Somsak Jeamteerasakul
9 hours ago
·
คำชี้แจง: ข้างล่างนี้คือ"คำแปล"บทความจากนิตยสาร Time ที่กล่าวถึงวชิราลงกรณ์และลูกชายทั้งสี่ของเขา ผมจำต้องชี้แจงว่า นี่เป็นบทแปลที่ใช้คอมพิวเตอร์และโปรแกรมกูเกิ้ลแปล เพราะผมไม่มีเวลาจะตรวจแก้ในขณะนี้ ดังนั้นคงมีที่ผิดอยู่ ผู้อ่านพึงตระหนักในการอ่าน เหตุที่แปลเพราะพวกเราจำนวนไม่น้อยอ่านภาษาอังกฤษไม่ได้ และอีกอย่าง ผมเพิ่งทราบว่า บทความนี้เข้าไม่ถึงในเมืองไทย ยกเว้นแต่ต้องเป็นสมาชิก
https://time.com/.../thailand-king-sons-vajiralongkorn.../
................................................
Exclusive: เจ้าชายไทยถูกเนรเทศอีกครั้ง ขณะที่เจ้าชายองค์โตกล่าวว่า “ข้าพเจ้าไม่ได้ทำอะไรผิด”
ตั้งแต่เกิด เจ้าหน้าที่ตรวจคนเข้าเมืองควรจะกราบลงต่อหน้าจุฑาวัชร วิวัชรวงศ์ โดยจ้องมองพื้นดินที่ร้อนระอุด้วยแสงแดด ก่อนจะมอบพวงมาลัยดอกมะลิและพาเขาไปที่รถลีมูซีนที่รออยู่ ในทางกลับกัน จุฑาวัชร ซึ่งใช้ชื่อภาษาอังกฤษว่า แม็กซ์ และวัชรวี น้องชายของเขา ถูกพาเข้าไปในห้องสอบสวนที่มืดมิดที่ชายแดนไทย-มาเลเซีย เมื่อวันที่ 28 พฤษภาคม และขอหนังสือเดินทางสหรัฐฯ อย่างสุภาพ เป็นช่วงเวลาที่น่าตกใจสำหรับลูกชายสองคนของกษัตริย์ไทย ซึ่งเป็นขุนนางที่แปลกแยกที่กลับมายังบ้านเกิดหลังจากลี้ภัยอยู่หลายสิบปี
หลังจากผ่านไป 45 นาที เจ้าหน้าที่ซึ่งดูอึดอัดอย่างเห็นได้ชัดได้ออกคำตัดสินว่าพี่น้องทั้งสองถูกปฏิเสธไม่ให้เข้าประเทศไทย ซึ่งเป็นประเทศที่บิดาของพวกเขาครองราชย์เป็นสมเด็จพระเจ้ามหาวชิราลงกรณ รัชกาลที่ 10 แห่งราชวงศ์จักรี พระมหากษัตริย์ที่ร่ำรวยที่สุดในโลกซึ่งมีทรัพย์สินประมาณ 6 หมื่นล้านดอลลาร์ การปฏิเสธดังกล่าวทำให้แม็กซ์ “รู้สึกแย่มากทั้งร่างกายและจิตใจ” เขากล่าวในการสัมภาษณ์พิเศษกับนิตยสาร TIME “เพราะผมคิดถึงบ้านเกิดของผมทุกวันในชีวิต และผมใฝ่ฝันที่จะกลับไปที่นั่นเสมอมา”
นอกจากการเยือนประเทศอันแสนสั้นนาน 12 ชั่วโมงในเดือนมกราคม ซึ่งระหว่างนั้น พี่น้องทั้งสองถูกกักตัว สอบสวน และคุกคามโดยเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยทุกที่ที่พวกเขาไป นี่จะเป็นครั้งแรกที่พวกเขาเหยียบแผ่นดินไทย นับตั้งแต่ถูกเนรเทศโดยบิดาในปี 2539 พร้อมกับมารดาและพี่น้องอีกสองคน หลังจากการหย่าร้างอันโด่งดังของพ่อแม่ของพวกเขา
ความอกหักที่ชายแดนเป็นแรงกระตุ้นให้แม็กซ์ วัย 45 ปี และวัชรวี วัย 40 ปี เขียนโพสต์บนเฟซบุ๊กเพื่อตำหนิ “กลุ่มบุคคลเล็กๆ แต่ทรงพลังที่พยายามรักษาอิทธิพลของตนภายในสถาบันกษัตริย์ ระบบกฎหมาย และแวดวงการเมือง” แม็กซ์กลับไปใช้ชีวิตในฐานะวิศวกรการบินและอวกาศที่อาศัยอยู่ในใจกลางเมืองซานดิเอโก ซึ่งเป็นบ้านเกิดของภรรยาชาวอเมริกันของเขา และเพิ่งย้ายมาพร้อมกับลูกสามคนเพื่ออยู่ใกล้ครอบครัวของเธอ แต่เขาตกลงที่จะพูดคุยกับนิตยสาร TIME โดยเฉพาะเกี่ยวกับความยากลำบากของครอบครัวเขาตั้งแต่ถูกเนรเทศ และความปรารถนาอันแรงกล้าของเขาในการคืนดีกัน
“ผมอยากบอกพ่อว่าผมอยากกลับไปใช้ชีวิตและทำงาน” แม็กซ์กล่าวในการสัมภาษณ์ผ่าน Zoom “ผมไม่มีความมุ่งมั่นอื่นใดนอกจากกลับไปเป็นข้ารับใช้ของพ่อ แต่โชคไม่ดีที่ดูเหมือนว่าจะมีความเข้าใจผิดบางอย่างที่ทำให้เราไม่สามารถเข้าประเทศได้”
