
Paul Adithep
17 hours ago
·
ข้อหาบัญชีม้า, 112 ทางการเงิน
ตื่นเช้ามาครับ เห็นข่าวคนเดือดร้อนจากการถูกอายัดบัญชีหรืออายัดวงเงินจากข้อหาบัญชีม้าหรือรับช่วงจากบัญชีม้าเต็มฟีดเลยครับ ซึ่งผมก็ไม่รู้ว่ารายงานทั้งหลายจะจริงเท็จประการใด (เพราะเดี๋ยวนี้สื่อเห็นชาวเน็ตโพสต์อะไรก็เอารายงานทันทีโดยไม่ต้องตรวจสอบข้อเท็จจริง)
แต่ไม่ว่าข้อเท็จจริงจะเป็นอย่างไรครับ ตัวกฎหมายที่ให้อำนาจในการอายัดเงินหรือบัญชีชาวบ้านฉบับนี้ก็มีปัญหาในตัวมันอยู่ดี และทางธนาคารแห่งประเทศไทยก็เป็นฝ่ายยืนยันเองแล้วว่ามีผู้ได้รับความเดือดร้อนจากการบังคับใช้กฎหมายฉบับนี้จริงๆ
กฎหมายฉบับนี้คือ พระราชกำหนดมาตรการป้องกันและปราบปรามอาชญากรรมทางเทคโนโลยี พ.ศ.2566 ซึ่งเป็น พรก.ที่เสนอโดย ครม.ประยุทธ์ และรัฐสภาให้การรับรองด้วยคะแนนเสียงท่วมท้น 444 ต่อ 7 ไม่มีผู้งดออกเสียง เรียกว่าผู้แทนของปวงชนชาวไทยส่วนใหญ่เห็นตรงกันว่า ปัญหาการฉ้อโกง ต้มตุ๋นออนไลน์ ต้องได้รับการแก้ไขอย่างเร่งด่วน แม้มาตรการที่บังคับใช้อาจกระทบสิทธิของประชาชนอย่างรุนแรงก็ตาม
พอไปดูข้อกฎหมายที่ให้อำนาจธนาคารในการสั่งอายัดบัญชีตาม มาตรา 6 วรรคแรก จะเห็นว่า กฎหมายให้อำนาจสถาบันการเงินไม่ต่างกับการเป็นทั้งพนักงานสอบสวน อัยการ และศาลในคราวเดียวกัน กล่าวคือ ธนาคารมีอำนาจสอบสวนเองและสั่งอายัดบัญชีหรือจำกัดการทำธุรกรรมใดๆ ในบัญชีต้องสงสัยได้ แม้จะมีระยะเวลาจำกัดที่ 7 วัน
ส่วน มาตรา 7 เป็นกรณีที่ธนาคารรับแจ้งจากผู้เสียหาย ธนาคารมีหน้าที่ระงับการทำธุรกรรมชั่วคราว ผู้เสียหายต้องไปแจ้งความภายใน 72 ชั่วโมง และพนักงานสอบสวนมีหน้าที่ในการพิจารณาว่าจะดำเนินคดีหรือไม่ภายใน 7 วัน (รวมระยะเวลาสูงสุด 10 วัน ถ้าพนักงานสอบสวนไม่สั่งให้ระงับการทำธุรกรรมในบัญชีต้องสงสัยต่อไป)
หากพิจารณาข้อกฎหมายตามตัวอักษร เราพอจะเห็นได้ว่า ผู้ร่างกฎหมายมีเจตนาดีที่ต้องการยับยั้งการโยกย้ายเงินที่ได้มาด้วยการกระทำความผิดอย่างรวดเร็ว ขณะเดียวกันก็มีข้อป้องกันไม่ให้ผู้บริสุทธิ์ได้รับผลกระทบเกินส่วน (กรอบที่กำหนดให้พนักงานสอบสวนต้องพิจารณาว่าจะดำเนินคดีต่อหรือไม่ภายใน 7 วัน) แต่เมื่อพิจารณาในข้อเท็จจริงแล้ว มาตรการคุ้มครองผู้บริสุทธิ์แทบจะเป็นหมันโดยกำเนิด
ตัวเลข 7 วัน สำหรับคนทั่วไปดูเหมือนไม่นาน แต่สำหรับคนที่ได้รับผลกระทบย่อมรู้สึกว่ามันนานมาก ในขณะที่คนมีหน้าที่ต้องทำคดีอาจรู้สึกว่ามันกระชั้นชิดเกินไปจนไม่อาจทำหน้าที่ได้ภายในระยะเวลาที่กำหนด
