วันเสาร์, มกราคม 31, 2558

อเมริกาก็คอรัปชั่น เว้นแต่... :บทคุยอ่านเอาเรื่อง


เชลดอน ซิลเวอร์ ประธานสภาแห่งมลรัฐนิวยอร์คที่ถูกดำเนินคดีคอรัปชั่น

ถ่ายทอดคำจากบทความบนหน้าบล็อกของสำนักข่าวรอยเตอร์เรื่อง 'American corruption is exceptional, too.'  เขียนโดย แทร์รี่ กอลเวย์

หมายเหตุ :ข้อเขียนนี้แม้จะไม่เกี่ยวข้องอย่างใดๆ กับกรณีที่ผู้ช่วยรัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐ นายแดเนียล รัสเซิล ไปพูดในประเทศไทยระหว่างการเยือนอย่างทางการสองวัน  อันเป็นผลให้เกิดปฏิกิริยาแสดงความไม่พอใจจากผู้นำและรัฐบาลไทย พร้อมด้วยสมาชิกบางคนในสภานิติบัญญัติ อันล้วนแต่มาจากการจับตั้งโดยอำนาจรัฐประหารหลังการโค่นล้มรัฐบาลที่มาจากเสียงข้างมากเด็ดขาดในการเลือกตั้ง

หากแต่ผู้ถอดความบทคุยนี้พบว่าการตอบโต้กลับต่อสหรัฐที่ออกมา มิได้มีลักษณะอันน่ารับฟังเทียบเคียงได้กับข้อตำหนิและเสนอแนะที่ผู้ช่วย รมต. ต่างประเทศสหรัฐฝากไว้เท่าใดนัก การอ้างว่าสหรัฐไม่เข้าใจไทยบ้าง แทรกแซงกิจการภายในบ้าง รายหนึ่งถึงกับเลือกใช้คำว่า เสือกท่ามกลางการประชุมอภิปรายในองค์กรที่เรียกว่าสภา ยิ่งจะทำให้ความน่าเชื่อถือ หรือ credibility ของคณะผู้ปกครองประเทศไทยยิ่งหดถอยลงไป
ภาพล้อเลียนคำพูดของประธานกรรมาธิการต่างประเทศ สนช.

ปะเหมาะพอดีกับที่มีการตีพิมพ์บทความของนายกอลเวย์ ซึ่งมีเนื้อหากล่าวถึงข้อบกพร่องทางการเมืองในสหรัฐเองเกี่ยวกับการคอรัปชั่น โดยผู้เขียนชี้ให้เห็นว่าเป็นความผิดพลาด (shortcomings) ในแวดวงของผู้ทรงอิทธิพลทางการปกครอง ที่เกิดขึ้นได้ทั่วทุกหัวระแหง ทั้งแห่งที่มีการจัดระเบียบอยู่ร่วมกันอย่างโลกยุคใหม่ และในถิ่นที่กำกับควบคุมความเป็นรัฐชาติอย่างดึกดำบรรพ์

แต่การจัดการ (manage) หรือแก้ไข (remedy) ปัญหาคอรัปชั่นนั่นสิเป็นความแตกต่างระหว่างประเทศที่มีระเบียบการอยู่ร่วมกันด้วยความเสมอภาคและพอใจของคนส่วนใหญ่ ซึ่งเรียกว่าประชาธิปไตย กับประเทศที่ยังล้าหลังงมงายในระเบียบสังคมที่อาศัยอำนาจข่มขู่ให้คนส่วนใหญ่เกรงกลัวยอมรับการชี้นำและเอาเปรียบโดยศิโรราบ

ข้อเขียนเช่นนี้ชี้ถึงการมีแนวคิดอย่างบริบูรณ์ทุกกระบวน อันสามารถเรียกว่าสร้างสรรค์ได้อย่างเต็มปากคำ

ระยิบ เผ่ามโน

นายกอลเวย์เริ่มบทความของเขาด้วยเรื่องราวอื้อฉาวในวงการเมืองระดับสูงของมลรัฐนิวยอร์คขณะนี้ ซึ่งเมื่อวันที่ ๒๒ มกราคม ๕๘ นายเชลดอน ซิลเวอร์ ประธานสภาผู้แทนราษฎรของรัฐนิวยอร์ควัย ๗๐ ปี ถูกจับกุมดำเนินคดีในข้อหาคอรัปชั่นมากมายหลายกรณี (Allegedly used official position to obtain $4 billions in bribes and kickbacks.) ที่ทำให้เขาร่ำรวยมหาศาลและทรงอิทธิพลที่สุดคนหนึ่งของมลรัฐ อย่างชนิดไม่เคยปรากฏต่อสายตาสาธารณะชนมาเลยเป็นเวลาเนิ่นนาน

