูกตีพิมพ์แพร่หลายไปทั่วโลก
.
ปี 1944 หลังหลบซ่อนตัวนานกว่า 2 ปี แอนน์และสมาชิกในครอบครัวอีก 7 คน ก็ถูกค้นพบโดยทหารนาซีเยอรมัน เธอถูกส่งไปยังค่ายเอาชวิทซ์ ในโปแลนด์ จากนั้นย้ายมาค่ายกักกันแบร์เกิน-เบลเซิน ในเยอรมนี และเสียชีวิตลงด้วยโรคไข้รากสาดใหญ่ ในวัยเพียง 15 ปี
.
นี่คือเรื่องราวการสืบสวนและค้นหาตลอด 77 ปีที่ผ่านมาว่า 'ใคร' ทำให้ที่หลบซ่อนของแอนน์และครอบครัวถูกเปิดเผย
นาซีพบที่ซ่อน แอนน์ แฟรงค์ ในช่วงโศกนาฏกรรมฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ชาวยิวได้อย่างไร
ที่มา National Geographic
แม้การจับกุม แอนน์ แฟรงค์ จะผ่านมาแล้ว 77 ปี บรรดานักสืบสวนยังคงสืบหาว่า เจ้าหน้าที่นาซีพบที่ซ่อนของเด็กหญิงชาวดัตช์และครอบครัวได้อย่างไร
หลังจากต้องหลบซ่อน ในห้องบนโกดังของบิดามานานกว่าสองปี แอนน์ แฟรงค์ ผู้เขียนบันทึก บันทึกลับของแอนน์ แฟรงค์ อันลือลั่นและสมาชิกในครอบครัวอีก 7 คน ได้ถูกค้นพบโดยทหารนาซีเยอรมันและเจ้าหน้าที่ชาวดัตช์ เมื่อวันที่ 4 สิงหาคม 1944 การค้นหาว่าใคร หรืออะไร ที่ทำให้ที่หลบซ่อนของพวกเขาถูกเปิดเผยยังคงดำเนินมาอย่างต่อเนื่องตลอด 77 ปี
ทุกวันนี้ บรรดานักประวัติศาสตร์ นักวิทยาศาสตร์ข้อมูล แม้กระทั่งนักนิติวิทยาศาสตร์ยังคงใช้เทคโนโลยีใหม่ๆ เพื่อระบุตัวเปิดเผยที่อยู่ของแอนน์ แฟรงค์ รวมไปถึงอีกสมมติฐานหนึ่งว่า บางที แอนน์ แฟรงค์ อาจถูกพบเจอตัวโดยบังเอิญ
ไดอารี่ของแอนน์ หรือที่รู้จักกันในนาม บันทึกของแอนน์ แฟรงค์ ซึ่งเธอเขียนขึ้นเมื่อตอนอายุ 13-15 ปี เป็นหนังสือเกี่ยวกับการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ชาวยิวที่แพร่หลายไปทั่วโลก สำหรับชาวเนเธอร์แลนด์ เรื่องราวของเธอ ซึ่งเป็นประชาชนธรรมดาที่เสี่ยงชีวิตเพื่อช่วยผู้อื่นซึ่งกำลังเดือดร้อนได้กลายมาเป็นเรื่องราวอันโดดเด่นของชาวดัตช์ในหน้าประวัติศาสตร์ช่วงการถูกยึดครองของเนเธอร์แลนด์ในสงครามโลกครั้งที่สอง
โดยในช่วงเวลานั้นมีการสังหารชาวดัตช์เชื้อสายยิวมากกว่าร้อยละ 80 สูงเป็นอันดับสองรองจากประเทศโปแลนด์
สมุดบันทึกเล่มแรกของแอนน์ แฟรงค์ เป็นสมุดลายตราหมากรุกสีแดงที่เธอเก็บรักษาเอาไว้ในระหว่างวันที่ 12 มิถุนายน ถึง 5 ธันวาคม 1942 สมุดเล่มนี้บันทึกเรื่องราวการหลบซ่อนของครอบครัวเธอในช่วงเดือนแรก อนุเคราะห์ภาพถ่ายโดย ANNE FRANK HOUSE
