ยอดขายตก นักเคลื่อนไหวในเยอรมนีได้ฉายข้อความไปยังโรงงาน Tesla โดยติดแท็ก Elonmusk โดยมีชื่อ "Hitler Salute" ต่อต้านการสนับสนุนอย่างเปิดเผยของมัสก์ต่อกลุ่มขวาจัด องค์กรและนักการเมืองที่เหยียดผิว ฟาสซิสต์ pic.twitter.com/pZDlj7tIzf
— แมวเกเร (@Unrulycat2511) January 26, 2025
https://x.com/kakasloi/status/1882748222487355676
เยอรมนี มีเรื่องเล่า
23 hours ago
·
เล่าเรื่อง… การใช้สัญลักษณ์นาซีในประเทศเยอรมนี ผิดกฎหมายอาญา มีโทษจำคุก-ปรับ
.
สืบเนื่องมาจากกรณีที่อีลอน มัสก์ได้ทำท่าที่เหมือนการเหยียดแขนขวา ชูไปด้านหน้า มือเหยียดตรงในพิธีสาบานตนของประธานาธิบดีทรัมป์ ทำให้เกิดการวิพากษ์วิจารณ์ว่านี่คือท่า Nazi salute หรือเปล่า แม้เจ้าตัวและผู้สนับสนุนมัสก์จำนวนมากจะออกมาปฏิเสธว่าไม่ใช่ โดยอธิบายว่านี่คือท่าทักทายสมัยโรมัน หรือนี่คือท่าปาหัวใจก็ตาม แต่คนเยอรมัน (รวมไปถึงกลุ่มขวาจัด นีโอนาซีต่างๆ) บอกว่า มันใช่แน่ๆ ทำให้มีปฏิกิริยาต่อกรณีนี้ไปต่างๆ กัน
.
ผู้เขียนเห็นคนไทยจำนวนไม่น้อยก็เชื่อ และยังแก้ต่างให้กับท่าทางของอีลอน มัสก์ว่าไม่ใช่ท่านาซี คนเยอรมันรวมถึงคนที่ออกมาแสดงความไม่เห็นด้วยกับการทำท่าทางของมัสก์นั้นคิดมากไปเอง เลยอยากเล่าเรื่องกรณีการทำท่าทางแบบนี้ในเยอรมนีให้ฟังค่ะ เผื่อใครมาเที่ยวเยอรมนีและคิดว่าการทำท่าแบบนี้เป็นแค่เรื่องสนุก ขำๆ เท่านั้น จะได้เตรียมตัวเตรียมใจมาให้พร้อมว่าอาจจะเจอกับอะไรบ้าง
.
กฎหมายอาญามาตรา 86aตามประมวลกฏหมายอาญามาตรา 86a ว่าด้วยการใช้สัญลักษณ์ขององค์กรที่ขัดต่อรัฐธรรมนูญและองค์กรก่อการร้าย ระบุไว้ว่า
(1) บุคคลใดที่กระจาย(เช่น การจำหน่าย จ่าย แจก - ผู้เขียน) ใช้ในที่สาธารณะ หรือใช้ในการชุมนุม หรือใช้เป็นส่วนหนึ่งของเนื้อหา (เช่น ใส่ในหนังสือหรือเอกสาร - ผู้เขียน) สัญลักษณ์ขององค์กรที่ขัดต่อรัฐธรรมนูญภายในอาณาเขตประเทศเยอรมนี มีโทษจำคุกไม่เกิน 3 ปี หรือโทษปรับ
และใครก็ตามที่ผลิต มีไว้ในครอบครอง นำเข้าหรือส่งออกสิ่งใดที่มีสัญลักษณ์ฯ เป็นองค์ประกอบ เพื่อใช้ภายในหรือภายนอกประเทศเยอรมนี มีโทษจำคุกไม่เกิน 3 ปี หรือโทษปรับ
(2) คำว่าสัญลักษณ์ใน (1) หมายถึงธง, สติกเกอร์หรือแถบเครื่องหมายต่างๆ (badge), ส่วนหนึ่งส่วนใดของเครื่องแบบ (part of uniform), สโลแกน/คำขวัญ, และวิธีการต่างๆ ที่ใช้ทักทาย นอกจากนี้ สัญลักษณ์ตาม (1) ยังหมายถึงอะไรก็ตามที่มีลักษณะใกล้เคียงกับสัญลักษณ์ที่อาจทำให้เข้าใจผิดว่าเป็นสัญลักษณ์ได้
(อ้างอิง https://www.gesetze-im-internet.de/stgb/__86a.html )
.
