Pita Limjaroenrat - พิธา ลิ้มเจริญรัตน์
10 hours ago
·
ปาฐกถา ”อนาคตประเทศไทย“
ณ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
อนาคตประเทศไทย: จะสบาย (บางคน) หรือ สาหัส (เกือบทุกคน)?
ในช่วงสามทศวรรษที่ผ่านมา เศรษฐกิจไทยเผชิญแรงเฉื่อยต่อเนื่อง จากอัตราการเติบโตเฉลี่ย 7.25% ก่อนปี 1997 ลดลงเหลือ 4.83% หลังวิกฤตต้มยำกุ้ง เหลือเพียง 3.19% หลังซับไพรม์ และตกลงมาเหลือ 2.17% หลังโควิด แม้เศรษฐกิจโลกเริ่มฟื้นตัว ไทยกลับฟื้นได้ช้ากว่าประเทศในภูมิภาคเดียวกัน
ปี 2025 ประเทศไทยอยู่ในกลุ่ม “เกือบรั้งท้าย” ของกว่า 50 ประเทศ ในกลุ่ม Upper Middle Income โดยมีอัตราการเติบโตต่ำสุดในกลุ่ม ขณะที่เศรษฐกิจโลกในปีนี้ก็อยู่ในภาวะ “เกือบแย่ที่สุด” นับตั้งแต่วิกฤตแฮมเบอร์เกอร์ปี 2008 และโควิดปี 2020 โดยไม่มีปัจจัยวิกฤตร้ายแรงระดับโลกเป็นข้ออ้าง
ประเทศไทยกำลังเติบโต “เกือบแย่ที่สุด” ในปีที่โลกก็ “เกือบแย่ที่สุด” (Almost the worst economy in the worst situation)และยังต้องเผชิญอนาคตที่ไม่แน่นอน ทั้งจากภูมิรัฐศาสตร์ใกล้บ้านและไกลบ้าน ตลอดจนปัญหาความไม่เสถียรทางการเมืองภายในประเทศเอง
นี่คือภาพจริงของประเทศไทยปี 2025 สำหรับผม วิกฤติ ประเทศไทยสะกดแบบนี้ครับ : C-R-I-S-I-S
⸻
C = Climate
ไทยติดอันดับ 5 ประเทศที่เปราะบางต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่สุดในโลก (Global Climate Risk Index)
ต้องรับมือทั้งน้ำท่วม ฝุ่นควัน ไฟป่า แล้งจัด วนลูปซ้ำทุกปี
R = Reskilling
แรงงานไทย 40% มีอายุเกิน 40 ปี และ 50% ของแรงงานทั้งหมดไม่มีทักษะนอกภาคเกษตร (NESDC)
เศรษฐกิจโลกเปลี่ยน แต่ระบบเรียนรู้ไทยยังนิ่งเฉย
I = Innovation
งบวิจัยและนวัตกรรมของไทยต่ำเพียง 1.16% ของ GDP ขณะที่เกาหลีใต้ลงทุนกว่า 4.9% (UNESCO, 2023)
ระบบนวัตกรรมกระจุกในไม่กี่เมืองและกลุ่มทุนใหญ่
S = Super Aging
ภายในปี 2035 30% ของประชากรไทยจะอยู่ในวัยเกษียณ (NESDC)
ไทยกำลังเป็น “ประเทศแก่ก่อนรวย” โดยยังไม่มีรัฐสวัสดิการที่เท่าทัน
I = Infrastructure
ระบบรางของไทยครอบคลุมต่ำสุดในอาเซียน (World Bank Logistics Performance Index)
มีเพียง 9 จังหวัด จาก 77 จังหวัด ที่เข้าถึงระบบรางหลักอย่างเป็นระบบ
S = State Reform
ไทยตกจากอันดับ 85 สู่ 110 ในดัชนีคอร์รัปชันโลกภายในเวลาเพียง 10 ปี (Transparency International, 2024)
ระบบราชการถ่วงโอกาสคนส่วนใหญ่ กลายเป็นคอขวดการเติบโต
⸻
ภาวะผู้นำในวันนี้มีงานสำคัญ:
เปลี่ยน Crisis เป็น Competitiveness
เปลี่ยน Pain Point เป็น Profit
เปลี่ยนวิกฤตเป็นโอกาส และสร้างอุตสาหกรรมใหม่จากความเจ็บปวดของพี่น้องประชาชน
