หน้าที่ของนักเรียนคืออะไร

ผู้ถาม : หน้าที่ของนักเรียนคืออะไร

กฤษณมูรติ : คำว่า 'หน้าที่' หมายความว่าอะไร หน้าที่ต่ออะไร หน้าที่ต่อประเทศชาติตามคำพูดของนักการเมืองอย่างนั้นหรือ หน้าที่ต่อพ่อแม่ที่จะต้องทำตามคำสั่ง แต่สิ่งที่พ่อแม่บอกก็ถูกกำหนดโดยภูมิหลัง โดยจารีตของเขา ฯลฯ แล้วนักเรียนคือใคร คือเด็กชายหญิงที่ไปโรงเรียน เพื่ออ่านหนังสือเพียงไม่กี่เล่ม เพื่อสอบไล่ให้ได้เท่านั้นหรือ หรือผู้ที่เรียนรู้อยู่ตลอดเวลาเท่านั้นจึงจะเป็นนักเรียน สำหรับเขา การเรียนรู้ไม่มีวันจบสิ้น แน่นอนบุคคลที่แค่อ่านหนังสือเฉพาะวิชาที่เรียนเพื่อสอบไล่ได้ แล้วก็ทิ้งไปเสีย ไม่ถือว่าเป็นนักเรียน เพราะนักเรียนที่แท้จริงจะต้องศึกษา เรียนรู้ ค้นคว้า สำรวจตรวจสอบ ไม่เฉพาะจนถึงอายุยี่สิบหรือยี่สิบห้าปีเท่านั้น แต่เรียนรู้ตลอดชีวิตเลยทีเดียว

นักเรียนคือผู้ที่เรียนรู้อยู่ตลอดเวลา ตราบใดที่เธอยังเรียนรู้ก็ไม่จำเป็นต้องมีครูอาจารย์ เพราะทันทีที่เธอเรียนอย่างแท้จริง จะไม่มีผู้ใดสอนเธอ เพราะเธอกำลังเรียนรู้จากสรรพสิ่ง ไม่ว่าจะเป็นใบไม้ที่ปลิวไสวด้วยแรงลม เสียงแผ่วๆ ของคลื่นกระทบฝั่ง นกที่เหินบินสูงบนฟ้ากว้างไกล ชายยากจนที่แบกสัมภาระหนักอึ้งเดินผ่านไป ผู้คนที่คิดว่าตนเองรอบรู้ทุกสิ่งทุกอย่างเกี่ยวกับชีวิต เธอเรียนรู้ได้จากทั้งหมดนั้น จึงไม่จำเป็นต้องมีครูสอนและเธอก็ไม่ได้เป็นผู้ตาม

หน้าที่ของนักเรียนก็คือเรียนรู้ ในประเทศสเปนมีศิลปินชื่อเสียงโด่งดังชื่อ 'โกย่า' เขาเป็นศิลปินผู้ยิ่งใหญ่ที่สุดคนหนึ่ง ช่วงที่เขาอยู่ในวัยชรามากแล้ว เขาได้เขียนข้อความไว้ใต้ภาพเขียนของเขาว่า 'ฉันยังเรียนรู้อยู่เสมอ' เธอสามารถเรียนรู้จากหนังสือ แต่นั่นก็ไม่ได้นำพาเธอไปได้ไกลมากนัก เพราะหนังสือให้เพียงสิ่งที่ผู้เขียนต้องการจะบอกเธอจะบอกเธอเท่านั้น แต่การเรียนรู้ที่มาจากการรู้จักตนเองนั้นไร้ขีดจำกัด เพราะการเรียนรู้โดยการรู้จักตัวเธอเองนั้น คือการเรียนรู้ที่จะฟังที่จะสังเกต เธอจึงเรียนรู้ได้จากทุกสิ่งทุกอย่าง ไม่ว่าจากเสียงดนตรี จากคำพูดและวิธีที่เขาพูด เรียนรู้จากความโกรธ ความละโมบ และความทะเยอทะยาน

โลกนี้เป็นโลกของเรา ไม่ใช่โลกของคอมมิวนิสต์ พวกสังคมนิยม หรือพวกนายทุน หากแต่เป็นโลกของเธอและฉัน เป็นที่ที่เราจะอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข อย่างอุดมสมบูรณ์ โดยปราศจากความขัดแย้ง แต่ความอุดมสมบูรณ์ของชีวิตเช่นนั้น ความสุขเช่นนั้น และความรู้สึกว่า 'โลกนี้เป็นของเรา' ไม่อาจเกิดขึ้นได้โดยการบังคับยัดเยียดหรือโดยกฎหมาย แต่จะต้องมาจากภายในจิตใจ เพราะเรารักโลกและสิ่งทั้งปวงของโลก นั่นคือภาวะแห่งการเรียนรู้

ชื่อหนังสือ : กบฏความคิด
ชื่อผู้บรรยาย : กฤษณมูรติ
ชื่อผู้แปล : เจตน์ เจริญโทและทีมอาสาสมัครงานแปลมูลนิธิอันวีกษณา
ตีพิมพ์ครั้งที่ : 1
หน้าที่อ้างอิง : 157,159
ขอบคุณรูปภาพ : http://img94.imageshack.us/img94/9891/026qlv.jpg

ที่มา กฤษณมูรติ-สาร