ตามกฎหมายระบุชัดเจนว่า “บุคคลใด“ และ “ในประเทศเยอรมนี” นั่นหมายความว่า ไม่ว่าคุณจะเป็นใคร ถือสัญชาติใดก็ตาม จึงหมายรวมถึงนักท่องเที่ยวด้วยค่ะ ถ้าอยู่ในอาณาเขตประเทศเยอรมนี และใช้สัญลักษณ์ต้องห้าม(หรืออะไรก็แล้วแต่ที่มีลักษณะใกล้เคียง ทำให้เข้าใจว่าเป็นสัญลักษณ์) ตามมาตรา 86a มีความผิดตามกฎหมายเยอรมันค่ะ
.
ซึ่งเคสนักท่องเที่ยวต่างชาติทำท่านาซีโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์ หรือแค่เห็นว่าขำๆ หรือเพราะเมาไม่มีสติ ล้วนเคยเกิดขึ้นในเยอรมนีมาแล้วทั้งนั้น และแน่นอนว่าถ้ามีคนพบเห็น มีเจ้าหน้าที่พบเห็น สิ่งที่ตามมาคือโดนตำรวจจับ ขึ้นศาลค่ะ เพราะเป็นความผิดทางอาญา
.
ตัวอย่างเคสนักท่องเที่ยวต่างชาติถูกดำเนินคดี
ในปี 2011 นักท่องเที่ยวจากแคนาดาคนนึง ถูกตำรวจเข้าจับกุมหลังจากโพสท่า Nazi Salute เพื่อให้เพื่อนที่เป็นคนเยอรมันถ่ายรูปให้บริเวณด้านหน้าอาคารรัฐสภาหรือ Reichstag ในกรุงเบอร์ลิน นักท่องเที่ยวคนนี้ถูกพาตัวไปสถานีตำรวจเพื่อทำการสอบสวน เมมโมรี่การ์ดจากกล้องถูกยึด ตำรวจเชิญเจ้าหน้าที่จากหน่วยงานด้านความมั่นคงมาเพื่อตรวจสอบว่าเขาและเพื่อนชาวเยอรมันมีความเกี่ยวข้องกับองค์กรขวาจัดหรือไม่ แต่จากการตรวจสอบไม่พบประวัติ ตำรวจจึงให้วางเงินประกัน 150 ยูโรก่อนปล่อยตัวไป โดยเพื่อนชาวเยอรมันจะต้องเป็นพยานในศาลในคดีนี้ ซึ่งคาดว่าศาลน่าจะสั่งปรับ และถ้าเขาไม่จ่ายค่าปรับนี้(เพราะกลับประเทศไปแล้ว ได้เอกสารให้จ่ายก็ไม่จ่าย) ครั้งหน้าที่เดินทางมายังเยอรมนี อาจจะถูกปฏิเสธไม่ให้เข้าประเทศและส่งตัวกลับทันที(อ้างอิงข่าว https://www.tagesspiegel.de/.../hitlergruss-vorm... )
.
ในปี 2016 นักท่องเที่ยวชาวอังกฤษ 2 คนทำท่า Nazi Salute ขณะกำลังขี่ Bierbike (รถที่เป็นเหมือนโต๊ะ มีถังเบียร์ คนปั่นก็กินเบียร์ไป ปั่นเหมือนปั่นจักรยานให้รถวิ่งไปตามถนน) ขณะที่ปั่นไป กินเบียร์ไป กึ่มได้ที่ก็ทำท่า Nazi salute ผลคือโดนตำรวจจับ ตำรวจบอกว่านักท่องเที่ยวจะรู้หรือไม่รู้ว่าทำท่านี้แล้วผิดกฎหมายเนอรมันก็ไม่ได้มีผลอย่างไร ส่งเรื่องให้อัยการฟ้องไปตามระเบียบ(อ้าวอิงข่าว https://www.tagesspiegel.de/.../britische-touristen... )
.
