มีข้อคิดเกี่ยวกับ ‘สลากเกษียณ’ อีกโครงการประชานิยมที่รัฐบาลเศรษฐาพยายามทำให้เป็นผลงานตอไป ถ้าทำได้สำเร็จ Thailand Investment Forum เสนอความเห็นไว้เป็นข้อสังเกตุ ตามข้อมูลขณะนี้ ที่ “อนาคตอาจเปลี่ยน แต่วันนี้ประมาณนี้”
“สลากใบละ ๕๐ บาท และจะซื้อได้ไม่เกินเดือนละ ๖๐ ใบ (๓,๐๐๐ บาท) รางวัลที่ ๑ ได้ ๑ ล้านบาท รางวัลรองลงมาได้ ๑,๐๐๐ บาท ๑๐,๐๐๐ รางวัล ถ้าไม่ถูกรางวัล เงินที่ใช้ซื้อจะกลายเป็นเงินในบัญชีกองทุนการออมแห่งชาติ (กอช.) โดยจะถอนออกมาได้เมื่ออายุ ๖๐ ปี
เมื่อดูผลการดำเนินงานของ กอช. เฉลี่ยเต็มปี สามปีล่าสุด จะอยู่ที่ ๐.๕๑๓% ต่อปี และเรารู้ว่า อัตราผลตอบแทนพันธบัตรรัฐบาล (risk free rate) ๑๐ ปี = ๒.๗๗% ต่อปี และ ๓๐ ปี = ๓.๕๓% ต่อปี ซึ่งจะใช้เป็น Discount Rate ที่ไม่ได้สูงอะไร (ยิ่งเลขสูงยิ่ง discount โหด)”
เขาเอาข้อมูลเหล่านี้ไปคำนวณมูลค่าปัจจุบันของเงินที่ไปอยู่กัย กอช. ในกรณีที่ไม่ได้ถูกรางวัล โดยสมมุติเริ่มซื้อสลากในวันเกิดอายุครบ ๕๐ ปี ลงไป ๓ พันบาทแล้วไม่เคยถูกรางวัล เงินจำนวนนี้จะถอนออกมาได้ในอีก ๑๐ ปีข้างหน้าเมื่ออายุ ๖๐ ปี
“Present Value = (3,000 x (1.00513^10)/(1.0277^10) = 2,403 บาท ก็คือ มูลค่าของเงิน 3,000 จะหายไปทันทีเกือบ 600 บาท” แต่ถ้าเริ่มซื้อเมื่ออายุ ๓๐ ปี “Present Value = (3,000 x (1.00513^30)/(1.0353^30) = 1,235 บาท”
ก็คือมูลค่าของเงิน ๓ พันบาท จะหายไปทันทีเกือบ ๑,๗๖๕ บาท แสดงว่าผลตอบแทนนี้สู้ Discount Rate ไม่ได้ แถมยังต้องแช่ไว้อีกนานกว่าจะครบกำหนด สรุปว่า “ยิ่งซื้อตอนอายุน้อย ยิ่งซื้อเร็วมูลค่าปัจจุบันยิ่งหายไป”
แต่ส่วนที่หายไปนั้น ไม่ว่า ๖๐๐ หรือ ๑,๗๖๕ บาท จะมี expected value (คือผลตอบแทนคูณด้วยโอกาส) ตามมา อันนี้จะได้เกินหรือไม่ขึ้นอยู่กับจำนวนขายของสลากแต่ละงวด ถ้ามูลค่าตามคาดหวังนั้นมากกว่าส่วนที่หายไป “ก็อาจจะเป็นดีลที่น่าสนใจ”
ข้อสำคัญต้องรำลึกว่า นี่เป็นการเสี่ยงทายหรือเสี่ยงโชค ‘รายครั้ง’ เท่านั้น “ก็ต้องหวังให้ กอช. ทำผลตอบแทนได้สูงกว่า Long-term Risk-free rate มาก ๆ หน่อย”
(นำเสนอโดย ศกุนพัฒน์ จิรวุฒิตานันท์, CISA เนื้อหาได้รับการคุ้มครองตาม พรบ. ลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 https://x.com/ThInvestForum/status/1799520036937445824)