วันอาทิตย์, สิงหาคม 24, 2568

ในสองทศวรรษที่ผ่านมา มาตรา 112 ถูกนำมาใช้เพื่อปราบปรามผู้เห็นต่างในคลื่นความขัดแย้งทางการเมือง ระหว่างเดือนพฤศจิกายน 2563 จนถึง 2568 มีคดี 112 แล้วอย่างน้อย 316 คดี และมีผู้ที่ยังคงอยู่ในเรือนจำด้วยคดีมาตรา 112 อยู่อย่างน้อย 32 คน

h
ttps://www.facebook.com/watch/?v=3179753255515631

iLaw
10 hours ago
·
รู้จัก #ม112 หรือกฎหมายหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ที่มีโทษจำคุก3-15 ปี #ilaw

112 คือตัวเลขของมาตราหนึ่งในประมวลกฎหมายอาญา ที่ระบุว่า “ผู้ใดหมิ่นประมาท ดูหมิ่น หรือแสดงความอาฆาตมาดร้ายพระมหากษัตริย์ พระราชินี รัชทายาท หรือผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่ 3 ปีถึง 15 ปี” หรือที่หลายคนรู้จักกันในนาม “กฎหมายหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์”
ในสองทศวรรษที่ผ่านมา มาตรา 112 ถูกนำมาใช้เพื่อปราบปรามผู้เห็นต่างในคลื่นความขัดแย้งทางการเมือง ซึ่งกลับมาอีกครั้งในระหว่างการชุมนุมของคนรุ่นใหม่ในปี 2563
การกระทำที่จะเข้าข่ายการกระทำความผิดมี 3 ข้อได้แก่
• การหมิ่นประมาท
• การดูหมิ่น
• หรือการแสดงความอาฆาตมาดร้าย
ซึ่งต้องเป็นการกระทำต่อบุคคลที่ดำรงตำแหน่งอยู่ในเวลานั้น 4 ตำแหน่งคือ พระมหากษัตริย์และพระราชินี รัชทายาท และผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ซึ่งในวันนี้ยังไม่มีการแต่งตั้งรัชทายาทอย่างเป็นทางการ หรือผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ทำให้มาตรานี้จะคุ้มครองทั้งหมด 2 ตำแหน่งเท่านั้นคือ พระมหากษัตริย์และพระราชินีองค์ปัจจุบัน
การใช้และการตีความกฎหมายอาญาต้อง “ตีความอย่างเคร่งครัด” การกระทำที่จะเป็นความผิดได้ต้องเข้าองค์ประกอบตามที่กฎหมายเขียนไว้จริงๆ เท่านั้น จะขยายความเกินเลยไปจากตัวบทเพื่อเอาผิดต่อบุคคลที่ไม่ได้ทำความผิดไม่ได้
แต่ก็มีตัวอย่างคดีมาตรา 112 หลายคดี ที่ถูกตีความขยายความคุ้มครองมากกว่าที่กำหนดไว้ในกฎหมาย เช่น คดีของบิ๊ก เกียรติชัยที่ศาลพิพากษาว่าลงโทษในคดีมาตรา 112 จากกรณีปราศรัยวิจารณ์รัชกาลที่ 7
นอกเหนือจากการตีความขยายจนเกินเลยจากตัวบทแล้ว มาตรานี้ก็ยังมีปัญหาอื่นๆอีก เช่น โทษหนัก โพสต์ 1 ครั้งอาจเจอโทษจำคุกขั้นต่ำ 3 ปี สูงสุด 15 ปี การวางโทษขั้นต่ำนี้หมายความว่า หากศาลอยากจะลงโทษใครน้อยๆก็ไม่สามารถทำได้เพราะกฎหมายวางโทษขั้นต่ำไว้ ซึ่งเมื่อเป็นเช่นนี้จำเลยมาตรา 112 ที่ถูกกล่าวหาจากโพสต์ในโซเชียลมีเดียหลายโพสต์จึงกลายเป็นผู้ที่ต้องเผชิญโทษหนักที่สุดในประวัติศาสตร์ อย่างกรณีของบัสบาส-มงคล ถิระโคตร ศาลพิพากษาว่ามีความผิดมาตรา 112 สามคดีรวม 27 โพสต์ รวมโทษจำคุกสองคดี 81 ปี ลดเหลือ 54 ปี 6 เดือน
ระหว่างเดือนพฤศจิกายน 2563 จนถึง 2568 มีคดี 112 แล้วอย่างน้อย 316 คดี และมีผู้ที่ยังคงอยู่ในเรือนจำด้วยคดีมาตรา 112 อยู่อย่างน้อย 32 คน
----------------------------
อ่านบทความที่เกี่ยวข้อง
๐ ขอบเขตของมาตรา 112 ที่ถูกทำให้มองไม่เห็น: https://www.ilaw.or.th/articles/9803
๐ รวม 10 ปัญหามาตรา 112 : https://www.ilaw.or.th/articles/9729

https://www.facebook.com/iLawClub/videos/3179753255515631