ประวัติศาสตร์บอกเล่า ขอชวนทุกท่านมาร่วมชมนิทรรศการ Archival Time on Our Retina “สัมภาษณ์ผู้เข้าร่วมกับพรรคคอมมิวนิสต์ไทยที่กลับออกจากป่า” ฟุตเทจที่บันทึกความรู้สึกและช่วงเวลาสำคัญท่ามกลางกระแสความเปลี่ยนแปลงทางประวัคิศาสตร์การเมืองช่วงทศวรรษที่ 2520

https://www.facebook.com/share/v/15MCKLTuE7/

หอภาพยนตร์ Thai Film Archive
9 hours ago

·
หนึ่งในผลงานสำคัญที่เป็นส่วนหนึ่งของนิทรรศการ Archival Time on our Retina และเป็นงานที่จะถูกพูดถึงในงานเสวนากับอ. ธงชัย วินิจจะกุล และศิลปินอีกสี่คน ในวันที่ 1 มิ.ย. นี้ ได้แก่ “สัมภาษณ์ผู้เข้าร่วมกับพรรคคอมมิวนิสต์ไทยที่กลับออกจากป่า” ฟุตเทจที่บันทึกความรู้สึกและช่วงเวลาสำคัญท่ามกลางกระแสความเปลี่ยนแปลงทางประวัคิศาสตร์การเมืองช่วงทศวรรษที่ 2520
.
[สัมภาษณ์ผู้เข้าร่วมกับพรรคคอมมิวนิสต์ไทยที่กลับออกจากป่า] ภาพยนตร์ที่ ไกรศักดิ์ ชุณหะวัณ เกิดความคิดว่าจะทำสารคดีเกี่ยวกับคนที่ออกจากการเข้าร่วมกับพรรคคอมมิวนิสต์ไทยในป่ากลับมาคืนสู่เมือง เริ่มต้นด้วยการถ่ายสัมภาษณ์คนที่ออกจากป่าจำนวนหนึ่ง ได้แก่ จิระนันท์ พิตรปรีชา, เสกสรรค์ ประเสริฐกุล, จรัล ดิษฐาอภิชัย, เหวง โตจิราการ, เทียนชัย วงศ์ชัยสุวรรณ, เกรียงกมล เลาหไพโรจน์, คณะวงดนตรีคาราวาน และผู้ออกจากป่าที่เป็นชาวบ้านทางภาคใต้ที่พัทลุงอีก 3 ราย เมื่อช่วงปี 2528 ทีมงานของไกรศักดิ์ มีไพจง ไหลสกุล และช่างภาพชื่อ แจ๋ ได้สัมภาษณ์บุคคลต่างๆ ไว้จนเสร็จสิ้น แต่โครงการนี้หยุดชะงักไป ไม่ได้ดำเนินการต่อ จนต่อมา ศักดินา ฉัตรกุล ณ อยุธยา และ คำรณ คุณะดิลก ได้นำมาตัดต่อเป็นออกอากาศในรายการโทรทัศน์ “พฤหัสสัญจร” ตอน “คนป่าคืนเมือง” ในภายหลัง
.
ภาพยนตร์ [สัมภาษณ์ผู้เข้าร่วมกับพรรคคอมมิวนิสต์ไทยที่กลับออกจากป่า] ต้นฉบับนี้ ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกภาพยนตร์ของชาติเมื่อปี 2567 ซึ่งนับได้ว่าเป็นหนังที่มีคุณค่าความสำคัญทางประวัติศาสตร์การเมืองและสังคมไทยในยุคสงครามเย็นและหลังสงครามเย็นอย่างยิ่ง เกี่ยวกับการเกิดเหตุการณ์ 14 ตุลาคม 2516 ไปจนเหตุการณ์ 6 ตุลาคม 2519 การเข้าป่าร่วมการต่อสู้ปฏิวัติประเทศไทยกับพรรคคอมมิวนิสต์ไทย จนสิ้นสุดการต่อสู้ นอกจากให้ข้อมูลแล้ว ยังสามารถให้ความคิด อารมณ์ความรู้สึก ที่ไม่อาจบันทึกไว้ได้อีกแล้ว ถ้ามิได้ทำไว้ในเวลานั้น
.
ด้วยความยาว 11 ชั่วโมงของภาพยนตร์เรื่องนี้ หอภาพยนตร์จึงได้นำมาเผยแพร่ในนิทรรศการ Archival Time on Our Retina ชั้น 2 อาคารสรรพสาตรศุภกิจ หอภาพยนตร์ โดยแบ่งภาพยนตร์เป็น 3 ส่วน จัดฉาย 3 จอ ให้ได้รับชมเพื่อเป็นเสียงสะท้อนของประวัติศาสตร์ที่ผ่านกาลเวลามาร่วม 40 ปี เปิดให้ชมฟรีทุกวันอังคาร-อาทิตย์ (หยุดจันทร์) ถึง 27 กรกฎาคมนี้
.
และในวันอาทิตย์ที่ 1 มิถุนายน 2568 นี้ ยังมีกิจกรรม “ECHOES OF CHRONICLES AND ARCHIVES เสวนา: เสียงสะท้อนของประวัติศาสตร์และคลังภาพยนตร์” ที่หอภาพยนตร์ได้เชิญ ศ.ดร. ธงชัย วินิจจะกูล มาร่วมเวทีเสวนาเกี่ยวกับภาพยนตร์เรื่องนี้รวมถึงเนื้อหาในนิทรรศการวิดีโอจัดวาง Archival Time on Our Retina กับศิลปินร่วมสมัยที่นำผลงานมาจัดแสดงในนิทรรศการ
.
กิจกรรมจะเริ่มตั้งแต่เวลา 13.00 น. ที่โรงภาพยนตร์ศาลาศีนิมา หอภาพยนตร์ ไม่เสียค่าใช้จ่ายในการร่วมกิจกรรม อ่านรายละเอียดสำรองที่นั่งได้ที่ https://www.fapot.or.th/main/cinema/view/3320

