ท่ามกลางข้อวิตกในตลาดสินค้าอุปโภคบริโภคของไทย ต่อกรณีที่จะต้องเปิดประเทศ (ภาษีศุลกากร ๐%) รับสินค้าเกษตรและอุตสาหกรรมของสหรัฐ โดยเฉพาะที่พูดกันมากขณะนี้เรื่องเนื้อหมู ว่าจะทำให้อาชีพเลี้ยงสุกรของเราได้รับผลกระทบอย่างรุนแรง
ทว่าฝ่ายไทยยังไม่สิ้นหวัง เมื่อ รมว.ต่างประเทศ มาริษ เสงี่ยมพงษ์ ได้หารือทวิภาคีกับ คณะของนายมาร์โก รูบิโอ รมว. กต.สหรัฐ ระหว่างประชุมอาเซียนที่กรุงกัวลาลัมเปอร์ รับทราบว่า อัตราภาษี ๓๖% ที่สหรัฐกำหนดต่อไทย “ไม่ได้เป็นสิ่งตายตัว
แม้ว่าจะผ่านเส้นตายในวันที่ ๑ สิงหาคมไปแล้ว” สหรัฐยังเปิดโอกาสให้มีการเจรจาต่อรองเพื่อแก้ไข ปรับลดอัตราภาษีต่อไปได้ นักวิจัย วิจารณ์ และวิชาการหลายคนต่างให้ความเห็นว่า ในการเจรจาครั้งใหม่ ไทยจะเสนออะไรให้สหรัฐ นั่นคือจับเส้นให้ถูกอย่างไร
หลายเสียงกล่าวตรงกันว่าต้องใช้ ‘เวียดนามโมเดล’ จึงน่าสำรวจดูรายละเอียดกันหน่อย ว่าเวียดนามเสนออะไรสหรัฐจึงลดอัตราภาษีขาเข้าจากเดิม ๔๖% เหลือ ๒๐% ขออนุญาตนำข้อเขียนจากเพจของ Prin Jindasantisakul มาขยายต่อ
เขาว่ามีข้อแลกเปลี่ยนหลักๆ ที่เวียดนามยอมให้ ได้แก่ “เปิดตลาดสินค้าอเมริกันครบวงจร เวียดนามตกลงยกเลิกภาษีศุลกากร (๐%) สำหรับสินค้านำเข้าจากสหรัฐ ‘ทุกชนิด’ รวมถึงรถยนต์เครื่องยนต์ใหญ่ (SUV)” ข้อนี้ไทยไม่น่าจะทำได้เต็มที่
แต่คงต้องยอมเปิดมากขึ้น และพยายามเจรจาเพื่อลดผลกระทบต่อกิจการแบบเดียวกันในประเทศ ให้ได้น้อยที่สุด อีกอย่างที่เชื่อว่าสามารถทำได้เลยก็เป็นการ “เข้มงวดกฎถิ่นกำเนิดสินค้า (Rules of Origin)” เพื่อตรวจสอบ และหลีกเลี่ยง
“การ ‘ส่งต่อ’ (transshipment) สินค้าจากจีน” เรื่องนี้เวียดนามต้องปราบปรามสินค้าประเภทดังกล่าว โดยพัฒนากลไกตรวจสอบต้นทางอย่างเอาเรื่อง รวมทั้ง ‘ยินยอม’ ให้หน่วยงานสหรัฐเข้าไปตรวจสอบข้อมูลเกี่ยวกับ Supply Chain แหล่งที่มาสินค้า
“นอกเหนือจากยกเลิกภาษีศุลกากร ยังต้องลด non-tariff barriers เช่น มาตรฐานสุขอนามัย และการรับรอง IP” เลยเถิดไปถึง “รองรับโครงการการค้าและลงทุนจากสหรัฐ” ซึ่งหมายถึงอำนวยความสะดวกให้โครงการใหญ่ๆ ของสหรัฐ เช่น
ซื้อเครื่องบินโบอิ้ง มูลค่า ๘ พันล้านดอลลาร์ และอนุญาตให้เปิดบริการใหม่ๆ เช่น Starlink ของ Elon Musk ให้เริ่ม pilot ในเวียดนาม เป็นเวลา ๕ ปี เหล่านี้ผู้เขียนเพจดังกล่าวระบุว่าไทยอาจใช้กลยุทธ ‘แลกเปลี่ยน’ ให้ต่างฝ่ายต่างได้ เช่นอัตราภาษีต่ำลง
(https://www.facebook.com/mountainrocky/posts/2ZzQh1ueEVnMT และ https://www.posttoday.com/politics/727025)