สร้างเศรษฐกิจที่ เท่าเทียมกัน และ เท่าทันโลก
⸻
ตัวอย่างแนวทางการเปลี่ยน C-R-I-S-I-S ให้กลายเป็น Competitiveness
⸻
C = Climate → Green Growth
•
Sponge City เมืองซับน้ำ ลดท่วม-ลดแล้ง เช่น Copenhagen กักเก็บน้ำได้ 30% ของปริมาณฝน
•
Solar Rooftop & Smart Grid กระจายพลังงานสะอาดสู่ทุกครัวเรือน
•
Climate-Resilient Agriculture เช่น เครื่องจักรเกษตรสมัยใหม่ เกษตรคาร์บอนต่ำ
•
E-Transport Hub พัฒนา EV และรถบัสไฟฟ้าชุมชนในแต่ละจังหวัด
R = Reskill → Future-Ready Workforce
•
Nanodegree & Microcredential โมเดล Singapore’s SkillsFuture จบได้ภายใน 6 เดือน
•
Human Capital Loan เช่นโมเดลออสเตรเลีย กู้เรียนจ่ายคืนเมื่อมีรายได้ หรือใช้ประกาศนียบัตรการันตีเครดิต
•
Provincial Reskill Center โมเดล Taiwan Skill Voucher กระจายโอกาสถึงทุกจังหวัด
I = Innovation → 360° Innovation Reform
•
Pain Point to Profit ลงทุนในนวัตกรรมที่ตอบโจทย์ปัญหาคนส่วนใหญ่
•
Regional Innovation Fund ตั้งทุนสนับสนุน Startup ที่โฟกัสตลาดภูมิภาค
•
Innovation Sandbox ปลดล็อกข้อจำกัดธุรกิจใหม่แบบสิงคโปร์
•
เพิ่มงบ R&D เป็น 2% ภายใน 5 ปี
S = Super Aging → Silver Economy
•
Assistive Healthcare ธุรกิจสุขภาพเฉพาะทาง
•
Aging in Place เมืองที่รองรับผู้สูงวัย
•
Dementia Village เช่น Hogeweyk เนเธอร์แลนด์ คืนทุนใน 10 ปี
I = Infrastructure → Rail Spider-Web & Green Infrastructure
• Rail System Revamp ปรับโครงสร้างระบบรางให้เชื่อมโยงกับโครงข่ายในอาเซียน
•
Decentralized Logistics ขยายระบบขนส่งสาธารณะสู่ทุกจังหวัด
•
Transport Electrification ยกระดับระบบขนส่งไฟฟ้า ลดมลพิษ ต้นทุนต่ำ และกระตุ้นเศรษฐกิจสีเขียว
S = State Reform → Regulatory Guillotine & Digital State
•
Regulatory Guillotine ตัดกฎระเบียบล้าสมัย 30-50% ภายใน 5 ปี
• Digital Government บริการรัฐ 24 ชั่วโมงผ่านมือถือ
•
Open Budget Act เปิดงบประมาณ 100% ภายใน 1 ปี
•
Participatory Budgeting ประชาชนร่วมออกเสียงกำหนดงบฯ บางส่วนแบบปารีสและโซล
⸻
ประเทศไทยเลือกได้ ระหว่าง C-R-I-S-I-S ที่ฉุดเราย่ำอยู่กับที่
หรือ Competitiveness ที่ช่วยประเทศ “โตจากข้างใน โตอย่างทั่วถึง โตอย่างยั่งยืน”
และคำตอบนั้น…ขึ้นอยู่กับพวกคุณ — คนรุ่นใหม่ เฟรชชี่ Thammasat Business School ทุกคนนะครับ ฝากประเทศไทยด้วยครับ
ปาฐกถา ”อนาคตประเทศไทย“
ณ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
อนาคตประเทศไทย: จะสบาย (บางคน) หรือ สาหัส (เกือบทุกคน)?