ความเข้าใจผิดดังกล่าวแพร่กระจายไปในช่วงไม่กี่วันที่ผ่านมา ในเดือนสิงหาคม 2023 วัชรเรศร พี่ชายอีกคนวัย 44 ปี สร้างความตกตะลึงให้กับประเทศด้วยการกลับมายังประเทศไทยอย่างกะทันหัน ซึ่งเป็นครั้งแรกที่ครอบครัววิวัชรวงศ์เดินทางมาที่นี่ในรอบเกือบสามทศวรรษ เขาไปเยี่ยมโรงเรียน ทำบุญที่วัด และให้การสนับสนุนโครงการด้านมนุษยธรรม เช่น การสร้างบ้านให้ผู้ประสบภัยน้ำท่วม เขาขึ้นรถไฟฟ้า BTS ของกรุงเทพฯ และกล่าวอย่างตื่นเต้นว่าสะอาดกว่ารถไฟใต้ดินในนิวยอร์ก ในช่วงปลายเดือนพฤษภาคม เขาโกนหัวและมอบผ้าเหลืองของพระภิกษุสงฆ์ ซึ่งเป็นเรื่องปกติที่ราชวงศ์จะแสดงความศรัทธา การเดินทางของแม็กซ์ที่ถูกขัดขวางนั้นดูเหมือนว่าจะเป็นการเสนอการสนับสนุนความพยายามใหม่นี้
“พวกเราทุกคนเป็นพระภิกษุสามเณรเมื่อเรายังอยู่ในวัง เช่นเดียวกับสมาชิกราชวงศ์ชายทุกคน” วัชรเรศร์กล่าวกับนิตยสารไทม์เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว “และผมเป็นพี่น้องคนแรกที่ได้บวชเป็นพระภิกษุผู้ใหญ่ในประเทศไทยสำหรับครอบครัวของเรา ดังนั้นนี่จึงเป็นเรื่องใหญ่สำหรับพวกเรา และพวกเราทุกคนก็ตั้งตารอที่จะเฉลิมฉลองร่วมกัน”
อย่างไรก็ตาม ในวันที่ 23 มิถุนายน การพำนักของวัชรเสรีในประเทศไทยถูกจำกัดลงอย่างกะทันหัน เจ้าหน้าที่ความมั่นคงของไทยจำนวนมากบุกไปที่วัดปริวรรตราชสงคราม ซึ่งเป็นวัดที่งดงามที่วัชรเสรีพักอยู่ริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยาของกรุงเทพฯ และควบคุมตัวเขาไว้ หลังจากแวะที่บ้านของเขาเพื่อเก็บข้าวของ วัชรเสรีก็ถูกควบคุมตัวไปที่สนามบินนานาชาติสุวรรณภูมิและสั่งให้ขึ้นเครื่องบินไปนิวยอร์กซิตี้ โดยมีเจ้าหน้าที่ความมั่นคงของไทยเดินทางไปบนแผ่นดินอเมริกาด้วย เจ้าหน้าที่จึงส่งตัวเขาไปยังตัวแทนของกระทรวงการต่างประเทศโดยตรง วัชรเสรีได้รับแจ้งว่าพี่ชายอีกคนของเขาคือจักรีวัฒน์จะถูกเนรเทศออกจากประเทศไทยในวันรุ่งขึ้น แม้ว่าปัจจุบันจะไม่ทราบว่าเขาอยู่ที่ใด ทั้งสี่คนเป็นพลเมืองสหรัฐฯ “เจ้าหน้าที่ที่มารับวัชรเสรีแจ้งกับเขาว่าพวกเขาไม่ต้องการให้ใครอยู่ในเมืองไทย” แม็กซ์กล่าวโดยตั้งฉายาให้กับพี่ชายของเขา
นิตยสาร TIME ได้ขอความเห็นจากสำนักพระราชวังของไทยเกี่ยวกับเหตุผลที่วัชรเรศรถูกเนรเทศและสถานะของตระกูลวิวัชรวงศ์ในประเทศไทย แต่ยังไม่ได้รับการตอบกลับ ตำรวจตรวจคนเข้าเมืองของไทยไม่ได้ตอบคำถามที่คล้ายกัน โฆษกของสถานทูตสหรัฐฯ ในกรุงเทพฯ ปฏิเสธที่จะแสดงความคิดเห็น เนื่องจากพวกเขา “ไม่แบ่งปันข้อมูลกับสื่อเกี่ยวกับพลเมืองสหรัฐฯ ส่วนตัว เว้นแต่จะได้รับความยินยอมเป็นลายลักษณ์อักษร”
เหตุใดพี่น้องตระกูลวิวัชรวงศ์จึงถูกเนรเทศและฟื้นฟูบางส่วน แต่กลับถูกขับออกจากนิกายอีกครั้ง ถือเป็นแก่นแท้ของวิกฤตการสืบราชสันตติวงศ์ที่กำลังก่อความวุ่นวายในราชวงศ์ของไทย ขณะที่พลเมืองรุ่นใหม่เรียกร้องให้ปฏิรูปสถาบัน แม้ว่ากษัตริย์มหาวชิราลงกรณจะมีพระโอรส 7 พระองค์ แต่มีเพียง 3 พระองค์เท่านั้นที่มีบรรดาศักดิ์ และไม่มีใครได้รับการระบุว่าเป็นรัชทายาท “หากไม่มีใครเข้าใจสิ่งที่เกิดขึ้นจริงๆ ก็เป็นที่มาของความไม่มั่นคง และเป็นที่มาของความสงสัย” พอล แฮนด์ลีย์ นักข่าวและผู้เขียนหนังสือ The King Never Smiles ซึ่งเป็นชีวประวัติไม่เป็นทางการของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชที่ถูกห้ามเผยแพร่ในประเทศไทย กล่าว
