หนังเรื่องนี้ต้องดูให้ได้ ว่าโดยปริยายมันเป็นบันทึกประวัติศาสตร์ยุคเพิ่งสร้าง ของปรากฏการณ์ ‘นักเรียนเลว’ ก็ว่าได้
ด้วยฝีมือ ‘ถนัดอินเตอร์’ ของ “คนทำหนังดาวรุ่งหน้าใหม่” สรยศ ประภาพันธ์ ซึ่งเคยได้รางวัลผู้กำกับยอดเยี่ยม จากหนังสั้นโดดเด่นของเขาเรื่อง ‘อวสานซาวด์แมน’ ในเทศกาลเวนิสเมื่อ ๕ ปีที่แล้ว
“อานนเป็นนักเรียนตัวอย่าง หรือ Arnold Is A Model Student.” อาจแผกมาตรฐานปกติของนักสร้างหนังสั้น ‘อินดี้ส์’ ไปเล็กน้อย ที่ความยาวของหนังเรื่องนี้ถึง ๘๓ นาที คราวนี้ไปฉายปฐมทัศน์โลกในการประกวด Locarno Film Festival ที่สวิตเซอร์แลนด์
สเตฟาน อิวาซิช หนึ่งในคณะกรรมการคัดเลือกหนังของเทศกาลภาพยนตร์โลการ์โน เขียนแนะนำสรรพคุณของหนังทยเรื่องนี้ว่า “ภาพยนตร์เรื่องนี้ได้รับแรงบันดาลใจมาจากหนังสือชื่อ ‘คู่มือเอาตัวรอดในโรงเรียน’ ของกลุ่มนักเรียนเลว”
ผู้ที่ใส่ใจและสนับสนุนกิจกรรมของเยาวชนคณะราษฎรใหม่ คงทราบแล้วว่าคู่มือดังกล่าว “จัดพิมพ์ขึ้นเพื่อช่วยให้เหล่านักเรียนไทย ได้รับรู้ถึงสิทธิและเสรีภาพของตนเอง” ตามถ้อยความบรรยายของอิวาซิช ที่เอ่ยถึงสรยศไว้อย่างละเอียด
ว่าเขา “ไม่ใช่คนแปลกหน้าของประชาคมหนังสั้นระดับนานาชาติ เพราะนักบันทึกเสียงที่ผันตนมากำกับหนังผู้นี้ เคยมีภาพยนตร์สั้นหลายเรื่องซึ่งได้เข้าฉายที่โลการ์โน” สรยศยังได้รับคัดเลือกให้เข้าร่วม ‘สถาบันฝึกอบรมคนทำหนัง’ ของโลการ์โนด้วย
“จุดเด่นหนึ่งที่หนังยาวเรื่องนี้มีร่วมกับหนังสั้นทุกเรื่องของสรยศ คือ ‘ความเป็นหนังตลก’ และแบบสรยศ คือ “มุ่งมั่นที่จะใช้เสียงหัวเราะเป็นเครื่องมือของการกร่อนเซาะอำนาจ และส่งสารลึกซึ้งทางการเมือง...หนังเรื่องนี้ยังแสดงจุดยืนวิพากษ์ลักษณะเผด็จการในสังคมไทย”
‘อานน’ ตัวละครหลักของหนัง “ไม่ได้เป็นทั้งเด็กมัธยมพั้งก์หัวขบถหรือคนหนุ่มบุคลิกเนิ้ร์ด ตรงกันข้าม เขาคือชายหนุ่มผู้มีความฉลาดปราดเปรื่อง จนได้รับเหรียญรางวัลในการแข่งขันโอลิมปิกวิชาการ” ในมุมมองของอิวาซิช
หนัง ‘อานน’ “พยายามสะท้อนภาพของเหล่าคนรุ่นใหม่ที่ลุกฮือขึ้นก่อกบฏ เพราะพวกเขาไม่เชื่อฟังและไม่ยอมปฏิบัติตามกฎกติกาที่เขียนขึ้นโดยผู้ใหญ่” อันแสดงให้เห็นแรงบันดาลใจจากประสบการณ์จริง ของ ‘นักเรียนเลว’