.....

.....

หอภาพยนตร์ Thai Film Archive
October 4, 2023

[สัมภาษณ์ผู้เข้าร่วมกับพรรคคอมมิวนิสต์ไทยที่กลับออกจากป่า]
วิดีโอเทป / สี / เสียง / ความยาว 705 นาที
ปีสร้าง [2528]
ผู้สร้าง ไกรศักดิ์ ชุณหะวัณ
.
ปี 2523 เมื่อรัฐบาลออกนโยบาย 66/23 เชิญชวนให้ผู้เข้าป่าไปร่วมกับพรรคคอมมิวนิสต์ไทย ในฐานที่มั่นต่าง ๆ ทั่วประเทศ กลับออกมามอบตัวกับทางการ จะไม่มีความผิด ไม่ต้องรับโทษ ซึ่งประจวบกับสถานการณ์ภายในพรรคคอมมิวนิสต์ไทย มีปัญหาความขัดแย้งทางความคิดและแนวทางปฏิบัติระหว่างนักศึกษา ปัญญาชน นักกิจกรรมการเมืองจากในเมืองที่เข้าป่าจากเหตุการณ์ 6 ตุลาคม 2519 กับความคิดและแนวปฏิบัติของพรรคและชนชั้นนำของพรรค ตลอดจนประจวบกับสถานการณ์ทางการเมืองในประเทศและสากลที่เปลี่ยนแปลง โดยรัฐบาลไทยเปิดสัมพันธ์กับประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนจีน ซึ่งมีผลให้จีนค่อย ๆ ถอนการสนับสนุนพรรคคอมมิวนิสต์ไทย ในขณะเดียวกันจีนก็เกิดปัญหาขัดแย้งถึงขั้นสู้รบกับประเทศเวียดนามซึ่งอยู่ข้างสหภาพโซเวียตรัสเซีย นโยบาย 66/23 จึงมีส่วนทำให้นักศึกษา ปัญญาชน พากันกลับออกมาจากป่า ซึ่งที่สุดมีผลให้สงครามการต่อสู้ระหว่างพรรคคอมมิวนิสต์ไทยกับรัฐบาลไทยสิ้นสุดลง
.
ปี 2528 ไกรศักดิ์ ชุณหะวัณ เกิดความคิดว่าจะทำภาพยนตร์สารคดีเกี่ยวกับคนที่ออกจากป่ากลับเมือง เริ่มต้นด้วยการติดต่อนัดหมายสัมภาษณ์คนที่ออกจากป่าจำนวนหนึ่ง ได้แก่ จิระนันท์ พิตรปรีชา, เสกสรรค์ ประเสริฐกุล, จรัล ดิษฐาอภิชัย, เหวง โตจิราการ, เทียนชัย วงศ์ชัยสุวรรณ, เกรียงกมล เลาหไพโรจน์, คณะวงดนตรีคาราวาน และผู้ออกจากป่าที่เป็นชาวบ้านทางภาคใต้ที่พัทลุงอีก 3 ราย ทีมงานของไกรศักดิ์ มี ไพจง ไหลสกุล และช่างภาพชื่อ แจ๋
.
ทีมงานได้ถ่ายสัมภาษณ์บุคคลต่าง ๆ ไว้จนเสร็จสิ้น แต่โครงการนี้หยุดชะงักไป ไม่ได้ดำเนินการใดต่อ แต่ต่อมา ศักดินา ฉัตรกุล ณ อยุธยา และ คำรณ คุณะดิลก ซึ่งเป็นผู้จัดทำรายการทางโทรทัศน์ ชื่อ “พฤหัสสัญจร” โดย ไกรศักดิ์ ชุณหะวัณ เป็นผู้อำนวยการผลิต ได้นำเทปสัมภาษณ์เหล่านี้ไปตัดต่อออกอากาศในรายการนี้ 2 ตอน ใช้ชื่อตอนว่า “คนป่าคืนเมือง”