ประเทศไทยเป็นพันธมิตรที่เก่าแก่ที่สุดของอเมริกาในเอเชีย โดยพระราชวังอันเป็นที่เคารพนับถือแห่งนี้ทำหน้าที่เป็นเสาหลักของความอนุรักษ์นิยมและความคงอยู่ตลอดมา ตลอดจนเป็นปราการต่อกรกับลัทธิคอมมิวนิสต์ที่ครอบงำเพื่อนบ้านในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ อย่างไรก็ตาม ในยุคหลังสงครามเย็น เยาวชนไทยจำนวนมากรู้สึกแปลกแยกจากโครงสร้างลำดับชั้นที่ไม่โปร่งใสของสถาบัน และต้องการความรับผิดชอบมากขึ้น
ในปี 2020 เกิดการประท้วงในที่สาธารณะที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อนทั่วประเทศไทย ซึ่งทำลายข้อห้ามด้วยการเรียกร้องการปฏิรูปราชวงศ์อย่างเปิดเผย ข้อเรียกร้องสิบประการ ได้แก่ การอนุญาตให้วิพากษ์วิจารณ์พระมหากษัตริย์ การตรวจสอบการเงินของพระมหากษัตริย์อย่างถูกต้อง การห้ามไม่ให้พระมหากษัตริย์แสดงความคิดเห็นทางการเมือง และการห้ามไม่ให้สถาบันพระมหากษัตริย์สนับสนุนการรัฐประหาร ในความคิดเห็นสาธารณะที่เกิดขึ้นไม่บ่อยนักในช่วงเวลานั้น กษัตริย์วชิราลงกรณ์ทรงเรียกประเทศไทยว่า “ดินแดนแห่งการประนีประนอม” และตรัสว่า “พวกเรารักพวกเขาทุกคนเหมือนกัน” ต่อผู้ชุมนุม
อย่างไรก็ตาม การขาดแผนการสืบทอดตำแหน่งที่ชัดเจนเป็นสาเหตุของความวิตกกังวลอย่างมากในประเทศที่พระมหากษัตริย์ทำหน้าที่เป็นปราการแห่งความมั่นคงมาอย่างยาวนาน การรัฐประหารของประเทศในปี 2557 มักถูกมองว่าเกิดจากความต้องการของชนชั้นนำของประเทศที่จะควบคุมการเปลี่ยนผ่านไปสู่กษัตริย์วชิราลงกรณ์อย่างละเอียดถี่ถ้วน อย่างไรก็ตาม พระองค์จะทรงมีพระชนมายุ 73 พรรษาในเดือนหน้า และไม่มีใครรู้เลยว่าอนาคตของสถาบันอันยิ่งใหญ่แห่งนี้จะเป็นอย่างไร
แม้ว่าสิทธิบุตรหัวปีจะทำให้แม็กซ์ได้ขึ้นครองบัลลังก์เป็นลำดับแรก แต่ปัจจุบันพระองค์ไม่มีบรรดาศักดิ์ใดๆ และรัฐธรรมนูญของประเทศไทยก็ไม่ให้มีทายาทที่มีคู่สมรสเป็นชาวต่างชาติ เขาพยายามยืนกรานว่าเขาและพี่น้องต้องการเพียงแค่ได้กลับมาอยู่บ้านเกิดเพื่อใช้ชีวิตเรียบง่ายเหมือนคนธรรมดาๆ แต่กลับมีกองกำลังที่ร่วมมือกันเพื่อให้แน่ใจว่าสิ่งนี้จะไม่เกิดขึ้น
“ฉันไม่เข้าใจว่าทำไมเรื่องนี้ถึงเป็นปัญหา” แม็กซ์กล่าว “มันทำให้ฉันเจ็บปวดมากขึ้นเมื่อคิดว่าฉันไม่เชื่อว่าตัวเองทำอะไรผิดในชีวิต แต่กลับรู้สึกเหมือนถูกลงโทษสำหรับสิ่งที่ไม่ได้ทำ”
แน่นอนว่าเป็นความรู้สึกที่น่าเศร้าที่เกิดขึ้นทั่วไปในหมู่ลูกหลานของครอบครัวที่แตกแยก แม้ว่าผลกระทบจากการแยกทางของพ่อแม่แม็กซ์จะไม่ใช่เรื่องปกติก็ตาม กษัตริย์วชิราลงกรณ์ทรงสืบราชสมบัติต่อจากพระราชบิดาที่เคารพรักของพระองค์ คือ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช พระมหากษัตริย์ที่ครองราชย์ยาวนานที่สุดในโลกเมื่อพระองค์สวรรคตเมื่อปี 2559 พระองค์เป็นพระราชโอรสเพียงพระองค์เดียวในบรรดาพระราชโอรสทั้งสี่พระองค์ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงเป็นอดีตนักบินกองทัพอากาศ ทรงมีชื่อเสียงจากการใช้ชีวิตฟุ่มเฟือย โดยทรงใช้เวลาส่วนใหญ่ในเยอรมนี และทรงแต่งงานมาแล้ว 4 ครั้ง