คอรัปชั่น อาชญากรรมที่นายซิลเวอร์ถูกดำเนินคดีนี้ มิใช่เป็นกรณีจำเพาะเจาะจงของวงการเมืองมลรัฐชื่อดังแห่งนี้ หรือในสหรัฐเองโดยรวม ระบบการเมืองและทางปฏิบัติอาจแตกต่างกันไปจากชาติหนึ่งสู่อีกชาติหนึ่ง จากคาบสมุทรหนึ่งไปยังอีกคาบสมุทรหนึ่ง แต่คอรัปชั่นเป็นสากล เหมือนกันหมด พลเมืองที่ได้รับผลกระทบจากคดีคอรัปชั่นตั้งแต่เบจิงถึงคาบุล หรือจากมอสโคว์ถึงเม็กซิโกซิตี้ แน่นอนย่อมจำใส่ใจในถ้อยโจษจรรที่ว่า 'อำนาจย่อมฉ้อฉล อำนาจสูงสุดยิ่งคดโกงเหนืออื่นใด'

“แต่นี่ความแตกต่างระหว่างสหรัฐและประเทศที่ไร้ขื่อแปทางกฏหมายหลายแห่ง ที่บังเอิญขณะนี้เป็นดินแดนมีความสำคัญทางยุทธศาสตร์ต่อสหรัฐ นักการเมืองอเมริกันที่คดโกงมักถูกจับได้ไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง บางครั้งเพราะว่าพวกเขาเหลิง บางคราวเนื่องจากฝีมือของอัยการที่มุ่งมั่นสร้างผลงาน หรือจากนักข่าวที่เสาะสืบเข้าไปขุดคุ้ยเอามาเปิดโปง”

ในนิวยอร์คหลังสงครามกลางเมืองไม่มีใครทรงอิทธิพลเท่าวิลเลี่ยม ทวี้ด สุดยอดแห่งกลไกการเมืองของแทมมานี่ฮอล เขามีเส้นสายอยู่ในคลังหลวงที่สามารถหลนผลประโยชน์ให้จนเหลิง ถูกฝ่ายตรงข้ามทางการเมืองนำเอาไปสอดให้หนังสือพิมพ์เดอะนิวยอร์คไทม์เปิดโปงในปี ค.ศ. ๑๘๗๑ ทวี้ดถูกจับและตัดสินความผิดส่งเข้าคุก เขาตายในคุกอย่างคนสิ้นไร้เมื่ออายุ ๕๕ ปี
วิลเลี่ยม เมซี่ ทวี้ด

สปิโร ที แอ็กนิว อีกคนที่เคยทรงอิทธิพลทางการเมืองของอเมริกา เขาเป็นถึงรองประธานาธิบดี เพียงไม่ถึง ๑ เดือนก่อนที่ประธานาธิบดีริชาร์ด เอ็ม นิกสัน จะได้รับเลือกตั้งซ้ำในปี ค.ศ. ๑๙๗๓ แอ็กนิวถูกดำเนินคดีในข้อหารับสินบน เขาให้การไม่ขอต่อสู้แล้วต้องลาออกจากตำแหน่งอย่างน่าละอาย อีกหนึ่งปีให้หลังนิกสันก็ต้องลาออกฐานใช้อำนาจไม่เป็นธรรมยิ่งกว่ารับสินบาตรคาดสินบน

“ต้องขอบคุณบรรดานักหนังสือพิมพ์ที่กล้าหาญ และอัยการที่ปฏิเสธการคดโกง รายชื่อพวกรับสินบาตรคาดสินบนในสหรัฐที่ถูกจับได้และตัดสินผิด มียาวเหยียด”

ในคดีของซิลเวอร์ อัยการพรี้ท แบฮาราราส แถลงคำฟ้องอันแหลมคมเปรียบเปรยทางปฏิบัติเน่าเฟะของนครอัลบานี่ย์ (เมืองหลวงของนิวยอร์ค) ประณามสิ่งที่เขาเรียกว่า ขาดความโปร่งใส ไร้ซึ่งมาตรการรับผิด (accountability) และปราศจากหลักการเป็นที่รู้กันว่าสิ่งที่เขาโจมตีอัลบานี่เหล่านี้ใช้ได้กับเมืองหลวงของมลรัฐอื่นๆ อีก ๔๙ แห่งอย่างสบาย

