ปัญหา 'วัวพันหลัก' ของกฎหมาย คสช. ทั้งประกาศ ปปช. และอำนาจ กกต.

ปัญหาของประกาศคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ เรื่องกำหนดให้นายกและกรรมการสภามหาวิทยาลัย รวมทั้งอธิการบดีในสถาบันอุดมศึกษาของรัฐ ต้องยื่นบัญชีทรัพย์สินและหนี้

ไม่ได้อยู่ที่คนร่าง ‘รู้มาก’ เสียจนเป็น ‘วัวพันหลัก’ เท่านั้น หากยังเป็นการออกกฎหมายสไตล์ คสช. เหมือนแม่ทัพนายกองออกคำสั่งกำลังพล ง่ายๆ รวดเร็ว เสียจนข้ามกระบวนการกลั่นกรอง ทั้งจากผู้ชำนาญในสาขาและการประชาพิจารณ์

จนทำให้ปรมาจารย์ของการออกกฎหมายตามใจ คสช. อย่างนายมีชัย ฤชุพันธุ์เอง ต้องวิ่งแจ้นไปลาออกจากการกรรมการสภามหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์ แม้จะอ้างว่า “ไม่ใช่เพราะกลัวการตรวจสอบ แต่ไม่อยากวุ่นวาย”

นายมนตรี นุ่มนาม หนึ่งในกรรมการ ๑๒ คน (รวมถึงนายมีชัย) ให้ข้อแก้ตัวเรื่องไม่อยากวุ่นวายว่า “เพราะหากเกิดข้อผิดพลาด จะทำให้เกิดความเสียหาย ไม่ว่าจะเป็นตนเอง ภรรยา หรือกระทั่งบุตร หากลืมแจ้งข้อมูลอะไรเพียงนิดเดียวอาจเกิดปัญหา ถูกอายัติบัญชีมีผลกระทบกับธุรกิจ”

ซึ่งก็เป็นข้ออ้างอย่างคนรู้มาก ในเมื่อบรรดาผู้ที่จะต้องยื่นบัญชีทรัพย์สินเหล่านี้ล้วนเป็นผู้ทรงคุณวุฒิ เป็นนักวิชาการ เป็นครูบาอาจารย์ ย่อมจะต้องรอบรู้ รอบคอบ และรอบจัดกับงานในหน้าที่รับผิดชอบ เรื่องผิดพลาด หลงลืม ไม่มีเสรีที่จะปล่อยให้เกิดขึ้นได้อยู่แล้ว

โดยเฉพาะตัวนายมีชัยเองนั้นเป็นถึงประธานกรรมการร่างรัฐธรรมนูญ เป็นผู้กำหนดหลักเกณฑ์มาตรา ๒๓๔ ไว้ในรัฐธรรมนูญ ให้เจ้าหน้าที่ของรัฐต้องยื่นบัญชีทรัพย์สิน ทั้งของตนเอง คู่สมรส และบุตรที่ยังไม่บรรลุนิติภาวะ (วรรค ๓)

ทำให้ ปปช. ต้องไปทำกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญต่อการนี้ขึ้นมา ระบุกรรมการและผู้บริหารมหาวิทยาลัยที่เป็นการดำเนินการของรัฐ จนมีประกาศในราชกิจจานุเบกษาออกมากำหนดฐานะและตำแหน่งบุคคลต่างๆ ที่เข้าข่าย เกิดการโกลาหลกันขนานใหญ่ในหมู่กรรมการสภามหาวิทยาลัย

เมื่อวันก่อนมีข่าวว่าสภามหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณ์จะชวนกันลาออกทั้งทีม ต่อมาก็คนดังอย่าง ดำรง พุฒตาล ประกาศจะลาออกจากราชภัฏสองแห่งที่ตนเป็นกรรมการอยู่ มาถึงราชภัฏราชนครินทร์ที่นายมีชัยเป็นกรรมการก็พากันลาออกทั้งแผง

ร้อนถึงที่ประชุมอธิการบดีนัดกันไปถกเรื่องนี้กันเครียด ได้เรื่องว่า ‘ไม่เอาด้วย’ กับประกาศ ปปช. ที่ว่า “มีมติเสนอให้ ป.ป.ช.พิจารณาทบทวนประกาศดังกล่าว” อ้างว่าจะทำให้เกิดปัญหามากมาย เช่นไม่ครบองค์ประชุม ไม่สามารถกำหนดหลักสูตร และ/หรืออนุมัติปริญญา “อาจส่งผลกระทบต่อนักศึกษา” ได้

