คนที่เราเชื่อว่าเขาเป็นคนดีเก่ง เขาดีจริงๆ หรือเปล่า? กษัตริย์นี่แหละ ผู้สร้างโฆษนาชวนเชื่อรุ่นแรกๆ

Umbel Art Experience Design
October 13 at 5:00 AM ·

[ขอสาร(ะ)ภาพ] เมื่อกษัตริย์สร้างเฟคนิวส์!
คนที่เราเชื่อว่าเขาเป็นคนดี เขาดีจริงๆ หรือเปล่า? หรือเรื่องราวต่างๆ ที่เรารู้มาจะเป็นเพียง “เฟคนิวส์” ที่ใช้ประชาสัมพันธ์ให้เราเชื่อว่าเขาเป็นคนดี เรียกอีกอย่างก็คือ “โฆษณาชวนเชื่อ” โดยเฉพาะถ้าเรื่องนั้นบอกเล่าผ่านศิลปะ มันก็อาจจะแยบยลจนเราไม่รู้ตัวว่าโดนหลอกซะแล้ว!
.
วันนี้เรามีเรื่องเล่าสนุกๆ เป็นตัวอย่าง “เฟคนิวส์” ที่พยายามใช้ศิลปะมาหล่อหลอม (และมอมเมา)ความคิดผู้คน ผ่านเรื่องราวของ “กษัตริย์อัสเชอร์บานิปาล” ผู้ฆ่าสิงโตด้วยมือเปล่า!
-------------------------
ย้อนกลับไปในยุคเมโสโปเตเมีย ตอนนั้นมีอาณาจักรที่ยิ่งใหญ่ชื่อว่า “อัสซีเรีย” กำลังเจอปัญหาใหญ่ คือฝูงสิงโตมักจะบุกเข้ามาเพื่อขโมยปศุสัตว์ และบางครั้งฆ่าประชาชนอย่างเหี้ยมโหด ทำให้กษัตริย์อัสเชอร์บานิปาล พระราชาแห่งอัสซีเรีย ต้องกอบกู้สถานการณ์
.
แต่แทนที่กษัตริย์อัสเชอร์บานิปาลจะแก้ปัญหาด้วยนโยบายต่างๆ เพื่อป้องกันสิงโต เขากลับรับมือวิกฤติครั้งนี้ด้วย “ภาพแกะสลักนูนบนหิน” (!?)
.
งานศิลปะชิ้นนี้บันทึดเหตุการณ์ที่กษัตริย์อัสเชอร์บานิปาลต่อสู้กับสิงโต 18 ตัว ในช่วงระยะเวลาหลายปี บางภาพก็ยิงธนู บ้างก็ใช้ดาบหรือหอก แต่ที่พีคที่สุดคือภาพที่เขาใช้ “มือเปล่า” ฆ่าสิงโตอย่างกล้าหาญ เรียกได้ว่าคนรุ่นหลังมาดูก็คงจะชื่นชมในความเก่งและความเด็ดเดี่ยวของเขา สุดยอดไปเลยนะพระราชา!!
.
.
แต่ความเป็นจริง จะมีมนุษย์คนไหนที่สู้กับสิงโตด้วยมือเปล่าได้เหรอ? อืม… คำตอบก็คือไม่มี เพราะว่าแรงของมนุษย์ไม่มีทางสู้กับแรงของสิงโตได้เลย คือถ้าบังเอิญเจอสิงโตที่บาดเจ็บก็อาจจะทำได้นะ แต่ถ้าสิงโต 18 ตัวนี่ คุณพี่ต้องเป็นซูเปอร์แมนแล้วอ่ะ
.
เพราะฉะนั้น เรื่องราวที่พระราชาแห่งอัสซีเรียได้ต่อสู้กับสิงโตอย่างอาจหาญก็เป็นแค่ “เฟคนิวส์” ที่ถูกถ่ายทอดผ่านงานศิลปะเท่านั้น หลักฐานก็คือรายละเอียดเล็กๆ ในภาพแกะสลักอย่าง “ต่างหู” ที่ช่างแกะสลักแอบใส่เข้ามาอย่างแนบเนียน
.
ต่างหูของกษัตริย์อัสเชอร์บานิปาลถูกแกะสลักเป็นรูปพระอาทิตย์ ซึ่งสำหรับชาวอัสซีเรีย พระอาทิตย์มีความหมายที่สื่อถึง “สิงโต” และ “เทพเจ้า” นั่นทำให้ความหมายของภาพนี้เปลี่ยนไป เพราะทั้งสองฝั่งเป็นตัวแทนของสิ่งเดียวกัน
.
“สิ่งเดียวที่จะสังหารเทพเจ้า(หรือสิงโต)ได้ ก็คือพลังของเทพเจ้า ไม่ใช่กษัตริย์อัสเชอร์บานิปาล”
.
นักประวัติศาสตร์เชื่อว่า พระราชาแห่งอัสซีเรียไม่ได้ต่อสู้กับสิงโตเพื่อปกป้องประชาชน แต่เขาสร้างเฟคนิวส์ด้วยการสั่งให้ช่างแกะสลัก “เรื่องราวลวงโลก” หวังให้คนรุ่นหลังเชื่อว่าเขาแข็งแกร่งจริงๆ แต่ศิลปินคนนี้ดันแสบ แอบใส่ตำนานความเชื่อเก่าแก่เข้าไป เพื่อซ่อนความหมายให้คนรุ่นหลังได้เข้าใจ
.
สุดท้ายแล้ว กษัตริย์แห่งอัสซีเรียที่เราคิดว่าเข้มแข็งและทำทุกอย่างเพื่อประชาชน จริงๆ ก็เป็นแค่คนขี้ขลาด ที่เก่งแต่โปรโมทตัวเองเท่านั้นแหละ!
.
#UmbelArtExperienceDesign #FakeNews #Propaganda #Ashurbanipal
—----------------------
อ้างอิง:
https://www.bbc.com/.../20210325-the-lion-hunt-of...
https://en.wikipedia.org/wiki/Lion_Hunt_of_Ashurbanipal
https://www.apollo-magazine.com/ashurbanipal-british-museum/