ประสบการณ์ชีวิตของ ‘เซอร์ยา โบนาลี’ “การแข่งไม่ใช่สิ่งสำคัญที่สุดในชีวิต" น่าอ่าน

The Potential
10h

‘เซอร์ยา โบนาลี’ อาจไม่ใช่ชื่อที่คุ้นหูในเมืองไทย แต่สำหรับแฟนสเก็ตลีลาทั่วโลก เธอคือราชินีไร้มงกุฎแห่งวงการสเก็ตน้ำแข็ง ผู้คว้าแชมป์ในประเทศบ้านเกิดอย่างฝรั่งเศสถึง 9 สมัย และทะยานคว้าแชมป์ยุโรปอีก 5 สมัย แต่เมื่อขึ้นสู่เวทีระดับโลก เธอกลับเป็นได้เพียงไม้ประดับเก๋ๆ หรือไม่ก็รองแชมป์โลก 3 สมัยที่ทำยังไงก็ไปไม่สุดสักครั้ง
ถ้าถามถึงเหตุผลที่ทำให้เธอคว้าแชมป์เป็นว่าเล่น คงเป็นเหตุผลเดียวกับที่ทำให้เธอพลาดเหรียญทองในการแข่งขันระดับโลก นั่นคือ ‘การตีลังกากลับหลัง’
“ฉันหมุน 4 รอบได้ดีมากตอนซ้อม ฉันทำมันได้ติดต่อกันหลายครั้ง ฉันซ้อมหนัก มั่นใจมาก และอยากทำท่านี้ในการแข่งโอลิมปิก ไม่ว่ายังไงฉันก็จะทำ แม้โค้ชจะไม่อนุญาตก็ตาม”
อภิบาล ว่องวงษ์รักษ์ เขียนถึง เซอร์ยา โบนาลี จากสารคดี Losers ตอน Judgement (เผยแพร่ทาง Netflix) ชวนมองผ่านความความพ่ายแพ้ไปยังอคติทางการเมืองและสีผิวในวงการกีฬา
"เซอร์ยาไม่เป็นที่ต้อนรับของกรรมการเท่าไร ด้วยสีผิว อคติทางการเมือง เครื่องแต่งกาย หรือแม้แต่ภาพลักษณ์ที่ขัดแย้งต่อการเป็น ‘เจ้าหญิงน้ำแข็ง’ ที่ต้องสวย บอบบาง สง่างาม และผิวขาว"
ในที่สุดการกระโดดหมุน 4 รอบ ซึ่งเรียกเสียงฮือฮาจากผู้ชมทั้งสนาม กลับทำให้เซอร์ยาตกม้าตายง่ายๆ กับท่าอื่นๆ ส่งผลให้เธอไม่สามารถคว้าเหรียญรางวัลใดๆ หนำซ้ำการขัดคำสั่งโค้ชยังทำให้เขาตัดสินใจยุติบทบาท เซอร์ยากลายเป็นนักกีฬาไร้โค้ชท่ามกลางความสนใจจากสื่อฝรั่งเศส
ถึงอย่างนั้นเธอก็ไม่เคยยอมแพ้และยังคงฝึกซ้อมอย่างหนัก หนึ่งเดือนให้หลังโดยมีแม่ทำหน้าที่เป็นโค้ช นักสเก็ตผิวสีชาวฝรั่งเศสลุกขึ้นสู้อีกครั้ง ในการแข่งขันชิงแชมป์โลกที่ประเทศญี่ปุ่น ปรากฎว่าเซอร์ยาทำผลงานออกมาอย่างไร้ที่ติ แต่กลับแพ้ให้กับนักสเก็ตเจ้าถิ่นเฉียดฉิว และแล้วความอดทนที่กลั้นไว้มานานก็ปะทุออกมา เซอร์ยาไม่อาจควบคุมตัวเองได้อีกต่อไป
“ฉันพยายามทำตัวน่ารักและมีเหตุผลให้ได้สักครั้ง แต่ฉันโกรธมากจริงๆ”
เซอร์ยาปฏิเสธที่จะยืนบนแท่นรับเหรียญ เธอร้องไห้ด้วยความเสียใจและถอดเหรียญเงินที่คล้องคอออกมาท่ามกลางเสียงโห่ร้องจากผู้ชมในสนาม
แต่นั่นไม่ใช่ครั้งสุดท้าย เซอร์ยายังคงยืนหยัดต่อสู้ด้วยพลังความสามารถทั้งหมดที่มีแม้รู้ทั้งรู้ว่าต้องปราชัยต่อกรรมการ ในโอลิมปิกครั้งสุดท้ายที่เธอสามารถเข้าร่วม(ก่อนอายุเกินกำหนด) ...เซอร์ยาร่ายมนตร์สะกดผู้ชมทั้งสนามด้วยการตีลังกากลับหลังด้วยขาข้างเดียว
ตามกติกาสเก็ตลีลา การตีลังกากลับหลังเป็นการละเมิดกฎ ดังนั้นการกระทำของเซอร์ยาถือเป็นการท้าทายกรรมการอย่างแรง แต่สำหรับเซอร์ยา เธอไม่ได้แคร์เหรียญทองใดๆ อีกแล้ว เพราะสิ่งเดียวที่เธอแคร์มีเพียงเสียงข้างในหัวใจ
เธอหลุดจากกับดักของชัยชนะที่เกิดจากอคติของกรรมการ หลุดจากกรอบที่ใครบางคนกำหนดว่านักสเก็ตที่ดีต้องเป็นแบบนี้ และหลุดจากพันธนาการทั้งปวงที่ฉุดรั้งศักยภาพที่แท้จริงของเธอ
ปัจจุบัน เซอร์ยาผันตัวมาเป็นโค้ชให้นักสเก็ตเยาวชนในสหรัฐฯ บ่อยครั้งที่เธอได้รับเชิญไปแชร์ประสบการณ์ชีวิตเพื่อสร้างแรงบันดาลใจให้กับเยาวชน
“การแข่งไม่ใช่สิ่งสำคัญที่สุดในชีวิต เธอไม่ต้องรอให้เหรียญมาเปลี่ยนชีวิตเธอ เหรียญมันก็ดีแต่มันไม่ใช่สิ่งสำคัญที่สุด เหรียญมันแค่เรื่องผิวเผินไม่จริงแท้ ถ้าเธอเต็มที่ 100% แล้ว จงรู้สึกดีกับมัน จงคิดบวกและก้าวต่อไป
…ดังนั้น พยายามเป็นคนดี นักกีฬาที่ดี โดยไม่ต้องพยายามคว้าเหรียญ เพราะบางครั้งมันจะทำลายเธอและทำให้เธอผิดหวังมาก บางครั้งอาจทั้งชีวิตเลยและมันไม่ดี”
อ่านบทความ https://thepotential.org/playground/losers-ep2-surya-varuna/