ในปี 2017 มีนักท่องเที่ยวชาวจีน 2 คน โพสท่า Nazi Salute เพื่อถ่ายรูปคู่กับอาคารรัฐสภา ในเบอร์ลินเช่นกัน เจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยเห็นก็แจ้งตำรวจทันที ตำรวจมารวบตัว แจ้งข้อกล่าวหา ส่งอัยการฟ้องค่ะ ตำรวจให้วางเงินประกันไว้คนละ 500 ยูโร ซึ่งกรณีแบบนี้ถ้าต่อมาศาลสั่งปรับคนละ 400 ยูโร ศาลก็จะหักจากเงินประกันแล้วคืนให้คน 100 ยูโร แต่ถ้าศาลสั่งปรับคนละ 600 ยูโร เท่ากับจ่ายเงินค่าปรับไม่ครบเพราะวางเงินประกันไว้แค่คนละ 500 เท่านั้น และถ้าจ่ายไม่ครบ(เพราะอาจจะกลับประเทศไปแล้ว) เข้าประเทศเยอรมนีครั้งต่อไปก็อาจจะเจอกับการปฏิเสธไม่ให้เข้าประเทศได้เช่นกัน(อ้างอิงข่าว https://www.dw.com/de/chinesen-wegen-hitlergruß-vor-reichstag-festgenommen/a-39980264 )
.
หลังจากกรณีนักท่องเที่ยวชาวจีน ในปีเดียวกัน มีนักท่องเที่ยวชาวอเมริกันทำท่า Nazi salute หลังจากออกมาจากผับที่เมือง Dresden ในช่วงเช้าตรู่วันเสาร์ด้วยอาการมึนเมาอย่างมาก เขาทำท่านี้หลายครั้งใส่คนที่ผ่านไปมา ผลคือ โดนตื้บ 
(โดยคนที่ก็ไม่รู้ว่าใครเพราะคนที่ทำร้ายไม่อยู่รอตำรวจ แต่เห็นในข่าวอื่นว่าต่อมารู้ตัวคนตื้บและมีการดำเนินคดีทำร้ายร่างกายค่ะ) และถูกดำเนินคดีตามมาตรา 86a ซึ่งกรณีนี้ มีการแสดงความเห็นกันอย่างกว้างขวางว่า แม้คนที่ไปทำร้ายนักท่องเที่ยวจะทำไม่ถูก แต่การกระทำนั้นก็ช่วยบอกให้นักท่องเที่ยวรู้ว่าคนเยอรมันไม่รู้สึกตลกกับการการทำท่า Nazi salute และ take it serious
ในท้ายบทความยังบอกด้วยว่า คนเยอรมันไม่ค่อยมีชื่อเสียงด้านการมีอารมณ์ขันมากนัก นักท่องเที่ยวอาจจะไม่เข้าใจ แต่คนเยอรมันต้องอยู่กับมันให้ได้ ยิ่งเมื่อเป็นเรื่องต้องให้อดทนต่อการใช้สัญลักษณ์นาซีหรือการยั่วยุเกี่ยวกับการเหยียดเชื้อชาติ การไม่มีอารมณ์ขันจึงไม่ใช่แค่สิทธิของคนเยอรมัน แต่ยังเป็นหน้าที่ด้วย
( อ้างอิงบทความ https://www.welt.de/.../Hohe-Strafen-fuer-Hitlergruss-Das... )
.
ในปี 2021 มีนักท่องเที่ยวจากฟินแลนด์ 2 คน ได้ไปเยี่ยมชมอนุสรณ์สถานค่ายกักกันของนาซีที่เมือง Dachau แล้วทำท่า Nazi Salute เพื่อให้เพื่อนอีกคนถ่ายรูปให้ ผลคือโดนตำรวจจับ ทั้ง 2 คนบอกว่าแค่จะทำท่าขำๆ ไม่รู้ว่าผิดกฎหมายในเยอรมนี สุดท้าย โดนดำเนินคดี และทางอนุสรณ์สถานแบนทั้ง 3 คนไม่ให้สามารถเข้าตลอดชีวิต(อ้างอิงจาก https://www.amadeu-antonio-stiftung.de/.../touristen.../ )
.
อีกเคสนึงในปี 2023 ในเมือง Rostock ตำรวจเข้าตรวจค้นชายคนนึง หลังเช็คข้อมูลพบว่ามีชื่ออยู่ในลิสต์ผู้ที่มีหมายจับ เค้าเป็นชาวโปแลนด์ หมายจับนี้เกิดจากในปี 2020 ศาลอาญาเมือง Nürnberg สั่งลงโทษปรับ 2,500 ยูโรจากการทำท่า Nazi Salute ค่ะ เนื่องจากในปี 2018 เค้าถูกตำรวจเมือง Nürnberg ควบคุมตัว หลังจากปล่อยตัว ชายคนนี้เดินออกไปจากสถานี ซักพักวิ่งกลับมาทุบกระจกให้ตำรวจหันมาดู แล้วชูแขนขวาทำท่า Nazi Salute ใส่ ตำรวจเลยดำเนินคดีตามมาตรา 86a ซึ่งศาลมีคำพิพากษาลงโทษในปี 2020 แต่ดูเหมือนว่าชายคนนี้จะไม่จ่ายค่าปรับ เลยมีหมายจับอยู่ในฐานข้อมูลตำรวจ สุดท้ายต้องจ่ายค่าปรับ 2,500 ยูโรถึงจะเดินทางต่อไปได้(อ้างอิงข่าว https://www.ostsee-zeitung.de/.../mann-in-rostock... )
.
