วันอาทิตย์, สิงหาคม 24, 2568

นินทา AI อย่าให้มันรู้


Sarawut Hengsawad 
August 21
·
ในวงสนทนาเมื่อคืนกับมิตรสหายและท่านศาสดา-ธเนศ วงศ์ยานนาวา เรานินทาเอไอกันหลายเรื่องอยู่หลายชั่วโมง ขอทดความคิดจากทุกๆ คนเก็บไว้แบ่งปันกัน
1. อ.ธเนศบอกว่า ระวังด้วยเพราะ "ความรู้" ของเอไอส่วนใหญ่เป็นความรู้ของคนขาว ถ้ารับมาแบบไม่เอ๊ะและใช้ไปเรื่อยๆ เราก็จะถูกครอบงำวิธีคิดโดยไม่รู้ตัว
2. กระแสพัฒนาเอไอมีคนได้ประโยชน์​กระจุกนึง แต่ผลกระทบนั้นอาจกระจายไปในวงกว้าง เช่น คนโดนแย่งงาน รวมถึงสิ่งแวดล้อม
3. เอไออาจไม่ได้ใช้น้ำในลักษณะ​น่าเป็นห่วง แต่พลังงานที่ใช้มหาศาล คนที่ใช้จะได้ประโยชน์​จากมัน แต่คนไม่ใช้จะได้รับผลกระทบ เพราะมีคนดึงทรัพยากร​ไปใช้
4. ทุกการใช้งานที่เราทำงานสะดวกขึ้นมีรายจ่ายของโลกและคนอื่นๆ ควรมีนโยบายบังคับจัดการเรื่องนี้ยังไงบ้าง
5. เอไอท้าทายการกำกับความคิดและกำหนดตัวตนของประชาชนโดยการศึกษา​ภาครัฐ เพราะเด็กๆ จะเข้าถึงความรู้แบบอื่นที่รัฐกำกับดูแลยาก
6. แต่เด็กๆ และประชาชนส่วนใหญ่ก็ยังโตมากับบทเรียนหลัก ประวัติศาสตร์​ และเรื่องเล่าหลักจากตำราของรัฐอยู่ (รัฐประชาชาติ​ยังเอาอยู่)
7. เอไอทำให้เรา "ได้คำตอบ" เสมอ เราจะเสียความสามารถในการเฝ้ารอและความไม่แน่ใจไป
8. ความไม่แน่ใจมันเปิดโอกาสให้เราคิดหาความเป็นไปได้อื่นและฝึกความอดทนด้วย
9. เด็กๆ จะเชื่อพ่อแม่ครูอาจารย์​น้อยลงไหม เพราะคำตอบจากเอไอนั้นครบถ้วน ง่าย และฉลาดกว่าคนรอบตัวเขา
10. การท่องเที่ยว​ก็เปลี่ยนไป เราอาศัยข้อมูลเป๊ะๆ ที่เอไอรวบรวมมาให้จากรีวิว เรา "หลง" ยากขึ้น ไปที่เดียวกันซึ่งเป็นที่ยอดฮิต จะหลงไปเจออะไรแปลกๆ น้อยลง
11. หากพลาดจะรู้สึกแย่กับตัวเอง เช่น ถ้าไปกินข้าวร้านไม่อร่อยจะรู้สึกแย่มาก เพราะมีโอกาสหาข้อมูลและรีวิวแบบชัดๆ แล้วจากเอไอ เรารับมือกับความไม่แน่นอนได้แย่ลง
12. วิธีอ่านหนังสือ​อาจเปลี่ยนไป อยากได้อะไรที่ตรงประเด็น​มากขึ้น พรรณาน้อยลง สรุปมาเป็นบุลเล็ต กระชับสั้น
13. เมื่อวิธีอ่านเปลี่ยนไป วิธีเขียนก็เปลี่ยนไปด้วย (เหมือนโพสต์นี้)
14. ถ้าเราป้อนข้อมูลเท็จเข้าไปมากพอและนานพอ มันจะถูกทำซ้ำๆๆๆๆ จนกลายเป็นข้อมูลที่ถูกนำไปใช้ จนกลายเป็นความจริง เช่น คุณธเนศอาจไม่เคยพูดเรื่องนี้เลย แต่ถูกผลิตซ้ำๆ สุดท้ายคนรุ่นหลังจะเข้าใจว่าคุณธเนศพูด เพราะมันไปอยู่ในแหล่งข้อมูลของเอไอแล้ว
15. เดี๋ยวนี้เวลาอะไรเจ๋งๆ ดีๆ จะสันนิษฐาน​ว่า "เอไอป่าววะ" เท่ากับว่าเราด้อยค่าความสามารถมนุษย์​อยู่เหมือนกัน
16. เอไอและหุ่นยนต์​ตอบโจทย์การทดแทนแรงงานในประเทศที่คนเกิดน้อย ประชากรน้อย เช่น ยุโรป ญี่ปุ่น แต่ในไทยอาจเป็นอีกเรื่อง คนอาจตกงานได้เพราะคนเยอะ (แม้อัตราเกิดลดก็ตาม)​
17. เอไอช่วยเยียวยาจิตใจคนจำนวนนึงจนอยากคุยกับมันมากกว่าแฟน พ่อแม่ พี่น้อง
18. ถ้าบริษัทเทคทำรายได้เยอะ ภาครัฐ​ยิ่งอำนวยความสะดวก แทนที่จะชะลอหรือกำกับ ความเหลื่อมล้ำมีโอกาสสูงขึ้น
19. ประเทศ​เล็กจะยิ่งเสียเปรียบ เพราะได้แต่เป็นผู้ใช้
20. ตระหนักเสมอว่ามีคนไม่ได้ใช้เอไออีกเยอะมากในประเทศ​นี้ ซึ่งอาจจะเป็นครึ่งนึงของประเทศก็เป็นได้ ฉะนั้น ประเด็น​เอไอยังไม่ใช่ประเด็น​ของคนส่วนใหญ่ในประเทศ
โปรดระวังการเป็น "คนช่วยขายของ" ให้เอไอทั้งหลาย ยิ่งพูดถึงมันก็ยิ่งช่วยพ่อค้าเทคทั้งหลายขายของ (โพสต์​นี้ด้วยสินะ)
เขียนแล้วเหนื่อย แอบคิดว่าถ้าอัดเสียงไว้แล้วให้เอไอสรุป มันจะทำได้ดีกว่าที่ผมทำเยอะเลย แต่นี่แหละ เรายังพยายามบอกว่า เราสำคัญและมีความสามารถ​อยู่ ทั้งที่มันเก่งกว่าหลายอย่างแล้ว
#นิ้วกลมบันทึก