เปิดโปงอัจฉริยะคณิตศาสตร์ชาวจีน โกงการแข่งขันระดับนานาชาติได้อย่างไร
โก๊ะ อิ๋ว
บีบีซีนิวส์
9 พฤศจิกายน 2024
เด็กหญิงชาวจีนวัย 17 ปี ที่ได้รับการยกย่องว่าเป็นอัจฉริยะในการแข่งขันทางคณิตศาสตร์รายการหนึ่งถูกผู้จัดงานเปิดโปงว่า เธอโกงการแข่งขัน นับเป็นการยุติข้อสงสัยของผู้คนต่อผลการแข่งขันของเธอที่มีมาอย่างยาวนานหลายเดือน
เจียง ผิง นักเรียนสาขาวิชาออกแบบแฟชั่น จากหมู่บ้านห่างไกลในมลฑลเจียงซูของจีน กลายเป็นข่าวหน้าหนึ่งเมื่อเดือน มิ.ย. ที่ผ่านมา หลังจากเธอผ่านเข้ารอบลำดับที่ 12 ในการแข่งขันคณิตศาสตร์นานาชาติรอบคัดเลือก ที่จัดโดยบริษัทอีคอมเมิร์ซรายใหญ่อย่างอาลีบาบา
สื่อท้องถิ่นของจีนรายงานว่า เธอเป็นผู้ผ่านเข้ารอบคัดเลือกคนแรกที่มาจากโรงเรียนอาชีวะธรรมดา ๆ นับตั้งแต่เริ่มมีการแข่งขันในปี 2018 ผู้ผ่านเข้ารอบฯ ทั้ง 800 คน ส่วนใหญ่ล้วนมาจากมหาวิทยาลัยชั้นนำทั้งนั้น
ผลการแข่งขันของเจียง ผิง ทำให้เธอกลายเป็นปรากฎการณ์ชั่วข้ามคืน เธอได้รับยกย่องว่าเป็น "อัจฉริยะ" ทั้งโดยสื่อมวลชนและสื่อสังคมออนไลน์
ภายใต้ระบบการศึกษาของจีนที่มีการแข่งขันสูง ความเป็นเลิศทางการศึกษามักจะได้รับการยกย่อง ผู้คนมากมายบนโลกออนไลน์ต่างมีกำลังใจกันมากขึ้นจากผลลัพธ์ของการศึกษาของเจียง ผิง ราวกับพวกเขาเหล่านั้นได้รับการยืนยันว่า นักเรียนที่มาจากวิทยาลัยอาชีวะก็สามารถเก่งกาจได้
อย่างไรก็ดี เมื่อความเคลือบแคลงสงสัยในตัวเจียง ผิง ก็ก่อตัวขึ้น ในที่สุดผู้จัดงานแข่งขันดังกล่าวก็ออกมาแถลงเมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมาว่า เธอละเมิดกฎการแข่งขันในรอบคัดเลือก หลังจากที่เธอได้รับการช่วยเหลือจากครูของเธอ ซึ่งแฝงตัวเข้าร่วมการแข่งขันด้วย
"สิ่งนี้ช่วยเผยให้เห็นปัญหา เช่น ความไม่รัดกุมของรูปแบบการแข่งขัน และการขาดการดูแลที่มากเพียงพอ เราขออภัยจากใจจริง" ผู้จัดงานระบุในแถลงการณ์
ตามข้อมูลผลการแข่งขันเมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมา ทั้งเจียง ผิง และอาจารย์ของเธอ ไม่ได้อยู่ในกลุ่มผู้ชนะทั้ง 86 คน
การปรากฏตัวของดาวรุ่งด้านคณิตศาสตร์
การแข่งขันทางคณิตศาสตร์ประจำปีเปิดให้ผู้เข้าแข่งขันจากสถาบันต่าง ๆ ทั่วโลกเข้าร่วมงานได้ และมี "Damo Academy" ซึ่งเป็นสถาบันวิจัยแห่งหนึ่งของอาลีบาบา