หลายคนอาจจะบอกว่า ก็คนไม่รู้ ทำไปโดยไม่ได้มีนัยทางการเมือง ชั้นไม่ใช่พวกขวาจัด จะผิดได้อย่างไร คำตอบคือ ผิดค่ะ
ในปี 2010 ศาลสูง(ศาลฎีกา)ระดับรัฐ Oberlandesgericht Oldenburg ซึ่งเป็นหนึ่งใน 3 ศาลสูงของรัฐ Niedersachsen ได้มีคำพิพากษาว่า ใครก็ตามที่ทำท่า Nazi Salute ในที่สาธารณะ ไม่ว่าจะมีเจตนาทางการเมืองหรือไม่ หรือแค่จะยั่วยุหรือเรียกร้องความสนใจ ถือว่ามีความผิดตามมาตรา 86a .
ตามคำพิพากษา Az. 1 Ss 103/10 จำเลยซึ่งดื่มแอลกอฮอล์ในที่สาธารณะกับเพื่อนอีกคนและมีอาการมึนเมา เมื่อเห็นกลุ่มคนเดินผ่านมาก็ลุกขึ้น แล้วเหยียดแขนซ้ายขึ้นพร้อมตะโกนขึ้นว่า “Sieg Heil” เพื่อจะยั่วยุคนที่เดินผ่านมา นั้น ศาลชั้นต้น Amtsgericht Leer ลงโทษจำคุกจำเลยเป็นเวลา 2 เดือน ต่อมาศาลอุทธรณ์ Landgericht Aurich ได้พิพากษากลับ ให้ยกฟ้องด้วยเหตุผลว่าจำเลยไม่มีเจตนาทางการเมือง แค่ต้องการยั่วยุคนอื่นเท่านั้นต่อมาศาลฎีกา Oberlandesgericht Oldenburg ได้มีคำพิพากษาว่า ตามกฎหมายอาญามาตรา 86a ไม่ได้ระบุว่าต้องมีเจตนาที่จะทำอันตรายต่อรัฐธรรมนูญจึงจะมีความผิดตามมาตรานี้ การจงใจใช้สัญลักษณ์ที่รู้ว่าเป็นสัญลักษณ์ของนาซีหรือใกล้เคียงจนอาจทำให้เกิดความเข้าใจผิดว่าเป็นสัญลักษณ์ (กฎหมายอาญามาตรา 86a (2) ) จึงเป็นเจตนาที่เพียงพอในความผิดตามมาตรานี้ และได้ส่งคดีกลับไปยังศาล Landgericht เพื่อให้มีการพิจารณาคดีและมีคำพิพากษาใหม่อีกครั้ง
(อ้างอิง เอกสารเผยแพร่คำพิพากษาศาลฎีกา Oberlandesgericht Oldenburg https://voris.wolterskluwer-online.de/.../7b55cce7-5f6c... )
.
