วันพฤหัสบดี, มกราคม 02, 2568
มรดกของ "คณะราษฎร 2475" คือ การบัญญัติให้ 1 มกราคม เป็นวันขึ้นปีใหม่ ทำให้ประเทศมีความเป็น "สมัยใหม่" และเป็นที่รู้จักในสากลโลก
ชาญวิทย์ เกษตรศิริ Charnvit Kasetsiri
11 hours ago
·
มรดกของ "คณะราษฎร 2475" คือ การบัญญัติให้
1 มกราคม เป็นวันขึ้นปีใหม่
ทำให้ประเทศมีความเป็น "สมัยใหม่"
และเป็นที่รู้จักในสากลโลก
Matichon Online - มติชนออนไลน์
12 hours ago
·
วันนี้ปฏิทินบอกวันที่ 1 มกราคม พุทธศักราช 2568
ตรงกับวันพุธ
วันแรกของของคริสต์ศักราช 2025 ในโลกสากล
มหาศักราช 1947 จุลศักราช 1387 ตามแบบโบราณ
นักษัตรมะเส็ง
รัตนโกสินทรศก 244
พระเจดีย์ศรีมหาโพธิพุทธคยา วัดมหาโพธิวิหาร ประเทศอินเดีย คือพระธาตุประจำปี โดยมี พระเจดีย์ศรีมหาโพธิพุทธคยา วัดโพธารามมหาวิหาร หรือ วัดเจดีย์เจ็ดยอด จังหวัดเชียงใหม่ แทนในไทย
.
แม้วันนี้ คนไทยจะคุ้นเคยกับปีใหม่แบบสากล คือ 1 มกราคม ทว่า แท้จริงแล้ว เราไม่เคยกล่าว ‘สวัสดีปีใหม่’ ในวันที่ 1 มกราคม เพราะปีใหม่เดิมของชาวเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หรือ ‘อุษาคเนย์’ คือเดือนอ้าย หลังลอยกระทง
ต่อมา ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีการกำหนดให้วันที่ 1 เมษายน เป็นวันขึ้นปีใหม่ตั้งแต่ พ.ศ.2432 เป็นต้นมา แต่ไม่ได้เป็นที่รับรู้อย่างแพร่หลาย
ครั้นหลัง ‘อภิวัฒน์สยาม’ เปลี่ยนแปลงการปกครองสู่ระบอบประชาธิปไตย มีการประกาศให้มีงานรื่นเริงในวันขึ้นปีใหม่เป็นครั้งแรกเมื่อ พ.ศ.2477 ที่กรุงเทพมหานครเป็นครั้งแรก ก่อนกระจายไปยังในต่างจังหวัด
หลังจากนั้นมีการพิจารณาเปลี่ยนวันขึ้นปีใหม่อีกครั้งหนึ่ง โดยคณะรัฐมนตรีในรัฐบาลยุค จอมพล ป. พิบูลสงคราม ได้แต่งตั้งคณะกรรมการซึ่งมี หลวงวิจิตรวาทการ เป็นประธาน มติเป็นเอกฉันท์ให้เปลี่ยนวันขึ้นปีใหม่เป็นวันที่ 1 มกราคม เริ่มตั้งแต่ พ.ศ.2484 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล
กล่าวโดยสรุปคือ สมัยรัชกาลที่ 5-รัชกาลที่ 8 ปีใหม่คือ 1 เมษายน นับแต่ พ.ศ.2432-1 เมษายน 2483
ก่อนคติปีใหม่เดิมของคนไทย ไม่มีสำนึกเรื่องปีใหม่แบบสากล ทว่า รู้จักการเปลี่ยนปีนักษัตร ตอนขึ้นเดือนอ้าย หลังลอยกระทงเดือน 12 ซึ่งตรงกับปฏิทินสากลราวเดือนพฤศจิกายน รับรู้เรื่องการเปลี่ยนผันจากฤดูกาลต่างๆ ไปสู่อีกฤดู
หลักฐานประจักษ์ชัด คือ พระราชบัญญัติ ‘ประดิทิน’ พุทธศักราช 2483
อ่าน 1 มกรา กว่าจะ(เป็น)ปีใหม่ ย้อนประดิทิน เปิดราชกิจจาฯ ‘(เพื่อ) ได้ระดับกับนานาอารยประเทศ’ #หน้า9ประชาชื่น มติชนรายวัน พุธที่ 1 มกราคม 2568
.
ฉบับเต็มในคอมเมนต์
#มติชนออนไลน์
1 มกรา กว่าจะ(เป็น)ปีใหม่ ย้อนประดิทิน เปิดราชกิจจาฯ ‘(เพื่อ) ได้ระดับกับนานาอารยประเทศ’...