ในการสัมภาษณ์กับหนังสือพิมพ์ Dallas Times Herald เมื่อปี 2524 ระหว่างการเสด็จเยือนสหรัฐอเมริกา พระราชินีสิริกิติ์ พระมารดาของวชิราลงกรณ์ทรงตรัสว่า “ข้าพเจ้าต้องพูดตรงๆ ว่า พระราชโอรสของข้าพเจ้าซึ่งเป็นมกุฎราชกุมารนั้นค่อนข้างจะคล้ายดอน ฮวน พระองค์ทรงเป็นนักเรียนดี เป็นเด็กดี แต่ผู้หญิงกลับมองว่าพระองค์น่าสนใจ และพระองค์ยังมองว่าผู้หญิงน่าสนใจยิ่งกว่าด้วยซ้ำ ดังนั้นชีวิตครอบครัวของพระองค์จึงไม่ราบรื่นนัก”
ภรรยาคนแรกของวชิราลงกรณ์ให้กำเนิดลูกสาวหนึ่งคนคือ เจ้าหญิงพัชรกิติยาภา แต่ทั้งคู่หย่าร้างกันในปี 1991 ภรรยาคนที่สองของเขาซึ่งเป็นนักแสดงและนักเต้น สุจาริณี วิวัชรวงศ์ ให้กำเนิดบุตรชายสี่คนและบุตรสาวหนึ่งคน ได้แก่ แม็กซ์ บุตรคนโต ตามด้วย วัชรเรศร จักรีวัฒน์ วัชรวี และ เจ้าหญิงสิริวัณณวรี
พี่น้องทั้งสองเติบโตมาในอ้อมอกของความหรูหรา สวมชุดผ้าไหมชั้นดี มีนายหน้าที่คอยเอาใจทุกความต้องการของพวกเขา แม้ว่าชีวิตจะไม่ง่ายเสมอไป เมื่อแม็กซ์ยังเด็กและอาศัยอยู่ในวัง โรงรถของราชวงศ์เป็นที่หลบภัยของเขา ซึ่งเขาสามารถหลีกหนีจากความขัดแย้งในครอบครัวได้โดยปีนป่ายผ่านรถหรูและรถวินเทจหลายสิบคัน “เพราะมีช่วงเวลาที่ไม่มีความสุขมากมาย”
วชิราลงกรณ์หย่าร้างกับแม่ในปี 1996 หลังจากกล่าวหาว่าแม่ไม่ซื่อสัตย์ ปลดเธอและลูกชายออกจากตำแหน่ง และห้ามไม่ให้กลับมาประเทศไทย ครอบครัวนี้อาศัยอยู่ที่สหราชอาณาจักร ซึ่งลูกชายคนโตสองคนเรียนที่โรงเรียนเอกชนฮาร์โรว์ที่มีชื่อเสียง เมื่อจู่ๆ เอกอัครราชทูตไทยก็ปรากฏตัวขึ้นและเรียกร้องให้พวกเขาสละหนังสือเดินทางทางการทูต แต่กลับออกหนังสือเดินทางธรรมดาที่มีอายุใช้งานเพียงหนึ่งปีแทน โดยที่พระมารดาไม่ทราบเรื่อง เจ้าหญิงสิริวัณณวรีทรงถูกลักพาตัวไปที่ประเทศไทยเพื่อไปอยู่กับพ่อของเธอ “แม่ของฉันโทรศัพท์หาพระองค์และตรัสว่า ‘โอเค คุณได้ลูกสาวแล้ว พระองค์อยากได้ลูกชายด้วยไหม’” แม็กซ์เล่า “ตามที่แม่ของฉันบอก พระองค์ตรัสว่า ‘ตอนนี้ยังไม่ใช่’” พี่น้องทั้งสองไม่ได้พบน้องสาวอีกเลยตั้งแต่นั้นมา
สุจาริณีและลูกชายของเธอถูกขับไล่ออกจากบ้านเกิดและย้ายไปสหรัฐอเมริกาในฐานะผู้ลี้ภัยทางการเมือง โดยตั้งรกรากในฟลอริดาตอนกลาง “ฉันเป็นแฟนตัวยงของทีม Tampa Bay Buccaneers” แม็กซ์หัวเราะ สุจาริณีเป็น “แม่เสือ” ในแบบฉบับของแม็กซ์ และปกครองบ้านเรือนด้วยกำปั้นเหล็ก “เธอเป็นผู้หญิงที่เข้มแข็งมาก และเธอผลักดันพวกเราอย่างหนักตั้งแต่ยังเด็กมาก การศึกษาเป็นสิ่งสำคัญมาก เธอบอกว่า 'แค่คุณไม่ได้อยู่ในเมืองไทยไม่ได้หมายความว่าคุณต้องลดตัวลงมาตามมาตรฐานของคนธรรมดา'” พี่น้องสามคนมีปริญญาทางกฎหมาย จักรีวัตเป็นแพทย์
ทุกๆ ปี พี่น้องจะเขียนจดหมายถึงพ่อในวันเกิดของเขา รวมถึงฉลองเหตุการณ์สำคัญในครอบครัว เช่น พิธีสำเร็จการศึกษา เพื่อชื่นชมสุขภาพและความก้าวหน้าของพวกเขา แต่ก็ไม่มีคำตอบกลับมา ในบางครั้ง ครอบครัวจะโพสต์แถลงการณ์ต่อสาธารณะเพื่อแสดงความจงรักภักดีและความปรารถนาที่จะกลับประเทศไทย ในช่วงเริ่มต้นของการเนรเทศ เมื่อความเจ็บปวดยังคงฝังแน่น คำพูดเหล่านั้นก็ดุด่า ในปี 1998 พี่น้องทั้งสองลงนามในจดหมายร่วมกันกล่าวหาพ่อของพวกเขาว่า “พยายามลบความทรงจำเกี่ยวกับพวกเรา” โดยบอกว่าเขาไม่เคยรักแม่ของพวกเขาเลย และจะบังคับให้พวกเขาออกจากบ้าน “ทุกครั้งที่เขาพบผู้หญิงคนอื่น” เมื่อถูกถามถึงจดหมายฉบับนี้ แม็กซ์บอกว่าจดหมายในช่วงแรกๆ มักจะเขียนโดยแม่ของพวกเขาและไม่ได้สะท้อนถึงความรู้สึกที่แท้จริงของลูกชายเสมอไป