สำหรับปีนี้ เจียง ผิง นักเรียนจากโรงเรียนมัธยมอาชีวศึกษาเหลียนสุ่ยในมลฑลเจียงซู ทำคะแนนได้ดีกว่าผู้ผ่านเข้ารอบสุดท้ายจากสถาบันชั้นนำของโลกอย่าง มหาวิทยาลัยปักกิ่ง สถาบันเทคโนโลยีแมสซาชูเซตส์ (เอ็มไอที) และมหาวิทยาลัยออกซ์ฟอร์ด
สื่อท้องถิ่นรายงานว่า เธอเลือกที่จะเรียนในโรงเรียนอาชีวะเพราะเธอสนใจในการออกแบบแฟชั่น และเพราะพี่สาวและเพื่อน ๆ ของเธอก็เรียนที่นั่น
ผลการแข่งขันของเจียง ผิง ประกอบกับประวัติการศึกษาที่ผิดแผกจากเด็กคนอื่น ๆ ทำให้เธอได้รับความสนใจจากทั้งประเทศ เรื่องราวของเธอถูกถ่ายทอดเอาไว้โดยสถาบัน Damo Academy เอง เธอยังถูกสัมภาษณ์จากสื่อมากมายทั่วประเทศ
"การเรียนวิชาคณิตศาสตร์ไม่ใช่เรื่องง่าย แต่ทุกครั้งที่ฉันแก้ปัญหาได้ ฉันจะรู้สึกมีความสุข" เธอกล่าวกับหนังสือพิมพ์ของทางการจีนอย่าง People’s Daily "ไม่ว่าในอนาคตจะเป็นอย่างไร ฉันจะเรียนรู้ต่อไป"
ครูของเจียง ผิง อย่าง หวัง รุนชิว ซึ่งตกอยู่ท่ามกลางแสงไฟเช่นเดียวกัน หลังจากได้รับการยกย่องว่าเป็นผู้ที่มองเห็นศักยภาพและความปรารถนาในคณิตศาสตร์ของเด็กหญิงผู้นี้ เขาอธิบายกับสื่อว่าเจียง ผิง เป็นเด็กที่มีความตั้งใจ และเธอก็คอยศึกษาวิชาคณิตศาสตร์ขั้นสูงด้วยตัวเอง
"ผมเจอกับอุปสรรคมากมายระหว่างการเรียนคณิตศาสตร์" เขากล่าว "ดังนั้น ผมต้องการทำทุกอย่างที่ทำได้เพื่อช่วยนักเรียนของผม และทำให้พวกเขารู้ว่ามีความเป็นไปได้อื่น ๆ ในอนาคต"
นอกจากสารพัดคำแซ่ซ้องที่ถูกส่งไปให้กับเด็กหญิงและครูของเธอ เรื่องราวของเจียง ผิง ยังทำเกิดเสียงวิจารณ์ต่อระบบการศึกษาของจีน ที่ไม่ได้สนับสนุนเด็กที่มีพรสวรรค์มากเพียงพอในเส้นทางที่ไม่ใช่การศึกษาตามระบบ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับเด็กที่อาจไม่ได้ถูกครูของพวกเขามองเห็น
ระบบการศึกษาของจีนให้ความสำคัญกับการทุ่มทรัพยากรไปที่การสอบเข้ามหาวิทยาลัยที่เรียกว่า "เกาเข่า" (Gaokao) นี่เป็นการสอบซึ่งเป็นที่รู้กันดีว่ายากมากแค่ไหน ที่เด็กคนหนึ่งจะต้องผ่านให้ได้เพื่อเข้าสู่ระดับมหาวิทยาลัย ในอดีตเด็กที่จบจากโรงเรียนอาชีวะต้องเผชิญกับอุปสรรคและข้อห้ามในการเข้าสอบเกาเข่าและเข้าเรียนต่อระดับมหาวิทยาลัย จนมีการปฎิรูปการศึกษาในปี 2022 ที่เปิดให้นักเรียนจากโรงเรียนอาชีวะเหล่านี้ได้มีช่องทางอื่น ๆ ในการสอบเข้ามหาวิทยาลัย
ในบทความแสดงความคิดเห็นก่อนหน้านี้ของสำนักข่าวซินหัว (Xinhua) กล่าวว่า ผลการแข่งขันของเจียง ผิง "บอกใบ้ไปถึงความจริงที่น่ากระอักกระอ่วน: แม้แต่เด็กที่มีพรสวรรค์ระดับเธอยังอาจถูกฝังได้ง่าย ๆ หากปราศจากวุฒิการศึกษาที่ดี"
