วันพุธ, สิงหาคม 04, 2564

‘งบกลาง’ คืออะไร? เหตุใดฝ่ายค้านถึงเปรียบเทียบว่า ไม่ต่างกับ ‘ตีเช็คเปล่า’ ให้รัฐบาลประยุทธ์



The MATTER
7h ·

EXPLAINER: ‘งบกลาง’ คืออะไร? เหตุใดฝ่ายค้านถึงเปรียบเทียบว่า ไม่ต่างกับ ‘ตีเช็คเปล่า’ ให้รัฐบาลประยุทธ์
.
การประชุมคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาร่าง พ.ร.บ.งบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2565 (กมธ.งบประมาณ) ครั้งสุดท้าย เมื่อวันที่ 2 ส.ค.2564 มีประเด็นน่าสนใจ เมื่อมีวาระพิจารณาเรื่องงบประมาณ 16,300 ล้านบาทที่ตัดลดจากหน่วยงานต่างๆ โดยมี 2 ข้อเสนอพิจารณา
.
#ข้อเสนอแรก จาก ส.ส.พลังประชารัฐ ที่ขอไปไว้ในงบกลาง 10,000 ล้านบาท ที่เหลือกระจายให้กรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่น สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร สำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา และสำนักงานอัยการสูงสุด
.
#ข้อเสนอที่สอง จาก ส.ส.ก้าวไกล ที่ขอไปให้กรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่น 13,200 ล้านบาท ส่วนที่เหลือกระจายให้สำนักงานกองทุนหลักประกันสุขภาพ กองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา กองทุนการออมแห่งชาติ
.
แต่ผลการลงมติใน กมธ.งบประมาณ พบว่า เสียงข้างมาก 35 เสียง (ตัวแทนของพลังประชารัฐ เพื่อไทย และพรรคอื่นๆ) ต่อ 7 เสียง (ตัวแทนของก้าวไกลและประชาชาติ) ไม่เลือกตั้ง 2 ข้อเสนอ แต่ให้นำเงินทั้งหมดไปไว้ใน ‘งบกลาง’
.
เราจะขอพักเรื่องความขัดแย้งที่ตามมา ระหว่างเพื่อไทย-ก้าวไกล 2 พรรคแกนนำฝ่ายค้าน ที่ลงมติไม่ตรงกันไว้ก่อน เพื่อไปอธิบายว่า ‘งบกลาง’ ที่ว่าคืออะไร แล้วเหตุใดหลายๆ คนถึงบอกว่าไม่ต่างกับตีเช็คเปล่าให้กับ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา
.
1.) ตามปกติแล้วในการจัดทำงบประมาณรายจ่ายประจำปี จะมีการจัดสรรงบประมาณไปให้กับหน่วยงานต่างๆ ล่วงหน้า ในปีงบประมาณนั้นๆ (ระหว่างเดือน ต.ค.ของปีปฏิทินก่อน ถึงเดือน ก.ย.ของปีปฏิทินนี้) ยกเว้น ‘งบกลาง’ ซึ่งเหมือนการเอาเงินมากองไว้ตรงกลาง เพื่อจัดสรรให้หน่วยงานต่างๆ ในอนาคต หรือใช้จ่ายในกรณีที่ฉุกเฉินหรือจำเป็นด้วย
.
2.) มาตรา 15 ของ พ.ร.บ.วิธีการงบประมาณ พ.ศ.2561 ให้นิยามคำว่า ‘งบกลาง’ ไว้ว่า หมายถึง “งบประมาณรายจ่ายที่ตั้งไว้เพื่อจัดสรรให้แก่หน่วยรับงบประมาณใช้จ่าย โดยแยกต่างหากจากงบประมาณรายจ่ายของหน่วยรับงบประมาณ และให้มีรายการเงินสํารองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจําเป็นด้วย”