ในปี 2546 ลูกชายทั้งสองได้ยินมาว่าพ่อของพวกเขาจะไปเยือนสหรัฐอเมริกา พวกเขาจึงไปที่สถานกงสุลไทยในชิคาโกโดยไม่แจ้งล่วงหน้าเพื่อขอพบพ่อ การประชุม 30 นาทีซึ่งแม็กซ์และพี่ชายทั้งสามนั่งบนพื้นตามระเบียบของราชวงศ์นั้น “เป็นการพบปะที่ไม่ค่อยเป็นมิตร” แม็กซ์กล่าว “เขาไม่ได้ปฏิบัติกับฉันเหมือนลูกของเขา” ถึงกระนั้น มกุฎราชกุมารในขณะนั้นก็สอบถามถึงสุขภาพ การศึกษา และความสนใจของพี่น้องทั้งสอง “จากนั้นเขาก็บอกว่า ‘เฮ้ เด็กๆ ไม่ได้ทำอะไรผิด’” แม็กซ์เล่า “ถ้าพวกเธออยากกลับมาไทยอีก ไม่มีใครห้ามพวกเธอได้หรอก”
แม็กซ์รู้สึกเสียใจที่พี่น้องคู่นี้ไม่ได้รับคำเชิญในทันทีเมื่ออายุครบ 16 ปี ถึงแม้ว่าเขาจะสังเกตว่าพวกเขายังเด็กและไม่อยากทิ้งแม่ซึ่งยังไม่เป็นที่ต้อนรับอย่างเห็นได้ชัดก็ตาม เมื่อเวลาผ่านไป พี่น้องคู่นี้ก็เริ่มยอมรับการถูกเนรเทศ ซึ่งแตกต่างไปจากการถูกตามใจในวัง แม็กซ์พยายามลืมประเทศไทยและใช้ชีวิตแบบอเมริกัน “ในตอนนั้น ทุกคนพูดถึงแต่ประเทศไทย ประเทศไทย ประเทศไทย” แม็กซ์กล่าว “ผมรู้สึกว่าประเทศไทยทำให้เราถอยหลัง ผมจึงพยายามไปโรงเรียน หางานทำ ย้ายออกจากครอบครัวบ้าง และเริ่มต้นชีวิตใหม่”
ครอบครัวทำแบบนั้นมาเกือบสามทศวรรษแล้ว พี่น้องคู่นี้ทุ่มเทให้กับการเรียน ทำงานชั่วคราว และจบการศึกษาจากมหาวิทยาลัย เมื่อยังเป็นหนุ่ม วัชรเรศรขายฮอทดอกในงานกีฬาและขายเครื่องดูดฝุ่นตามบ้านเรือน
ในปี 2013 แม็กซ์แต่งงานกับหญิงชาวอเมริกันชื่อรียา กัฟ และทั้งคู่มีลูกชายหนึ่งคนและลูกสาวสองคน เมื่อไม่ได้เดินทางเพื่อทำงาน เขามักจะเล่นปิกเกิลบอล ช้อปปิ้งที่ Costco และขับรถ BMW รุ่นพิเศษไปส่งลูกๆ ไปซ้อมฟุตบอล ซึ่งบางครั้งเขาก็ขับไปแข่งที่สนามแข่ง ประเทศไทยค่อยๆ หายไปในฉากหลัง
ทุกสิ่งทุกอย่างเปลี่ยนไปในเดือนสิงหาคม 2023 เมื่อวัชรเอนกกลับมายังราชอาณาจักรอย่างกะทันหัน “ฉันเพิ่งรู้ว่าเขาอยู่ที่ประเทศไทยผ่านสื่อ” แม็กซ์กล่าว “เขาไม่ได้ปรึกษากับฉัน แม่ของฉัน หรือใครในครอบครัวของเราเลยก่อนจะไป” สายฟ้าฟาดทำให้แม็กซ์ “รู้สึกเจ็บและโกรธเล็กน้อย” เขากล่าว “เพราะฉันคิดว่าเมื่อมาถึงประเทศไทย เราก็ต้องอยู่ด้วยกัน”
อย่างไรก็ตาม แม็กซ์เริ่มใจอ่อนลงหลังจากที่เปิดเผยว่าการกลับมาของวัชรเอนกได้รับการตอบรับเป็นอย่างดีโดยทั่วไป “ฉันเห็นว่าเขาประสบความสำเร็จ”
การกลับมาของวัชรเอนกสะท้อนถึงวิกฤตการสืบราชสมบัติที่กำลังก่อกวนประเทศที่มีประชากร 70 ล้านคน แม้ว่ากษัตริย์วชิราลงกรณ์จะได้รับการแต่งตั้งเป็นรัชทายาทเมื่ออายุได้ 20 ปี แต่พระองค์ก็ยังไม่ได้แต่งตั้งผู้สืบทอดราชสมบัติของพระองค์เอง เจ้าหญิงพัชรกิติยาภา ลูกสาวของภรรยาคนแรกของพระองค์ ถือเป็นเจ้าหญิงที่คนโปรด แต่เธอล้มป่วยขณะฝึกสุนัขในเดือนธันวาคม 2022 และอยู่ในอาการโคม่าตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา ความหวังในการฟื้นตัวมีน้อย
กษัตริย์ยังมีพระโอรสจากพระมเหสีองค์ที่สาม คือ เจ้าชายทีปังกร แม้ว่าพระองค์จะมีปัญหาในการเรียนรู้ซึ่งอาจขัดขวางความสามารถของพระองค์ในการปฏิบัติหน้าที่ในราชสำนักได้อย่างเต็มที่ นักวิเคราะห์มองว่าการกลับมาอย่างสุรุ่ยสุร่ายของวัชรกรเป็นความพยายามทดสอบความเหมาะสมของพระองค์สำหรับบทบาทนี้ เนื่องจากไม่มีทางเลือกอื่นที่เหมาะสม
