มันช่างแดกดัน ‘irony’ เสียนี่กระไร พี่สาวของ ‘ต้าร์’ วันเฉลิม สัตย์ศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งรณรงค์ทวงถาม ‘คนหาย’ น้องชายของเธอ ซึ่งถูกอุ้มไปจากหน้าคอนโดที่พักลี้ภัยในกรุงพนมเปญเมื่อสองปีที่แล้ว กลับโดนตั้งข้อหา พรก.ฉุกเฉิน ๒ คดี
วานนี้มีกิจกรรมรำลึกครบสองปีการอุ้มหายวันเฉลิม ที่ทางการไทยไม่แยแส ทั้งที่ ‘เจน’ สิตานัน สัตย์ศักดิ์สิทธิ์ และกลุ่มเพื่อนต้าร์ทำการค้นหาและรวบรวมหลักฐาน ดำเนินการทางศาลในกรุงพนมเปญ และส่งให้หน่วยงานไทย
หลักฐานบางส่วนที่เคยปรากฏอยู่หน้าโซเชียลของวันเฉลิม ณ บัดนี้ถูก “ทำให้ช่องทางโซเชียลหายไป รวมถึงขอระงับไปที่ผู้ให้บริการเครือข่าย (service provider)” เป็นการทำให้เหตุที่เกิดกับวันเฉลิมเงียบหายไป เนื่องเพราะพัวพัน ‘เบื้องสูง’
ไม่เพียงเป็นข้อสงสัย หลายคนในส่วนที่เป็นเพื่อนนักกิจกรรมของผู้สูญหายและญาติมิตร เชื่อว่าต้าร์ประสบชะตากรรมเช่นเดียวกับนักกิจกรรมวิจารณ์สถาบันกษัตริย์ ผู้ลี้ภัยในประเทศลาวที่ถูกอุ้มฆ่า ๗-๘ คน โดยกลุ่มทหาร-ตำรวจไทยภายใต้การนำของ ‘ค้อค’
ข้อสำคัญมันเกี่ยวกับระบบยุติธรรมและความปลอดภัยในชีวิตของประชาชนในประเทศ ภายใต้ร่างกฎหมาย ‘ป้องกันและปราบปรามการทรมานและการกระทำให้บุคคลสูญหาย’ ซึ่งนอกจากเปิดช่องทางให้มีการดำเนินคดีทางอาญาแล้ว
“กฎหมายนี้สามารถเยียวยาผู้เสียหายที่ครอบคลุมถึงญาติ” ของผู้ถูกอุ้มหาย อย่างเช่นพี่สาวของต้าร์ด้วย พรเพ็ญ คงขจรเกียรติ ผู้อำนวยการมูลนิธิผสานวัฒนธรรม อดีตกรรมาธิการพิจารณาร่าง กม. กล่าวระหว่างกิจกรรมที่สวนครูองุ่น ซอยทองหล่อ
หลักการดังกล่าวได้รับความเห็นชอบจากกลุ่มคนในวงกว้าง แม้กระทั่ง ชัชชาติ สิทธิพันธุ์ ผู้ว่า กทม.ที่กำลังดังระเบิดว่าเป็นคนของประชาชน ยังเคยโพสต์ว่า “ไม่ควรมีใครจะต้องถูกอุ้มหาย คุมขัง กลั่นแกล้ง ลิดรอนสิทธิ หรือทำอันตรายใดๆ
เพียงเพราะมีความคิดเห็นที่แตกต่าง” เขาเขียนข้อความเพื่อเป็นกำลังใจให้กับครอบครัวของต้าร์ เมื่อ June 8, 2020 ส่ย้อนแย้ง
มื่อ สมศรี บุญนัม เปิดเผยในการเล่าความที่งาน “นินทากันสักนิด มิตรวันเฉลิม” โดยการร่วมจัดของแอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล ประเทศไทย กับมูลนิธิผสานวัฒนธรรม ถึงภาพโด่งดังของชัชชาติ สวมชุดดำเสื้อแขนกุดกางเกงขาสั้น
มือถือถุงแกงเดินเท้าเปล่าเข้าวัดบูรพาราม นั้นเป็นภาพที่ถ่ายโดย ‘วันเฉลิม’ ซึ่งติดตามรัฐมนตรีไปตรวจราชการจังหวัดสุรินทร์ แต่วันนี้ผู้ว่าฯ ชัชชาติได้รับคำชมจาก กปปส.สองคน สกลธี ภัททิยกุล และพุทธิพงษ์ ปุณณกันต์
มีเสียงวิจารณ์การตอบคำถามเกี่ยวกับกฎหมายอาญามาตรา ๑๑๒ ของชัชชาติต่อ ‘รุ้ง’ ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล ว่านี่คือแนวทางที่ถูกต้อง เอาแค่อย่าให้นำมาใช้ทำร้ายกันทางการเมืองเท่านั้นก่อน ส่วนรายนี้ Thongsri Poonchai ชี้ว่าอย่าบุ่มบ่าม
“เขาโตแล้วเขาไม่แหวกหญ้าให้งูตื่นหรอกครับ เขาค่อยๆ เผาบริเวณรอบๆ จากไกลๆ ตามกำลังและอุปกรณ์ที่มีครับ ไม่ใจร้อนเข้าไปคนเดียวมือเปล่าให้งูฉกหรอกครับ” แต่การอุ้มหายวันเฉลิม ทั้งที่เขาไม่ถึงขั้นกลุ่มผู้ลี้ภัยในลาวล่ะ
ลักษณะงูพิษเข้าบ้าน ซุกอยู่บนหัวนอน ระรานชีวิตส่วนตัวของเรา ย่อมมีโอกาสมากที่จะไปแตะเข้า แล้วโดนฉกกัดอาจถึงตาย จะให้ทำอย่างไร เขี่ยงูออกไป (เดี่ยวมันก็มาอีก) ฆ่างูทิ้ง (โหดร้ายใจอำมหิต) หรือย้ายที่นอน ย้ายบ้านหนี หลายคนรุ่นนี้คิดกัน
(https://prachatai.com/journal/2022/06/98929, https://www.facebook.com/TheReportersTH/posts/mDml และ https://www.facebook.com/RatsadonNews/posts/406823488078040)