มันจึงมีแนวโน้มที่พนักงานสอบสวนจะยื่นเรื่องให้สถาบันการเงินระงับการทำธุรกรรมในบัญชีต้องสงสัยไว้ก่อน มีเวลาเมื่อไหร่ค่อยกลับมาดู เพราะกฎหมายฉบับนี้ไม่ได้กำหนดกรอบเวลาครับว่า พนักงานสอบสวนจะต้องสอบสวนให้เสร็จภายในกี่วันก่อนจะยื่นฟ้องคดีต่อศาล กลายเป็นว่า ก่อนที่จะครบกำหนด 7 วัน ถ้าพนักงานสอบสวนบอกให้สถาบันการเงินระงับการทำธุรกรรมต่อไป มันก็อาจเป็นการอายัดเงินชาวบ้านไปจนกว่าคดีจะสิ้นสุดซึ่งอาจกินระยะเวลาหลายปีก็ได้
ผลของการปรับใช้กฎหมายฉบับนี้จึงกลายเป็นว่า ใครที่ถูกกล่าวหาว่าเป็นบัญชีม้า หรือรับเงินจากบัญชีม้ามา ก็อาจสิ้นอิสรภาพทางการเงินทันที ผลกระทบของผู้ถูกกล่าวหาจึงไม่ต่างจากการถูกตั้งข้อหา 112 ที่มักจะถูกมองว่าผิดไว้ก่อน
แต่อย่างน้อยผู้ต้องหาคดี 112 ยังต้องผ่านกระบวนการสอบสวนของเจ้าพนักงาน และยังมีโอกาสที่จะได้รับการประกันตัวอยู่บ้างขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของศาล แต่ในกรณีตกเป็นผู้ต้องสงสัยตาม พรก.อาชญากรรมทางเทคโนฯ คุณจะถูกจำกัดอิสรภาพทางการเงินทันที และถ้าพ้นกรอบเวลา 7 วันไปแล้ว (แปลว่าพนักงานสอบสวนสั่งให้ระงับบัญชีต่อไป โดยที่ดุลพินิจของเจ้าพนักงานสอบสวนมิได้ถูกตรวจสอบจากองค์กรกลางอย่างศาล) คุณอาจต้องรอจนกระทั่งคดีสิ้นสุดถึงจะรู้ว่า คุณจะมีโอกาสได้ใช้เงินจำนวนนั้นอีกหรือไม่ ซึ่งอาจกินระยะเวลาเป็นปีๆ ได้
แม้กฎหมายฉบับนี้มีเจตนาที่จะจัดการกับปัญหาการฉ้อโกงออนไลน์ให้ทันท่วงที แต่การปล่อยให้พนักงานสอบสวนสามารถสั่งอายัดบัญชีใดๆ ก็ได้โดยไม่มีกำหนดระยะเวลา จึงเป็นช่องโหว่สำคัญในตัวกฎหมายเอง และส่งผลต่อเนื่องไปถึงการบังคับใช้ ทันทีที่บัญชีหนึ่งๆ ถูกอายัด เจ้าของบัญชีย่อมสิ้นอิสรภาพทางการเงินโดยไม่รู้ว่าตัวเองจะได้รับอิสรภาพคืนมาเมื่อไหร่ มันจึงไม่ต่างกับการลงโทษประชาชนที่ถูกกล่าวหาโดยที่ยังไม่มีการพิสูจน์ความผิด
https://www.facebook.com/photo/?fbid=31923149113935519&set=a.106211759389335
...
13 hours ago
·
สังคมไทยนิยมยาแรง ให้อำนาจเฉียบขาดกับเจ้าหน้าที่ แล้วก็เจอผลสะท้อนด้านกลับ
อำนาจที่ขยายไปกว้างมากอีกเรื่องคือความผิดฐานฟอกเงิน อะไรๆก็ฟอกเงิน เป็นข้อหาร้ายแรงพ่วงทุกเรื่อง เพิ่มอำนาจเจ้าหน้าที่ให้ยึดอายัดทรัพย์ได้เพียงแค่โดนยัดข้อหา
·
สังคมไทยนิยมยาแรง ให้อำนาจเฉียบขาดกับเจ้าหน้าที่ แล้วก็เจอผลสะท้อนด้านกลับ
อำนาจที่ขยายไปกว้างมากอีกเรื่องคือความผิดฐานฟอกเงิน อะไรๆก็ฟอกเงิน เป็นข้อหาร้ายแรงพ่วงทุกเรื่อง เพิ่มอำนาจเจ้าหน้าที่ให้ยึดอายัดทรัพย์ได้เพียงแค่โดนยัดข้อหา