นักวิจารณ์การเมืองที่ช่ำชองพยายามที่จะชี้ชัดว่ามลรัฐไหนบ้างที่หมักหมมกับคอรัปชั่นมากกว่ากัน อิลลินอยส์มีผู้ว่าการรัฐสองคน จ๊อร์จ ไรอัน พรรครีพับลิกัน กับร็อด แบลโกเจวิช พรรคเดโมแครท ถูกส่งเข้าคุกตอนต้นศตวรรษที่ ๒๑ นี่เอง นิวเจอร์ซี่ย์ ก็ไม่น้อยหน้า นายกเทศมนตรีสามคนโดนคดีฉ้อฉลไม่ซ้ำแบบใคร เชื่อหรือไม่เรื่องเด่นอันหนึ่งคือ ขายตับ

“เมื่อศูนย์วิจัยไม่ฝักฝ่ายใดเพื่อความสัตย์ซื่อสาธารณะทำการสำรวจจริยธรรมและมาตรการรับผิดในมลรัฐต่างๆ ทั้ง ๕๐ แห่ง พบว่ามีเพียงสองรัฐที่ได้เกรดบีหรือสูงกว่า อีกเจ็ดแห่งเกรดเอฟ สอบตกไม่เป็นท่า”

“คอรัปชั่น จากพวกที่เงินซื้อได้ง่ายไปถึงพวกยิ่งใหญ่ไพศาล เป็นส่วนหนึ่งของเนื้อนาทางการเมืองอเมริกันที่มักถูกนำไปเทียบเคียงเป็นครั้งคราวกับประเทศด้อยพัฒนา (ดู 'Is the U.S. as corrupt as the third world?') ซึ่งการจ่ายค่าน้ำร้อนน้ำชาและการเรียกค่าป่วยการเป็นวิถีทางทำธุรกิจที่ยอมรับกันเป็นของธรรมดา...”
ร็อด แบลโกเจวิช

“แต่ว่าการสรุปอย่างเย้ยหยันเช่นนั้น ละเลยประเด็นสำคัญอันหนึ่งไปว่า ท้ายที่สุดแล้ว (กรณีอย่าง) แบลโกเจวิชก็ต้องเจอกับการจับกุมโดยเจ้าหน้าที่ และถูกดำเนินคดีจนถึงที่สุดแห่งกระบวนการยุติธรรม (ผู้ว่าการรัฐเวอร์จิเนีย บ็อบ) แม็คดอนเนิลล์ ถูกตัดสินความผิดฐานคอรัปชั่น และสั่งจำคุก ๒ ปี แม้เขากำลังวางแผนอุทธรณ์คำพิพากษาอยู่ก็ตาม (อดีตสมาชิกสภาผู้แทนฯ รัฐนิวยอร์ค ไมเคิล) กริมม์ ยอมรับสารภาพและกำลังรอคำตัดสินลงอาญา

คดีของซิลเวอร์แม้จะเพิ่งเริ่มต้น แต่ว่าเขาก็จำต้องลาออกจากตำแหน่งอันเป็นที่มาของอำนาจอันยิ่งยง นั่นคือประธานสภาผู้แทนของมลรัฐนิวยอร์ค ทว่ามันไม่ได้เป็นไปในแบบเดียวกันหรอกนะในประเทศที่สหรัฐพยายามเข้าไปสร้างอิทธิพล

กอลเวย์อ้างถึงกรณีอาฟกานิสถาน ที่พลเมืองครึ่งหนึ่งของประเทศยังคงถูกบังคับให้ต้องส่งส่วยให้แก่ผู้กุมอำนาจการเมืองในท้องที่ก่อนจะได้รับบริการสาธารณะ นี่ตามรายงานของหน่วยงานสหประชาชาติ ในประเทศที่ทำให้สหรัฐเกิดความใส่ใจในช่วงต้นศตวรรษที่ ๒๑ นี้ น้อยนักจะมีคนแบบอัยการพรี้ทของนิวยอร์คที่จดจ้องกับการรักษาผลประโยชน์สาธารณะเป็นสำคัญ แล้วจัดการนำตัวคนโกงมาดำเนินคดี

“สหรัฐอาจไม่มีทางไปถึงที่สุดแห่งการบริหารงานสาธารณะโดยผุดผ่องเยี่ยงผลงานโดดเด่นแบบสแกนดิเนเวีย (ดู 'The ten least corrupt countries in the world.') เนื่องจากมีแรงเหนี่ยวรั้งจิตใจใหญ่หลวง เหตุเพราะมีเงินทองข้องเกี่ยวอยู่มหาศาล ดังปรากฏให้เห็นในคดีของนายซิลเวอร์ (๔ ล้านดอลลาร์)

หากแต่ขณะนี้เขาหลุดจากตำแหน่งและเตรียมตัวไปใช้ชีวิตอยู่ในกรงขัง ไม่มีที่อื่นไหนๆ ทำได้อย่างนี้หรอก