อย่างไรก็ตาม หลังจากผ่านไปไม่กี่เดือน สถานการณ์ก็เริ่มแย่ลง มีการเปิดเผยว่าวัชรกรได้แต่งงานกับหญิงชาวอเมริกันชื่อเอลิซา การาฟาโน และทั้งคู่มีลูกสาวสองคนซึ่งจะขัดขวางไม่ให้เขาได้รับการพิจารณา เช่นเดียวกับแม็กซ์ แม้ว่าวัชรกรจะปฏิเสธอย่างหนักแน่นว่าไม่ต้องการขึ้นครองบัลลังก์ แต่การดิ้นรนอย่างสิ้นหวังเพื่ออธิบายว่าเขาจะหย่าร้างดูเหมือนจะเป็นการทรยศต่อความทะเยอทะยานที่แอบแฝงของพระองค์
นักวิเคราะห์มองว่าวัชรเรศรพยายามดิ้นรนเพื่อสืบทอดตำแหน่ง โดยหวังดึงดูดใจกลุ่มก้าวหน้าในฐานะพลังแห่งโลกสมัยใหม่ แต่ยังคงมีเลือดสีเลือดหมูเพียงพอที่จะหลีกเลี่ยงการทำให้พวกนิยมกษัตริย์หัวรุนแรงเหินห่าง แต่เขาอาจประเมินผิดว่าเชือกตึงนั้นไม่มั่นคงเพียงใด เนื่องจากอนาคตของสถาบันถูกผลักดันให้กลายเป็นศูนย์กลางของการอภิปรายทางการเมือง
ในเดือนพฤษภาคม 2566 พรรคการเมือง Move Forward ซึ่งหาเสียงอย่างเปิดเผยเพื่อจำกัดอำนาจของสถาบันพระมหากษัตริย์ ได้รับที่นั่งมากที่สุดในการเลือกตั้งทั่วไปของประเทศไทย แต่ถูกวุฒิสภาที่ได้รับการแต่งตั้งจากกองทัพขัดขวางไม่ให้จัดตั้งรัฐบาล การยุบพรรคในเวลาต่อมาโดยศาลรัฐธรรมนูญเมื่อเดือนสิงหาคมปีที่แล้วทำให้ผู้มีสิทธิเลือกตั้งส่วนใหญ่ที่เป็นคนรุ่นใหม่ของพรรค Move Forward มองว่าชนชั้นนำของประเทศกำลังสมคบคิดเพื่อลบล้างเจตนารมณ์ประชาธิปไตยของพวกเขา
วัชรเรศรดูเหมือนจะเข้าข้างฝ่ายปฏิรูปด้วยการวิจารณ์กฎหมายหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ฯ อันเข้มงวดของไทย ซึ่งรู้จักกันในชื่อมาตรา 112 ซึ่งเป็นรากฐานของอำนาจของราชวงศ์ ภายใต้กฎหมายนี้ ผู้ใดหมิ่นประมาท ดูหมิ่น หรือข่มขู่พระมหากษัตริย์ พระราชินี รัชทายาท หรือผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ จะต้องถูกจำคุก 3 ถึง 15 ปี นักวิจารณ์โต้แย้งว่ากฎหมายนี้ไม่ได้ปกป้องศักดิ์ศรีของพระมหากษัตริย์ แต่กลับถูกนำมาใช้เพื่อปิดปากผู้เห็นต่างทั้งหมด
มีผู้คนอย่างน้อย 276 คน รวมถึง 20 คนที่อายุต่ำกว่า 18 ปี ถูกตั้งข้อหาภายใต้มาตรา 112 ในช่วง 4 ปีจนถึงเดือนพฤศจิกายน ตามข้อมูลของทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชนไทย เมื่อเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา อดีตนายกรัฐมนตรีของไทย ทักษิณ ชินวัตร ซึ่งถูกโค่นอำนาจจากการรัฐประหารในปี 2549 และเป็นบิดาของแพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรีคนปัจจุบัน ถูกตั้งข้อหาหมิ่นพระบรมเดชานุภาพจากการให้สัมภาษณ์เมื่อเกือบ 10 ปีก่อน “การดำเนินคดีตามมาตรา 112 กำลังมีความเข้มงวดมากขึ้นเรื่อยๆ” พอล แชมเบอร์ส ผู้เชี่ยวชาญด้านประเทศไทยชื่อดังชาวอเมริกัน ซึ่งหลบหนีออกจากประเทศในเดือนพฤษภาคมหลังจากถูกตั้งข้อหาหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ กล่าว
ในโพสต์บนเฟซบุ๊กล่าสุด แม็กซ์แสดงความเสียใจที่ครอบครัวของเขาถูกคุกคาม “โดยใช้การเฝ้าติดตาม คุกคาม และละเมิดมาตรา 112” แต่นิตยสาร TIME ขอร้องให้อธิบายรายละเอียดเพิ่มเติม แม็กซ์ปฏิเสธอย่างชัดเจน “ชาร์ลี ฉันจะไม่ยุ่งเกี่ยวกับเรื่องนั้น” เขากล่าว “เป็นสิทธิพิเศษของพระราชวังว่ากฎหมายนั้นจะถูกนำไปใช้อย่างไร”