ในช่วงสามทศวรรษที่ผ่านมา เศรษฐกิจไทยเผชิญแรงเฉื่อยต่อเนื่อง จากอัตราการเติบโตเฉลี่ย 7.25% ก่อนปี 1997 ลดลงเหลือ 4.83% หลังวิกฤตต้มยำกุ้ง เหลือเพียง 3.19% หลังซับไพรม์ และตกลงมาเหลือ 2.17% หลังโควิด แม้เศรษฐกิจโลกเริ่มฟื้นตัว ไทยกลับฟื้นได้ช้ากว่าประเทศในภูมิภาคเดียวกัน
ปี 2025 ประเทศไทยอยู่ในกลุ่ม “เกือบรั้งท้าย” ของกว่า 50 ประเทศ ในกลุ่ม Upper Middle Income โดยมีอัตราการเติบโตต่ำสุดในกลุ่ม ขณะที่เศรษฐกิจโลกในปีนี้ก็อยู่ในภาวะ “เกือบแย่ที่สุด” นับตั้งแต่วิกฤตแฮมเบอร์เกอร์ปี 2008 และโควิดปี 2020 โดยไม่มีปัจจัยวิกฤตร้ายแรงระดับโลกเป็นข้ออ้าง
ประเทศไทยกำลังเติบโต “เกือบแย่ที่สุด” ในปีที่โลกก็ “เกือบแย่ที่สุด” (Almost the worst economy in the worst situation)และยังต้องเผชิญอนาคตที่ไม่แน่นอน ทั้งจากภูมิรัฐศาสตร์ใกล้บ้านและไกลบ้าน ตลอดจนปัญหาความไม่เสถียรทางการเมืองภายในประเทศเอง
นี่คือภาพจริงของประเทศไทยปี 2025 สำหรับผม วิกฤติ ประเทศไทยสะกดแบบนี้ครับ : C-R-I-S-I-S
⸻
C = Climate
ไทยติดอันดับ 5 ประเทศที่เปราะบางต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่สุดในโลก (Global Climate Risk Index)ต้องรับมือทั้งน้ำท่วม ฝุ่นควัน ไฟป่า แล้งจัด วนลูปซ้ำทุกปี
R = Reskilling
แรงงานไทย 40% มีอายุเกิน 40 ปี และ 50% ของแรงงานทั้งหมดไม่มีทักษะนอกภาคเกษตร (NESDC)เศรษฐกิจโลกเปลี่ยน แต่ระบบเรียนรู้ไทยยังนิ่งเฉย
I = Innovation
งบวิจัยและนวัตกรรมของไทยต่ำเพียง 1.16% ของ GDP ขณะที่เกาหลีใต้ลงทุนกว่า 4.9% (UNESCO, 2023)ระบบนวัตกรรมกระจุกในไม่กี่เมืองและกลุ่มทุนใหญ่
S = Super Aging
ภายในปี 2035 30% ของประชากรไทยจะอยู่ในวัยเกษียณ (NESDC)ไทยกำลังเป็น “ประเทศแก่ก่อนรวย” โดยยังไม่มีรัฐสวัสดิการที่เท่าทัน
I = Infrastructure
ระบบรางของไทยครอบคลุมต่ำสุดในอาเซียน (World Bank Logistics Performance Index)มีเพียง 9 จังหวัด จาก 77 จังหวัด ที่เข้าถึงระบบรางหลักอย่างเป็นระบบ
S = State Reform
ไทยตกจากอันดับ 85 สู่ 110 ในดัชนีคอร์รัปชันโลกภายในเวลาเพียง 10 ปี (Transparency International, 2024)ระบบราชการถ่วงโอกาสคนส่วนใหญ่ กลายเป็นคอขวดการเติบโต
⸻
ภาวะผู้นำในวันนี้มีงานสำคัญ:
เปลี่ยน Crisis เป็น Competitiveness
เปลี่ยน Pain Point เป็น Profit
เปลี่ยนวิกฤตเป็นโอกาส และสร้างอุตสาหกรรมใหม่จากความเจ็บปวดของพี่น้องประชาชน