.
เทปสัมภาษณ์ชุดนี้ นับว่ามีคุณค่าความสำคัญทางประวัติศาสตร์การเมืองและสังคมไทยในยุคสงครามเย็นและหลังสงครามเย็นอย่างยิ่ง เป็นการบันทึกคำสัมภาษณ์ของบุคคลที่เป็นเยาวชนนักศึกษา ปัญญาชน และชาวบ้านในชนบท ในช่วงสำคัญของการเกิดเหตุการณ์ 14 ตุลาคม 2516 ไปจนเหตุการณ์ 6 ตุลาคม 2519 การเข้าป่าร่วมการต่อสู้ปฏิวัติประเทศไทยกับพรรคคอมมิวนิสต์ไทย จนสิ้นสุดการต่อสู้
.
การสัมภาษณ์เหล่านี้สามารถให้ทั้งข้อมูลเท็จจริง เป็นประวัติศาสตร์จากปากหรือคำบอกเล่าแท้ ๆ ซึ่งนอกจากให้ข้อมูลแล้วยังสามารถให้ความคิด อารมณ์ความรู้สึก โดยเฉพาะเป็นอารมณ์ความรู้สึกจากน้ำเสียงและสีหน้าอากัปกริยาของผู้ให้ปากคำ ที่ประจักษ์ได้ต่อหน้าต่อตา และที่ยังเป็นปัจจุบันของเวลานั้นเสมอและตลอดไป แม้ว่าวันเวลาผ่านไปนานกี่ปี ซึ่งอารมณ์เหล่านั้นไม่อาจบันทึกไว้ได้อีกแล้วถ้ามิได้ทำไว้ในเวลานั้น ในขณะเดียวกัน เทปบันทึกภาพเคลื่อนไหวและเสียงที่ตรงไปตรงมาเพราะยังไม่ได้ถูกปรุงแต่งด้วยการตัดต่อและนำเสนอโดยผู้เล่าอื่น ก็ยังปรากฏความงดงามอย่างนาฏกรรมและกวีนิพนธ์

https://www.facebook.com/photo?fbid=708460311307747&set=a.307044544782661&locale=th_TH
https://www.facebook.com/share/v/15MCKLTuE7/