ส่วนเรื่องมาตรา 112 เป็นไปได้ว่าวัชรเสรีอาจบินเข้าใกล้ดวงอาทิตย์ ในเดือนกันยายน 2566 หนึ่งเดือนหลังจากกลับมาถึงประเทศไทยครั้งแรก เขาได้เข้าร่วมนิทรรศการที่มีชื่อว่า Faces of Victims of 112 ที่มหาวิทยาลัยโคลัมเบียในนิวยอร์ก ซึ่งจัดโดยปวิน ชัชวาลพงศ์พันธ์ นักเคลื่อนไหวต่อต้านรัฐบาลชาวไทย ซึ่งเป็นนักวิชาการที่มีชื่อเสียงและเคยถูกกล่าวหาว่าหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ ต่อมา วัชรเสรีได้โพสต์บนเฟซบุ๊กว่า “ผมรักและภักดีต่อสถาบันกษัตริย์ แต่ผมเชื่อว่า ‘การรู้’ ดีกว่า ‘ไม่รู้’ และแต่ละคนก็มีความคิดเห็นเป็นของตัวเองซึ่งได้มาจากประสบการณ์ของตนเอง”
ในบริบทนี้ ความพยายามของวัชรเสรีในการหาจุดกึ่งกลางระหว่างนักปฏิรูปและนักนิยมกษัตริย์อาจทำให้ทั้งสองฝ่ายแตกแยกกัน เหตุผลของเขาไม่ได้รับการช่วยเหลือจากความผิดพลาดหลายครั้งอย่างแน่นอน นอกจากครอบครัวชาวอเมริกันที่เป็นความลับแล้ว ยังมีการเปิดเผยว่าเขาออกจากสหรัฐอเมริกาพร้อมกับหนี้บัตรเครดิตจำนวน 94,767.88 ดอลลาร์ ซึ่งภายหลังเขาตกลงที่จะชำระคืน หลังจากมาถึงประเทศไทย เขาได้ตั้งบริษัทที่ปรึกษาทางกฎหมายที่ชื่อว่า VVV Group เพื่อช่วยเหลือบริษัทต่างชาติที่เข้ามาในประเทศไทย และได้ร่วมงานกับแบรนด์ต่างๆ ตั้งแต่บริษัท EV ของจีนอย่าง Zeekr ไปจนถึงแบรนด์เตกีล่าของมาร์ก วอห์ลเบิร์ก นักแสดงฮอลลีวูด
เดิมทีเว็บไซต์ VVV Group ระบุว่าประธานบริษัทคือ “เจ้าชายวัชรเอนก” แม้ว่าเขาจะถูกปลดจากตำแหน่งราชวงศ์ แต่หลังจากนั้นเขาก็ได้ลบตำแหน่งดังกล่าวออกไปแล้ว อย่างไรก็ตาม หลายคนมองว่าวัชรเอนกกำลังพยายามหาผลประโยชน์จากสายสัมพันธ์ในราชวงศ์ของเขา นอกจากนี้ ยังมีรายงานว่าเขายังมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับทักษิณ อดีตนายกรัฐมนตรี ซึ่งการยกย่องสรรเสริญแบบประชานิยมของเขาทำให้เขากลายเป็นศัตรูของพวกนิยมกษัตริย์ “ผมคิดว่าเขาไปเจอคนผิด” พาวินกล่าว “และนั่นทำให้พวกนิยมกษัตริย์ฝ่ายขวาไล่ตามเขา”
แม็กซ์ยังคงยืนกรานว่าพ่อของเขาไม่รู้ว่าเขาถูกขัดขวางไม่ให้กลับประเทศไทย และไม่รู้ว่าวัชรเรศรถูกบังคับให้ออกจากประเทศ โดยเชื่อว่ามีกลุ่มคนลึกลับบางคนที่พยายามขัดขวางครอบครัวของเขาเพื่อปกป้องผลประโยชน์ของตนเอง “ฝ่าบาทไม่มีทางรู้เลยว่าผมกำลังพยายามกลับเข้าไป ผมเชื่ออย่างนั้นจริงๆ” เขากล่าว “พระองค์จะต้อนรับผมด้วยอ้อมแขนที่เปิดกว้าง ทุกอย่างจะไม่มีวันกลับไปเป็นเหมือนเดิม แต่พระองค์จะไม่ทรงบอกให้ผมจากไปอย่างแน่นอน”
แม็กซ์สงสัยว่ากลุ่มคนในวังกำลังสมคบคิดเพื่อควบคุมอิทธิพลที่ครอบครัวของเขาอาจสร้างขึ้น โดยกลัวว่าพี่น้องที่กลับมาอาจสร้างแหล่งพลังทางเลือกที่แข็งแกร่งกว่าซึ่งจะทำให้เชื่องได้ยากขึ้น พวกเขาน่าจะเป็นบุคคลใกล้ชิดกับเจ้าชายทีปังกรและต้องการให้พระองค์ขึ้นครองบัลลังก์ “นี่คือเกมที่ผลรวมเป็นศูนย์สำหรับพวกเขา” ปวินกล่าว
บางคนเสนอว่าอาจเป็นน้องสาวที่แยกทางกันของพี่น้องทั้งสอง คือ เจ้าหญิงสิริวัณณวรี ซึ่งเคยหาเสียงข้างพ่อมาหลายสิบปีแล้ว และคัดค้านการถูกญาติที่กลับมากีดกัน “นั่นเป็นข่าวลือที่ฉันได้ยินมาอย่างแน่นอน” แม็กซ์กล่าว “แต่ฉันไม่รู้ว่าจะสามารถพิสูจน์ได้หรือไม่”
ความคลุมเครือของพระราชวังทำให้คนนอกไม่สามารถรู้ได้แน่ชัด แต่การกระทำของกษัตริย์วชิราลงกรณ์หลังจากขึ้นครองอำนาจสูงสุดในสังคมไทยไม่ได้แสดงให้เห็นว่ากษัตริย์ต้องการมีอำนาจควบคุม