.
3.) อำนาจในการบริหารงบกลางจะอยู่ที่ ‘ฝ่ายบริหาร’ หรือรัฐบาล เพื่อความคล่องตัวและรองรับเหตุฉุกเฉินที่ไม่รู้ว่าจะเกิดอะไรขึ้นในอนาคต ‘ฝ่ายนิติบัญญัติ’ จึงทำได้เพียงอนุมัติกรอบวงเงินไว้กว้างๆ เท่านั้น - แตกต่างจากการจัดสรรงบประมาณให้กับหน่วยงานต่างๆ ที่จะต้องมีการทำรายการขอใช้เงินมาประกอบการพิจารณาด้วย ทำให้ถูกมองว่างบกลางโปร่งใสน้อยกว่างบที่จัดสรรให้กับหน่วยงานต่างๆ
.
4.) หลายคนจึงเทียบงบกลางกับ ‘เช็คเปล่า’ คือไม่รู้ว่ารัฐบาลจะนำไปใช้จ่ายอะไรบ้าง นั่นเอง
.
5.) ช่วงห้าปีหลัง สัดส่วนงบกลางต่องบทั้งหมดของรัฐบาลมีเพิ่มมากขึ้นเกือบทุกปี
ปีงบประมาณ 2564 - งบกลาง 614,616 ล้านบาท คิดเป็น 18.7% ของงบประมาณทั้งหมด
ปีงบประมาณ 2563 - งบกลาง 518,770 ล้านบาท คิดเป็น 16.2% ของงบประมาณทั้งหมด
ปีงบประมาณ 2562 - งบกลาง 471,532 ล้านบาท คิดเป็น 15.7% ของงบประมาณทั้งหมด
ปีงบประมาณ 2561 - งบกลาง 415,584 ล้านบาท คิดเป็น 14.3% ของงบประมาณทั้งหมด
ปีงบประมาณ 2560 - งบกลาง 406,016 ล้านบาท คิดเป็น 14.9% ของงบประมาณทั้งหมด
.
6.) ย้อนกลับมาเรื่องที่ ส.ส.ฝ่ายค้าน จากเพื่อไทย-ก้าวไกล ลงมติในเรื่องการโยกงบประมาณ 16,300 ล้านบาท ในที่ประชุม กมธ.งบประมาณแตกต่างกัน โดยเพื่อไทยอ้างถึงรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ.2560 มาตรา 144 ว่าให้อำนาจ ส.ส.ซึ่งเป็น กมธ.งบประมาณ ในการ ‘ตัดงบ’ เท่านั้น แต่ไม่สามารถ ‘โยกงบ’ ได้
และการให้เงินกลับไปที่งบกลาง น่าจะเป็นประโยชน์ต่อการแก้ไขปัญหา COVID-19 ที่มีความเร่งด่วน มากกว่า
.
7.) เพื่อไทยยังระบุว่า แม้จะเดินหน้าติดตามตรวจสอบการใช้งบประมาณของรัฐบาลต่อไป ไม่ว่าจะงบกลางหรืองบรายจ่ายอื่นๆ คู่ขนานไปกับการยื่นอภิปรายไว้วางใจนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีเป็นรายบุคคล โดยคาดว่าจะสรุปรายชื่อได้ในวันที่ 13 ส.ค.2564 และยื่นญัตติต่อประธานสภาผู้แทนราษฎร ในวันที่ 16 ส.ค.2564
.
8.) การใช้จ่ายงบกลางยังต้องติดตามกันต่อไป เช่นเดียวกับความขัดแย้งระหว่าง 2 พรรคแกนนำฝ่ายค้านที่ทวีความรุนแรงและลึกซึ้งขึ้นทุกขณะ
.
.
อ้างอิงจาก
https://www.thairath.co.th/news/politic/2155781
https://library.parliament.go.th/th/radioscript-rr2564-jan1
https://www.facebook.com/.../a.104388194.../367627898202570/
https://www.facebook.com/.../a.52793138.../4567706469928922/
http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2560/A/040/1.PDF
#Eaplainer #งบกลาง #TheMATTER