หลายปีผ่านไป มีผู้ต้องสงสัยราว 30 คนที่เชื่อว่าเป็นผู้ทรยศแอนน์ แฟรงค์ และครอบครัว
ข้อกล่าวหาได้รวมไปถึงลูกจ้างที่ช่างสงสัยเกินไป ซึ่งทำงานอยู่ใต้ที่ซ่อนตัวของแอนน์ แฟรงค์ มีการสืบสวน 2 กรณี คือในปี 1947 และในปี 1963 เพื่อสืบหาว่าผู้ร้ายคือใคร โดยคนแรกคือ Wilhelm Geradus van Maaren ซึ่งพ้นจากข้อกล่าวหาในภายหลังเนื่องจากไม่มีหลักฐาน
และผู้ต้องสงสัยอีกคนหนึ่งคือ Lena Hartog-van Bladeren ซึ่งเป็นคนที่จัดการเรื่องสัตว์รบกวนในโกดัง (ที่ครอบครัวของแอนน์ แฟรงก์หลบซ่อนอยู่) มีการพูดกันว่า Lena สงสัยว่ามีคนหลบซ่อนตัวอยู่ในโกดัง และได้เผยแพร่ข่าวลือนี้ออกไป แต่ภายหลัง ได้มีการสัมภาษณ์ Lena และเธอยืนยันว่าไม่ทราบเรื่องที่มีคนหลบซ่อนตัว ก่อนการบุกจับกุมแอนน์ แฟรงก์
การเขียนรายชื่อผู้ต้องสงสัยยังคงดำเนินต่อไป และยังคงไม่มีหลักฐานมายืนยัน หรือพิสูจน์หักล้างความเชื่อมโยงใดๆ ที่ตั้งขึ้นมาก่อนหน้านี้ Gertjan Broek หัวหน้านักวิจัยของ บ้านแอนน์ แฟรงค์ (ANNE FRANK HOUSE) ในกรุงอัมสเตอร์ดัม เชื่อว่า การพุ่งเป้าไปที่การค้นหาผู้ส่งข่าวที่อยู่ของแอนน์ แฟรงค์ อาจทำให้บรรดานักวิจัยไม่สามารถค้นพบสาเหตุที่แท้จริง
“การถามว่า ‘ใครทรยศ แอนน์ แฟรงค์’ นั่นหมายความว่าคุณมีสมมติฐานในใจเรียบร้อยแล้ว และทิ้งความเป็นไปได้อื่นๆ ไป” Gertjan กล่าว
เป็นไปได้ว่า ครอบครัวตระกูลแฟรงค์ไม่ได้ถูกทรยศแต่อย่างใด แต่พวกเขาอาจถูกพบเจอโดยบังเอิญ ซึ่งมีโอกาสว่าครอบครัวแฟรงค์ที่ซ่อนอยู่ถูกพบเจอในช่วงของการค้นหาผู้ฉ้อโกงคูปองปันส่วนอาหาร Gertjan กล่าวเสริม
มีข้อเท็จจริง 2-3 ข้อ ที่สนับสนุนสมมติฐานนี้
ข้อแรก เจ้าหน้าที่ชาวเยอรมันและชาวดัตช์ไม่ได้เตรียมยานพาหนะขนส่งในช่วงที่พวกเขามาถึงตัวแอนน์ แฟรงค์ อาจเป็เพราะพวกเขาไม่ได้เตรียมตัวมาก่อน
ข้อสอง หนึ่งในสามเจ้าหน้าที่ซึ่งอยู่ในการจับกุมเป็นเจ้าหน้าที่ผู้ดูแลเรื่องอาชญากรรมทางเศรษฐกิจ
และข้อสุดท้าย ชายสองคนที่จัดหาที่หลบซ่อนและคูปองปันส่วนอาหารในตลาดมืดได้ถูกจับกุมเช่นกัน แต่หนึ่งในสองคนนี้ได้รับการปล่อยตัวโดยไม่ทราบสาเหตุ เป็นไปได้ว่าหนึ่งในสองคนนี้มีข้อตกลงพิเศษกับเจ้าหน้าที่ เมื่อพิจารณาจากข้อเท็จจริงที่ว่า เจ้าหน้าที่ผู้ดูแลเรื่องคูปองปันส่วนอาหารอยู่ในการบุกเข้าจับกุมตัว แอนน์ แฟรงก์ ด้วยเช่นกัน