ตั้งแต่ขึ้นครองอำนาจ กษัตริย์วชิราลงกรณ์ทรงรับตำแหน่งผู้บัญชาการทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ซึ่งรับผิดชอบทรัพย์สินส่วนพระองค์มูลค่าประมาณ 6 หมื่นล้านดอลลาร์ และทรงแต่งตั้งสำนักงานของรัฐที่มีอิทธิพลหลายแห่งภายใต้การกำกับดูแลโดยตรงของพระองค์ ในปี 2560 พระองค์มีพระบรมราชโองการให้โอนหน่วยทหารสองหน่วย ได้แก่ กรมทหารราบที่ 1 และ 11 ที่มีฐานอยู่ในกรุงเทพฯ จากสายการบังคับบัญชาของทหารไปยังกองบัญชาการรักษาความปลอดภัยส่วนพระองค์ภายใต้การกำกับดูแลโดยตรงของพระองค์ ในปีถัดมา พระองค์ทรงจัดตั้งกลุ่มทหารใหม่ซึ่งเรียกว่า คอแดง หรือคอปกแดง โดยวังเป็นผู้เสนอชื่อสมาชิกและต้องเลือกผู้นำสูงสุดจากกลุ่มเหล่านี้ ได้แก่ ผู้บัญชาการทหารบก ผู้บัญชาการทหารสูงสุด และผู้บัญชาการกองทัพภาคที่ 1 ซึ่งครอบคลุมพื้นที่ภาคกลางของประเทศไทยรวมถึงกรุงเทพฯ และเคยก่อรัฐประหารมาแล้วหลายครั้ง นอกจากนี้ พระองค์ยังทรงส่งตำรวจกว่า 1,600 นายไปปกป้องพระมหากษัตริย์และครอบครัว
ในปี 2560 กษัตริย์วชิราลงกรณ์ทรงแก้ไขรัฐธรรมนูญเพื่อให้พระองค์สามารถปกครองจากต่างประเทศได้ หลายเดือนต่อมา พระองค์ทรงปลดหรือย้ายข้าราชการในวัง 96 คนด้วยข้อกล่าวหา เช่น “ขี้เกียจ” หรือ “หยิ่งยะโส” ตามประกาศอย่างเป็นทางการของราชวงศ์ และต่อมาทรงปลดข้าราชการในวัง 6 คนด้วยข้อกล่าวหาว่าประพฤติตน “ชั่วร้ายอย่างยิ่ง” เมื่อในปี 2562 เจ้าหญิงอุบลรัตนราชกัญญา พระขนิษฐาของวชิราลงกรณ์ทรงประกาศลงสมัครรับเลือกตั้งเป็นนายกรัฐมนตรี วชิราลงกรณ์ทรงขัดขวางเธออย่างรวดเร็วโดยทรงกล่าวว่าการกระทำดังกล่าวจะ “ขัดต่อวัฒนธรรมของชาติ”
ในเดือนกรกฎาคม 2562 กษัตริย์วชิราลงกรณ์ทรงสถาปนาให้นางสินีนาถ วงศ์วชิราภักดีเป็นพระมเหสีอย่างเป็นทางการของพระองค์ ซึ่งจุดประกายให้เกิดตำแหน่งที่ไม่เคยเห็นมานานเกือบศตวรรษอีกครั้ง แต่ทรงปลดพระยศและยศของพระนางในสามเดือนต่อมา หลังจากที่เธอหายตัวไปเป็นเวลา 10 เดือน สินีนาถก็กลับมาปรากฏตัวอีกครั้งในเดือนสิงหาคม 2020 และกลับคืนสู่ตำแหน่งเดิมอย่างกะทันหันในฐานะ “ผู้ไร้มลทิน” แม้ว่าเธอจะหายตัวไปจากสายตาสาธารณชนอีกครั้งในช่วงปลายปี 2021 ในปัจจุบัน นอกจากพระราชินีและพระมเหสีอย่างเป็นทางการแล้ว วชิราลงกรณ์ยังถูกพบเห็นร่วมกับพระมเหสีรองอีกสองพระองค์ ซึ่งถูกมอบหมายหน้าที่ในราชสำนักในช่วงที่พระองค์ไม่อยู่ด้วยซ้ำ
อันที่จริงแล้ว การสืบราชสันตติวงศ์เป็นเพียงแง่มุมเดียวของชีวิตในวังที่พระเจ้าวชิราลงกรณ์ยังไม่ได้ทรงใช้อำนาจอย่างเด็ดขาด แต่เป็นสิ่งที่คุกคามความมั่นคงมากที่สุด “เป็นสิทธิพิเศษของกษัตริย์ เป็นสิทธิพิเศษของวัง” แม็กซ์ยักไหล่เกี่ยวกับการสืบราชสันตติวงศ์ “ฉันไม่สนใจเพราะนั่นไม่ใช่ความตั้งใจในชีวิตของฉัน
“สิ่งสำคัญคือฉันรักและเคารพพระองค์ และต้องการเพียงแค่จูบพระบาทของพระองค์อีกครั้ง ฉันแค่ต้องการให้ผู้คนรอบตัวพระองค์เข้าใจว่าไม่มีอันตรายใดๆ ทั้งสิ้น ฉันไม่ต้องการอะไรเลย ฉันเคารพสถาบันและรักบ้านเกิดของฉัน”
ครอบครัวชาวอเมริกันของเขารู้สึกเหมือนกันหรือไม่? แม็กซ์ยิ้มอย่างเหนื่อยล้า เขาเปิดเผยว่าเมื่อไม่นานนี้เขาได้ยินเพื่อนวัยรุ่นของลูกชายวัย 10 ขวบถามเขาว่าการเป็นส่วนหนึ่งของราชวงศ์เป็นอย่างไร “ลูกชายของฉันมองไปที่เพื่อนของเขาและพูดว่า ‘โอ้ มันบ้าไปแล้ว ไม่มีอะไรดีเกี่ยวกับเรื่องนี้เลย’”