"เธอไม่ใช่ผู้บงการ"
ทว่าเมื่อชื่อเสียงของเจียง ผิง เพิ่มมากขึ้น ทั้งเสียงวิจารณ์และความเคลือบแคลงสงสัยเกี่ยวกับทักษะของเธอก็ยิ่งขยายใหญ่ขึ้น จนในที่สุดฟองสบู่นั้นก็แตกออก
ในเดือน มิ.ย. ผู้ผ่านเข้ารอบสุดท้ายหลายสิบคนเผยแพร่จดหมายเปิดผนึกเพื่อขอให้มีการสอบสวนเจียง ผิง พวกเขายังเรียกร้องให้มีการเปิดเผยคำตอบของเธอในการแข่งขันรอบคัดเลือกต่อสาธารณะ
กลุ่มผู้ผ่านเข้ารอบสุดท้ายอ้างว่า "มีข้อผิดพลาดในการเขียน [ของเจียง] หลายที่" ในวิดีโอออนไลน์ และ "ดูเหมือนว่าเธอไม่คุ้นเคยกับสัญลักษณ์และสูตรทางคณิตศาสตร์"
แม้ว่าในการแข่งขันรอบคัดเลือกนั้น ผู้เข้าแข่งสามารถใช้โปรแกรมซอฟต์แวร์ต่าง ๆ ได้ ในการแข่งขันรอบสุดท้ายไม่มีตัวช่วยใด ๆ ตอนแรกนั้น ผลการแข่งขันรอบสุดท้ายจะถูกประกาศในเดือน ส.ค. อย่างไรก็ดี ผลการแข่งขันต้องถูกเลื่อนออกไป
เมื่อถึงวันประกาศผลการแข่งขันมาถึง เมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมา เจียง ผิง ไม่มีชื่ออยู่ในกลุ่มผู้ชนะทั้ง 86 คน
ในแถลงการณ์ของโรงเรียนของเธอออกมาวันอาทิตย์ที่ผ่านมายืนยันเช่นเดียวกันว่าเธอได้รับการช่วยเหลือจากครูของตัวเอง และนายหวังถูกตักเตือน และถูกถอดจากการได้รับรางวัลครูแห่งปี แถลงการณ์ยังระบุว่าขอให้เกิดการผ่อนปรนและการปกป้องเด็กวัยรุ่นคนนี้
บีบีซีพยายามติดต่อครอบครัวของเจียง ผิง แต่ไม่ประสบความสำเร็จ บัญชีโซเชียลมีเดียที่แม่ของเธอเคยใช้ ก็ปิดบัญชีไปแล้ว ขณะที่เบอร์โทรศัพท์ที่เคยเป็นของพ่อเธอ ก็ยกเลิกบริการไปแล้วเช่นเดียวกัน บีบีซีพยายามโทรศัพท์ไปยังโรงเรียนของเธอ แต่ก็ไม่มีคนรับสาย ขณะที่เจ้าหน้าที่ประจำหมู่บ้านของเธอปฏิเสธที่จะพูดถึงเจียง ผิง
แม้ว่าการเปิดเผยข้อเท็จจริงเมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมาจะทำให้เกิดคลื่นการวิพากษ์วิจารณ์ทั้งตัวเจียง ผิง และครูของเธอ แต่ผู้ใช้งานสื่อสังคมออนไลน์ส่วนหนึ่งออกมาปกป้องเด็กสาว และชี้ว่าคนที่ต้องรับผิดชอบครูโรงเรียนและครู
"เจียง ผิง ไม่บริสุทธิ์ อันนั้นมันแน่อยู่แล้ว แต่ใครคือคนที่เลวร้ายที่สุด" โพสต์หนึ่งบนแพลตฟอร์มเว่ยป๋อ (Weibo) ชี้ "พวกผู้ใหญ่ลากเด็กมาทำเรื่องแย่ ๆ และปล่อยให้เธอแบกรับผลลัพธ์ที่ตามมา"
"แม้ว่าทั้งหมดจะเป็นเรื่องโกหก แต่เจียง ผิง ไม่ได้เป็นคนต้นคิด" อีกหนึ่งคอมเมนต์ระบุ "เธอไม่ควรถูกเผารับบาปเช่นนี้"
https://bbc.in/3O44tQN
