
iLaw
10 hours ago
·
10 กันยายน 2568 ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยคดีที่รัฐสภาส่งเรื่องให้พิจารณาว่าจะต้องทำประชามติตลอดกระบวนการเขียนรัฐธรรมนูญใหม่ว่าให้ทำประชามติมากสุด 3 ครั้งหรือน้อยสุด 2 ครั้งโดยสามารถประชามติครั้งที่ 1 และ 2 ในครั้งเดียวกันได้ แต่รัฐสภาไม่อาจให้ประชาชนเลือกผู้ร่างรัฐธรรมนูญ (สสร.) โดยตรง
มูลเหตุคำวินิจฉัยนี้มาจากการที่สว.เปรมศักดิ์ เพียยุระ และวิสุทธิ์ ไชยณรุณ สส.พรรคเพื่อไทย ได้เสนอญัตติให้ส่งศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยอำนาจหน้าที่ของรัฐสภา เมื่อวันที่ 17 มีนาคม 2568 และรัฐสภามีมติส่งศาลให้วินิจฉัยปัญหานี้
เมื่อพิจารณาคำถามที่ยื่นต่อศาลรัฐธรรมนูญของผู้เสนอญัตติทั้งสองคน พบว่าไม่มีคำถามใดกล่าวถึง ประเด็นการตั้ง สสร. โดยเปรมศักดิ์ เพียยุระ ได้เสนอคำถามสองข้อด้วยกัน คือ
1.รัฐสภามีอำนาจพิจารณาและลงมติร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมที่มีการเพิ่มหมวด 15/1 การจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ โดยที่ยังไม่มีการดำเนินการจัดให้มีการออกเสียงประชามติว่า ประชาชนประสงค์จะให้มีรัฐธรรมนูญฉบับใหม่หรือไม่เสียก่อนได้หรือไม่
2.หากรัฐสภามีอำนาจพิจารณาและลงมติร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมได้แล้ว การดำเนินการจัดให้มีการออกเสียงประชามติว่าประชาชนประสงค์จะให้มีรัฐธรรมนูญฉบับใหม่หรือไม่ สามารถกระทำภายหลังที่รัฐสภาให้ความเห็นชอบร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมแล้ว โดยทำพร้อมกับการทำประชามติว่า ประชาชนเห็นชอบกับร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมหรือไม่ ได้หรือไม่ อย่างไร
ส่วนวิสุทธิ์ ไชยณรุณ ได้ระบุคำถามที่ขอให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่า “รัฐสภาจะพิจารณาและลงมติร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมที่มีบทบัญญัติให้จัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ โดยยังไม่มีผลการออกเสียงประชามติว่าประชาชนประสงค์จะให้มีรัฐธรรมนูญใหม่ได้หรือไม่”
คำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญที่ว่า "รัฐสภาไม่อาจให้ประชาชนเลือกผู้ร่างรัฐธรรมนูญได้โดยตรง" อยู่ในประเด็นวินิจฉัยแรกที่ว่า รัฐสภามีอำนาจริเริ่มหรือแสดงความต้องการเพื่อจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ หรือไม่ โดยที่คำร้องของเปรมศักดิ์และวิสุทธิ์ไม่ได้เกริ่นหรือถามในประเด็นนี้แต่อย่างใด
ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัย "แถม" ในประเด็นสสร.ว่า รัฐสภามีอำนาจริเริ่มหรือแสดงความต้องการเพื่อจัดทำรัฐธรรมนูญใหม่ได้ แต่ต้องให้ประชาชนออกเสียงประชามติว่าสมควรมีรัฐธรรมนูญฉบับใหม่หรือไม่เสียก่อน ทั้งนี้ การจัดทำร่างรัฐธรรมนูญใหม่จะต้องเป็นไปตามหมวด 15 การแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญด้วย ซึ่งรัฐสภามีอำนาจแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญได้ "แต่รัฐสภาไม่อาจให้ประชาชนเลือกผู้ร่างรัฐธรรมนูญได้โดยตรง"
https://www.facebook.com/photo?fbid=1197074535799497&set=a.625664036273886
https://www.facebook.com/watch/?v=1508743810485455

