73% ขอนายกฯ ต้องเป็น ส.ส. จากพรรคที่ได้ที่นั่งสูงสุด
1% ยอมรับมี "นายกฯ คนนอก"
.
เมื่อวันที่ 21 ตุลาคม 2562 ไอลอว์ได้ชวนผู้ใช้เฟซบุ๊กร่วมกันแสดงความคิดเห็นในประเด็นการกำหนดที่มานายกรัฐมนตรี ตามรัฐธรรมนูญ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของกิจกรรมที่ชวนให้ทุกคนร่วมกันออกแบบ #รัฐธรรมนูญ จากประชาชนเอง โดยให้ทุกคนร่วมกันกดปุ่มแสดงอารมณ์ต่างๆ ซึ่งมีตัวเลือกดังนี้
➊ นายกรัฐมนตรีต้องเป็น ส.ส. เป็นหนึ่งในสามรายชื่อในบัญชีของพรรคการเมืองที่ได้ที่นั่ง ส.ส. มากที่สุด >>> ใครเห็นด้วย กด Love
➋ นายกรัฐมนตรีต้องเป็น ส.ส. เป็นหนึ่งในสามรายชื่อในบัญชีของพรรคการเมืองที่ได้คะแนนดิบจากประชาชน มากที่สุด >>> ใครเห็นด้วย กด Haha
➌ นายกรัฐมนตรี จะเป็น ส.ส. หรือไม่ก็ได้ แต่ต้องเป็นหนึ่งในสามรายชื่อในบัญชีของพรรคการเมืองที่เสนอไว้ก่อนเลือกตั้ง (หลักเกณฑ์ตามรัฐธรรมนูญ 2560) >>> ใครเห็นด้วย กด Wow
➍ นายกรัฐมนตรีต้องเป็น ส.ส. ส่วนระบบ "บัญชีว่าที่นายกฯ" ไม่ต้องมีก็ได้ (หลักเกณฑ์ตามรัฐธรรมนูญ 2540 และ 2550) >>> ใครเห็นด้วย กด Sad
➎ นายกรัฐมนตรี ไม่ต้องเป็น ส.ส. ไม่ต้องอยู่ในบัญชีของพรรคก็ได้ เป็น "คนนอก" ก็ได้ (ตามมาตรา 272) >> ใครเห็นด้วย กด Angry
หลังผ่านไป 6 วัน ผลปรากฏว่า มีคนเข้าร่วมตอบคำถามโดยกดปุ่มแสดงอารมณ์ต่างๆ รวม 877 คน และมีคนร่วมแสดงความคิดเห็น 30 คน ผลเป็นดังนี้
➊ คนกด Love เลือกว่า "นายกรัฐมนตรีต้องเป็น ส.ส. เป็นหนึ่งในสามรายชื่อในบัญชีของพรรคการเมืองที่ได้ที่นั่ง ส.ส. มากที่สุด" สูงที่สุด 640 คน หรือ คิดเป็น 73% ของผู้เข้าร่วมตอบคำถาม
➋ คนกด Sad เลือกหลักการเช่นเดียวกับรัฐธรรมนูญ 2540 และ 2550 ให้ "นายกรัฐมนตรีต้องเป็น ส.ส. ส่วนระบบ "บัญชีว่าที่นายกฯ" ไม่ต้องมีก็ได้" เป็นอันดับสอง 171 คน หรือ คิดเป็น 19.4% ของผู้เข้าร่วมตอบคำถาม
➌ คนกด Wow เลือกหลักกาเช่นเดียวกับที่บัญญัติไว้แล้วในรัฐธรรมนูญ 2560 คือ "นายกรัฐมนตรี จะเป็น ส.ส. หรือไม่ก็ได้ แต่ต้องเป็นหนึ่งในสามรายชื่อในบัญชีของพรรคการเมืองที่เสนอไว้ก่อนเลือกตั้ง" หรือ เลือกว่า ไม่ต้องแก้รัฐธรรมนูญในประเด็นนี้ 36 คน หรือคิดเป็น 4.1% ของผู้เข้าร่วมตอบคำถาม
➍ คนกด Haha เลือกว่า "นายกรัฐมนตรีต้องเป็น ส.ส. เป็นหนึ่งในสามรายชื่อในบัญชีของพรรคการเมืองที่ได้คะแนนดิบจากประชาชน มากที่สุด" ซึ่งเป็นสิ่งที่พรรคพลังประชารัฐกล่าวอ้าง เพื่อจัดตั้งรัฐบาลโดยให้ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา เป็นนายกรัฐมนตรในวันนี้ 21 คน หรือ คิดเป็น 2.4% ของผู้เข้าร่วมตอบคำถาม
➎ คนกด Angry เลือกว่า "นายกรัฐมนตรี ไม่ต้องเป็น ส.ส. ไม่ต้องอยู่ในบัญชีของพรรคก็ได้ เป็น "คนนอก" ก็ได้" หรือเห็นด้วยกับระบบนายกฯ คนนอก ตามมาตรา 272 9 คน หรือ คิดเป็น 1% ของผู้เข้าร่วมตอบคำถาม
อย่างไรก็ดี การสำรวจความคิดเห็นครั้งนี้เป็นหนึ่งในกิจกรรมที่ให้ทุกคนได้ร่วมแสดงความคิดเห็นส่วนตัวเท่านั้น ยังไม่ใช่ผลสรุปสุดท้าย เพราะการรับฟังความคิดเห็นผ่านเฟซบุ๊กยังมีข้ออ่อนหลายประการ ทั้งการเข้าถึงกลุ่มคนที่หลากหลาย และระบบของเฟซบุ๊กที่ไม่สามารถให้คนหนึ่งคนเลือกได้มากกว่าหนึ่งตัวเลือก หรือจัดลำดับความสำคัญจากตัวเลือกหลากหลาย การเปิดบทสนทนาเพื่อคุยกันในประเด็น "ที่มานายกฯ ตามรัฐธรรมนูญ" จึงต้องเดินหน้าต่อไปพร้อมกับประเด็นอื่นๆ ด้วยเช่นกัน
นอกจากนี้ ยังมีความเห็นน่าสนใจที่ส่งเข้ามาด้วย ซึ่งเราคัดเลือกมาดูกันอีกครั้ง เช่น
"เราควรใช้ระบบเหมือนกรุงเทพมหานคร นายกรัฐมนตรีมาจากการเลือกตั้งโดยตรงจากประชาชนทำหน้าที่บริหาร"
"จัดการเลือกนายกโดยตรงไปเลยหมดเรื่อง ลองดูสิ อิอิ"
"ต้องเป็น ส.ส. ในบัญชีของพรรคที่ได้ ส.ส. มากที่สุดครับ...เพราะนี่คือบรรทัดฐานของประชาธิปไตย เกียรติจากการเลือกตั้งโดยประชาชนมันต้องมาจากตรงนี้ครับ"
"จริงๆแล้ว ปัญหามันไม่ได้อยู่ที่นายกจะเป็นส.ส.หรือไม่เป็น ส.ส. แต่ปัญหามันอยู่ที่ ส.ว.มันเสือกมีอำนาจมาเลือกนายกด้วยจึงเกิดปัญหา"