หลายปีผ่านไป มีผู้ต้องสงสัยราว 30 คนที่เชื่อว่าเป็นผู้ทรยศแอนน์ แฟรงค์ และครอบครัว
ข้อกล่าวหาได้รวมไปถึงลูกจ้างที่ช่างสงสัยเกินไป ซึ่งทำงานอยู่ใต้ที่ซ่อนตัวของแอนน์ แฟรงค์ มีการสืบสวน 2 กรณี คือในปี 1947 และในปี 1963 เพื่อสืบหาว่าผู้ร้ายคือใคร โดยคนแรกคือ Wilhelm Geradus van Maaren ซึ่งพ้นจากข้อกล่าวหาในภายหลังเนื่องจากไม่มีหลักฐาน
และผู้ต้องสงสัยอีกคนหนึ่งคือ Lena Hartog-van Bladeren ซึ่งเป็นคนที่จัดการเรื่องสัตว์รบกวนในโกดัง (ที่ครอบครัวของแอนน์ แฟรงก์หลบซ่อนอยู่) มีการพูดกันว่า Lena สงสัยว่ามีคนหลบซ่อนตัวอยู่ในโกดัง และได้เผยแพร่ข่าวลือนี้ออกไป แต่ภายหลัง ได้มีการสัมภาษณ์ Lena และเธอยืนยันว่าไม่ทราบเรื่องที่มีคนหลบซ่อนตัว ก่อนการบุกจับกุมแอนน์ แฟรงก์
การเขียนรายชื่อผู้ต้องสงสัยยังคงดำเนินต่อไป และยังคงไม่มีหลักฐานมายืนยัน หรือพิสูจน์หักล้างความเชื่อมโยงใดๆ ที่ตั้งขึ้นมาก่อนหน้านี้ Gertjan Broek หัวหน้านักวิจัยของ บ้านแอนน์ แฟรงค์ (ANNE FRANK HOUSE) ในกรุงอัมสเตอร์ดัม เชื่อว่า การพุ่งเป้าไปที่การค้นหาผู้ส่งข่าวที่อยู่ของแอนน์ แฟรงค์ อาจทำให้บรรดานักวิจัยไม่สามารถค้นพบสาเหตุที่แท้จริง
“การถามว่า ‘ใครทรยศ แอนน์ แฟรงค์’ นั่นหมายความว่าคุณมีสมมติฐานในใจเรียบร้อยแล้ว และทิ้งความเป็นไปได้อื่นๆ ไป” Gertjan กล่าว
เป็นไปได้ว่า ครอบครัวตระกูลแฟรงค์ไม่ได้ถูกทรยศแต่อย่างใด แต่พวกเขาอาจถูกพบเจอโดยบังเอิญ ซึ่งมีโอกาสว่าครอบครัวแฟรงค์ที่ซ่อนอยู่ถูกพบเจอในช่วงของการค้นหาผู้ฉ้อโกงคูปองปันส่วนอาหาร Gertjan กล่าวเสริม
มีข้อเท็จจริง 2-3 ข้อ ที่สนับสนุนสมมติฐานนี้
ข้อแรก เจ้าหน้าที่ชาวเยอรมันและชาวดัตช์ไม่ได้เตรียมยานพาหนะขนส่งในช่วงที่พวกเขามาถึงตัวแอนน์ แฟรงค์ อาจเป็เพราะพวกเขาไม่ได้เตรียมตัวมาก่อน
ข้อสอง หนึ่งในสามเจ้าหน้าที่ซึ่งอยู่ในการจับกุมเป็นเจ้าหน้าที่ผู้ดูแลเรื่องอาชญากรรมทางเศรษฐกิจ
และข้อสุดท้าย ชายสองคนที่จัดหาที่หลบซ่อนและคูปองปันส่วนอาหารในตลาดมืดได้ถูกจับกุมเช่นกัน แต่หนึ่งในสองคนนี้ได้รับการปล่อยตัวโดยไม่ทราบสาเหตุ เป็นไปได้ว่าหนึ่งในสองคนนี้มีข้อตกลงพิเศษกับเจ้าหน้าที่ เมื่อพิจารณาจากข้อเท็จจริงที่ว่า เจ้าหน้าที่ผู้ดูแลเรื่องคูปองปันส่วนอาหารอยู่ในการบุกเข้าจับกุมตัว แอนน์ แฟรงก์ ด้วยเช่นกัน