นอกจากนี้ ยังมีชายคนหนึ่งได้แสดงท่า Nazi salute ด้วยแขนซ้าย และถูกดำเนินคดี ถูกศาลตัดสินลงโทษปรับเป็นเงิน 600 ยูโร เค้าทั้งอุทธรณ์และฎีกา โดยอ้างว่ารู้ว่าถ้าทำท่า Nazi salute ผิดกฎหมาย แต่ท่านี้คือใช้แขนขวา ดังนั้น ถ้าเขาทำด้วยแขนซ้ายจึงไม่น่าผิด ศาลสูง(ศาลฎีกา) ระดับรัฐ Oberlandesgericht Hamm ได้มีคำพิพากษา 4 ORs 71/23 กรณีที่จำเลยได้ฎีกาให้พิจารณาคำพิพากษาของศาลอาญา Amtsgericht และ ศาลอุทธรณ์ Landgericht Münster ในคดีที่จำเลยถูกฟ้องตามมาตรา 86a
จำเลยได้เข้าร่วมการชุมนุมในช่วงการประชุม G7 ที่เมือง Münster และกลุ่มของจำเลย(ฝ่ายขวา) ได้เกิดการปะทะกับฝ่ายตรงข้าม (ฝ่ายซ้าย)จำเลยยอมรับว่าต้องการยั่วยุฝ่ายซ้ายจึงได้กำมือขวากระแทกที่หน้าอกซึ่งติดเข็มกลัดธงจักรวรรดิ์ไรซ์ (สีดำ-ขาว-แดง) ไว้ (** FYI: กลุ่มนีโอนาซีจะใช้ธงจักรวรรดิ์ไรซ์แทนธงยุคนาซีที่ถูกห้ามใช้) ก่อนจะชูแขนซ้ายขึ้นทำท่า Nazi salute เพราะรู้ว่าถ้าใช้แขนขวาจะผิดกฎหมาย แต่สุดท้ายก็ถูกดำเนินคดี
ซี่งศาลฎีกาพิจารณาแล้วเห็นว่าทั้งศาลขั้นต้น และศาลอุทธรณ์ตัดสินโดยชอบด้วยกฎหมาย และทั้งนี้ ทั้งศาลรัฐธรรมนูญระดับประเทศ Bundesverfassungsgericht และศาลสูง (ศาลฎีกา)ระดับรัฐอื่นๆ ก็เคยมีคำพิพากษามาแล้วว่าการทำท่า Nazi salute ด้วยแขนซ้ายก็ถือว่าเป็นการใช้สัญลักษณ์ขององค์กรที่ขัดรัฐธรรมนูญ ตามมาตรา 86a
(อ้างอิงจาก https://www.rechtslupe.de/.../strafbarer-hitlergruss-auch... )
.
ไม่ใช่แค่นักท่องเที่ยวต่างชาติ นักท่องเที่ยวเยอรมันก็อาจจะทำผิดได้ ยังมีกรณีชาวเยอรมันไปเที่ยวต่างประเทศแล้วไปเจอสินค้าที่มีสัญลักษณ์นาซี จึงซื้อแล้วแพ็คใส่กระเป๋าเดินทางกลับมาเยอรมนี ก็มีความผิดค่ะเจ้าหน้าที่ศุลกากรประจำสนามบิน Düsseldorf ได้ยึดแก้วกาแฟจากกระเป๋านักท่องเที่ยวชาวเยอรมันคนหนึ่งที่เดินทางกลับมาจากการท่องเที่ยวในประเทศชายฝั่งทะเลดำแห่งหนึ่ง เจ้าตัวบอกว่าเจอขายที่เมืองที่ไปเที่ยวเลยซื้อกลับมา ซึ่งแก้วกาแฟนั้นพิมพ์รูปฮิตเลอร์และเครื่องหมายสวัสดิกะ แน่นอนว่าเขาถูกดำเนินคดีตามมาตรา 86a เช่นกัน
(อ้างอิงข่าว https://www.welt.de/.../Deutsche-Touristen-haben-Hitler... )
.
สัญลักษณ์ที่ใช้แล้วผิดกฎหมายในเยอรมนีในเยอรมนี ไม่ใช่แค่ท่า Nazi salute ที่ยื่นมือขวา คว่ำมือเหยียดแขนตรงแบบที่เราเห็นกันจนชินเท่านั้นที่ผิดกฎหมาย ท่า Kühnengruß ซึ่งเป็นท่าที่กลุ่มขวาจัดใช้แทนท่า Hitlergruß หรือ Nazi salute ที่ทำทุกอย่างเหมือนกันแต่พับนิ้วนางกับนิ้วก้อยให้เหลือแค่นิ้วโป้ง ชี้ กลาง ที่กางออกให้เหมือนตัว W (ดูภาพประกอบได้ที่ https://aussteigerprogramm-niedersachsen.de/.../kuehneng.../ ) ก็ผิดกฎหมายเช่นกันค่ะ
.
ใครที่อยากรู้ว่าสัญลักษณ์ อันได้แก่ ท่าทาง คำพูด คำลงท้ายจดหมาย หรือสโลแกนใดที่ผิดกฎหมาย ดูข้อมูลเพิ่มเติมได้จาก https://www.bige.bayern.de/.../grussarten_und.../index.html
ข้อความตั้งแต่ white lives matter ลงไปไม่ผิดกฎหมาย แต่ที่อยู่ด้านบนทั้งหมดผิดกฎหมายค่ะ
-
Photo credit: https://stgb.de/.../86a-verwenden-von-kennzeichen.../
https://www.facebook.com/photo/?fbid=1033456965494514&set=a.467252252114991