 

นี่ไง เป็นเรื่องใหญ่ขึ้นมาเชียวละ ทั่นประธานที่ประชุม สุชัชวีร์ สุวรรณสวัสดิ์ แจงว่า “เป็นการสร้างภาระให้แก่ผู้ที่ต้องยื่นทรัพย์สินมากเกินควร รวมทั้งต้องยื่นทรัพย์สินของคู่สมรสและบุตรด้วย ขณะเดียวกันระยะเวลาที่กำหนดไว้ในประกาศ เพียง ๖๐ วัน ไม่เพียงพอต่อการดำเนินการ”

รมว.ศึกษาฯ ธีระเกียรติ เจริญเศรษฐศิลป์ ถึงกับต้องออกมาฉุดใหญ่ “ฝากขอร้องว่าอย่าเพิ่งลาออก ขอให้ทุกคนใจเย็นๆ ขณะนี้รัฐบาลกำลังหาทางออกให้”

(https://www.thaipost.net/main/detail/21557 และ https://www.thaipost.net/main/detail/21545)

ทางออกที่ว่า ไม่น่าจะเป็นการยกเลิกหรืองดบังคับใช้ประกาศ ปปช.ดังกล่าว ถ้าทำอย่างนั้นโดนแน่ อย่างน้อยๆ ก็ตราหน้า ‘เขียนด้วยมือ ลบด้วยเท้า’ อย่างไม่เบาก็เป็น ‘ผู้รักษากฎหมายละเมิดกฎหมาย (ม.๑๐๒) เสียเอง’ ดังที่ วีระ สมความคิด ดักทางไว้

 

“ในฐานะที่เป็นผู้ร่างรัฐธรรมนูญที่อ้างว่าเป็นฉบับปราบโกงและมีแนวคิดเพื่อปฏิรูปการเมือง และหาก คสช.หรือรัฐบาลยอมลดเงื่อนไขหรือหลักเกณฑ์เพื่อยกเว้นให้บุคคลเหล่านี้ จะให้ตอบเหตุผลให้สังคมสาธารณะมีความเชื่อถือได้อย่างไร”

(https://www.matichon.co.th/politics/news_1215403)

นี่ละที่ว่า ‘วัวพันหลัก’ พอหนักเข้าก็จะเป็น ‘งูกินหาง’ ตัวเอง เหมือนอย่าง กกต. กำลังจะเจอ เมื่อ พรป. ให้อำนาจล้นพ้นในการจัดเลือกตั้ง ครั้นทางสหภาพยุโรปติดต่อขอเข้ามาสังเกตุการณ์เลือกตั้งปี ๒๕๖๒ นี้ เช่นที่เคยทำมาแล้วสองครั้ง

คราวนี้ต่างกว่าครั้งก่อนๆ อยู่หน่อยตรงที่จะมีเจ้าหน้าที่ราว ๒๐๐-๔๐๐ คน ลงทั่วทุกพื้นที่ “ซึ่งถือว่าจำนวนมากอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน” จนทำให้ กกต.ชักจะสั่น ยังไม่กล้าให้คำตอบเขาในทันใด ประธาน กกต. อิทธิพร บุญประคอง ขอไปปรึกษากระทรวงต่างประเทศ (ที่ประกาศแล้วว่าไม่เอา) ดูก่อน

 

แม้นว่าถูกนักข่าวซัก “ต้องถามความเห็นจาก คสช. ก่อนตัดสินใจหรือไม่” นายอิทธิพรตอบว่า “ยังไม่คิดว่า กกต. จะต้องไปขออนุมัติหรืออนุญาตจาก คสช. เพราะเป็นเรื่องการจัดการเลือกตั้ง (ที่ พรป.ให้อำนาจไว้) โดยแท้”

(https://prachatai.com/journal/2018/11/79523)

แต่ถ้า คสช.ติงมา “เราก็อาจนำประกอบการพิจารณา คือความเห็นของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง” กกต.รับฟังทั้งนั้น รวมถึง กอ.รมน. ‘พ่องทุกองค์กร’ ส่วนความเห็นประชาชนธรรมดาทั่วไปล่ะจะฟังมั้ย ขออภัย อันนี้ไม่มีสื่อไหนถาม