สร้างเศรษฐกิจที่ เท่าเทียมกัน และ เท่าทันโลก
⸻
ตัวอย่างแนวทางการเปลี่ยน C-R-I-S-I-S ให้กลายเป็น Competitiveness
⸻
C = Climate → Green Growth
•
Sponge City เมืองซับน้ำ ลดท่วม-ลดแล้ง เช่น Copenhagen กักเก็บน้ำได้ 30% ของปริมาณฝน•
Solar Rooftop & Smart Grid กระจายพลังงานสะอาดสู่ทุกครัวเรือน•
Climate-Resilient Agriculture เช่น เครื่องจักรเกษตรสมัยใหม่ เกษตรคาร์บอนต่ำ•
E-Transport Hub พัฒนา EV และรถบัสไฟฟ้าชุมชนในแต่ละจังหวัดR = Reskill → Future-Ready Workforce
•
Nanodegree & Microcredential โมเดล Singapore’s SkillsFuture จบได้ภายใน 6 เดือน•
Human Capital Loan เช่นโมเดลออสเตรเลีย กู้เรียนจ่ายคืนเมื่อมีรายได้ หรือใช้ประกาศนียบัตรการันตีเครดิต•
Provincial Reskill Center โมเดล Taiwan Skill Voucher กระจายโอกาสถึงทุกจังหวัดI = Innovation → 360° Innovation Reform
•
Pain Point to Profit ลงทุนในนวัตกรรมที่ตอบโจทย์ปัญหาคนส่วนใหญ่•
Regional Innovation Fund ตั้งทุนสนับสนุน Startup ที่โฟกัสตลาดภูมิภาค•
Innovation Sandbox ปลดล็อกข้อจำกัดธุรกิจใหม่แบบสิงคโปร์•
เพิ่มงบ R&D เป็น 2% ภายใน 5 ปีS = Super Aging → Silver Economy
•
Assistive Healthcare ธุรกิจสุขภาพเฉพาะทาง•
Aging in Place เมืองที่รองรับผู้สูงวัย•
Dementia Village เช่น Hogeweyk เนเธอร์แลนด์ คืนทุนใน 10 ปีI = Infrastructure → Rail Spider-Web & Green Infrastructure
•
Rail System Revamp ปรับโครงสร้างระบบรางให้เชื่อมโยงกับโครงข่ายในอาเซียน•
Decentralized Logistics ขยายระบบขนส่งสาธารณะสู่ทุกจังหวัด•
Transport Electrification ยกระดับระบบขนส่งไฟฟ้า ลดมลพิษ ต้นทุนต่ำ และกระตุ้นเศรษฐกิจสีเขียวS = State Reform → Regulatory Guillotine & Digital State
•
Regulatory Guillotine ตัดกฎระเบียบล้าสมัย 30-50% ภายใน 5 ปี•
Digital Government บริการรัฐ 24 ชั่วโมงผ่านมือถือ•
Open Budget Act เปิดงบประมาณ 100% ภายใน 1 ปี•
Participatory Budgeting ประชาชนร่วมออกเสียงกำหนดงบฯ บางส่วนแบบปารีสและโซล⸻
ประเทศไทยเลือกได้ ระหว่าง C-R-I-S-I-S ที่ฉุดเราย่ำอยู่กับที่
หรือ Competitiveness ที่ช่วยประเทศ “โตจากข้างใน โตอย่างทั่วถึง โตอย่างยั่งยืน”
และคำตอบนั้น…ขึ้นอยู่กับพวกคุณ — คนรุ่นใหม่ เฟรชชี่ Thammasat Business School ทุกคนนะครับ ฝากประเทศไทยด้วยครับ