ภาพบรรยากาศจากตึกที่แอนน์ แฟรงค์ และสมาชิกครอบครัวอีก 7 คน รวมไปถึงครอบครัว van Pel และ Fritz Pfeffer ใช้หลบซ่อน จะทำให้ทราบได้ว่าทั้งเสียงและแสงจากห้องนี้ได้เปิดเผยที่ซ่อนของพวกเขาไปยังเพื่อนบ้านช่างสงสัยได้อย่างไร ภาพถ่ายโดย ULLSTEIN PICTURES DTL, GETTY
แม้ว่าจะเป็นไปได้ที่สมาชิกครอบครัว 8 คนที่หลบซ่อนอยู่จะถูกค้นพบโดยบังเอิญ แต่ Gertjan ยังคงหาหลักฐานสนับสนุนสมมติฐานนี้ไม่ได้ “โชคร้ายที่ยังไม่มีหลักฐานที่นำไปสู่ข้อสรุป แต่ยิ่งคุณมีธงปักไว้ในการสืบหามากเท่าไหร่ คุณยิ่งสามารถจำกัดวงแคบของการสืบหาได้มากขึ้นเท่านั้น” เขากล่าวเสริม
นักสืบสวนอีกกลุ่มหนึ่งที่ประกอบไปด้วยนักนิติวิทยาศาสตร์ นักอาชญาวิทยา และนักวิทยาศาสตร์ข้อมูล หวังว่าจะสามารถจำกัดการค้นหาผู้ร้ายให้เหลือเพียงคนเดียว
ทีมสืบสวนซึ่งนำโดยอดีตเจ้าหน้าที่เอฟบีไอที่เกษียณอายุแล้วอย่าง Vincent Pankoke ได้สืบสวนโดยใช้วิธีการสมัยใหม่ ทั้งการใช้แหล่งข้อมูลในอดีต สัมภาษณ์แหล่งข้อมูลจากทั่วโลก และใช้เทคโนโลยีสืบสวนจากศตวรรษที่ 21 เช่นการใช้เครื่องสแกน 3 มิติ กับห้องที่แอนน์ แฟรงค์ใช้หลบซ่อนเพื่อให้ทราบว่าเสียงจากห้องสามารถทะลุผ่านไปยังอาคารข้างเคียงได้อย่างไร
Edith Frank แม่ของแอนน์ เสียชีวิตในวันที่ 6 มกราคม 1945 ที่ค่ายกักกันเอาช์วิทซ์ 3 สัปดาห์ก่อนการปลดปล่อยค่ายนี้ อนุเคราะห์ภาพถ่ายโดย ANNE FRANK HOUSE
Otto Frank พ่อของแอนน์ เป็นผู้รอดชีวิตคนเดียว หลังเหตุการณ์สงบ เขาย้ายไปอยู่ที่สวิตเซอร์แลนด์และเสียชีวิตในปี 1980 อนุเคราะห์ภาพถ่ายโดย ANNE FRANK HOUSE
ในบรรดาครอบครัวของแอนน์ แฟรงค์ที่ถูกจับกุม มีเพียงอ็อตโต บิดาของแอนน์ที่รอดชีวิตในสงครามมาได้ อาจจะสายเกินไปที่จะค้นหาผู้กระทำผิดมาเข้าสู่กระบวนการยุติธรรม อย่างไรก็ตาม การค้นหาความจริงในครั้งนี้ก็ยังมีประโยชน์ต่อคนอีกหลายคน
“ถ้าเราเข้าใจว่ามีอะไรเกิดขึ้นที่นั่น เราก็จะเรียนรู้ว่า ผู้คนปฏิบัติต่อกันอย่างไร และเพื่อเป็นการเตรียมตัวสู่อนาคต” Emile Schrijver ผู้อำนวยการทั่วไปของพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ชาวยิวและย่านประวัติศาสตร์ชาวยิวในกรุงอัมสเตอร์ดัม กล่าว
เรื่อง SYDNEY COMBS
