วันพุธ, ตุลาคม 29, 2568

ทำไมฝรั่งเศสสร้าง 'คนคิด' แต่ไทยสร้าง 'คนดี'?


ทำไมฝรั่งเศสสร้าง 'คนคิด' แต่ไทยสร้าง 'คนดี'? | The Secondary Podcast

The Secondary Podcast

Oct 24, 2025 

คุณเคยสงสัยไหมว่า "การศึกษา" ที่เราผ่านกันมาทั้งชีวิต แท้จริงแล้วถูกออกแบบมาเพื่อเป้าหมายอะไรกันแน่? มันมีไว้เพื่อสร้าง "คนเก่ง" "คนดี" หรือ... "คนแบบที่รัฐต้องการ"?

เรื่องราวนี้เปิดโปง "พิมพ์เขียว" ที่ซ่อนอยู่เบื้องหลังห้องเรียนของเด็ก ม. ปลาย สองคน: 'อะเมลี' ในฝรั่งเศส ที่ต้องตอบคำถาม 4 ชั่วโมงว่า "รัฐมีไว้เพื่อความยุติธรรมหรือไม่?" และ 'อาร์ม' ในไทย ที่ต้องอธิบาย "หลักเศรษฐกิจพอเพียงกับการเป็นพลเมืองดี" ทำไมประสบการณ์ชี้ชะตาของพวกเขาสองคนถึงได้แตกต่างกันราวอยู่คนละโลก?

ใน The Secondary Podcast ซีรีส์ 'Field Notes' เอพิโสดนี้ เราจะออกเดินทางภาคสนามไป "แกะรอย" พิมพ์เขียวลับที่ซ่อนอยู่ในการออกแบบ "พลเมือง" ของสองประเทศนี้

สิ่งที่คุณจะได้ค้นพบในเอพิโสดนี้:

🔹 'คลาสเดอฟิโลโซฟี': ทำไมฝรั่งเศสถึง "บังคับ" ให้เด็กอายุ 18 ทุกคนต้องสอบปรัชญา เพื่อพิสูจน์การเป็น "พลเมืองนักวิพากษ์"?
🔹 'พลเมืองผู้มีคุณธรรม': พิมพ์เขียวของไทยคืออะไร? และทำไมเราถึงหลอมรวม "ศาสนา-หน้าที่พลเมือง-เศรษฐกิจพอเพียง" ไว้ในวิชาเดียว?
🔹 'อเกรเกซิยง' (l'agrégation): เผยกลไกการสอบแข่งขันสุดโหด 7 ชั่วโมง ที่รัฐฝรั่งเศสใช้ "ผลิต" นักคิดและครูปรัชญาระดับหัวกะทิของชาติ!
🔹 กลไกที่หายไป: ทำไมไทยถึง "ไม่มี" ระบบผลิตนักคิดแบบรวมศูนย์ แล้วเราสร้าง "นักปรัชญา" ของเราขึ้นมาได้อย่างไร?
🔹 ปัญญาชนสองแบบ: ทำไมปัญญาชนฝรั่งเศส (อย่าง ฟูโกต์) ถึงเป็นซูเปอร์สตาร์ที่รัฐรับรอง แต่นักคิดไทย ถึงกลายเป็น "นักกิจกรรม" ที่ต้องปะทะกับรัฐ?

เราจะไม่อ่านเปเปอร์ที่น่าเบื่อ แต่จะพาคุณไปฟังเสียงจำลองเหตุการณ์การสอบวัดระดับของทั้งสองประเทศ เพื่อทำความเข้าใจ "ระบบ" ที่อยู่เบื้องหลังห้องสอบทั้งสองแบบ และมันทำงานอย่างไร

นี่คือการเดินทางเพื่อเปิดโปงว่า "ห้องเรียน" ได้ออกแบบ "ความคิด" ของเราเกี่ยวกับรัฐ ชาติ และคุณธรรม มากกว่าที่เราเคยจินตนาการไว้แค่ไหน

https://www.youtube.com/watch?v=ulWNqYOzw64